در این مقاله جنبش مشروطه خواهی به عنوان نتیجه تلاش های اصلاح طلبان ا یرا نی در فرآیند تاریخ اصلاح طلبی در دوران قاجار مورد بررسی قرار گرفته است.پیروزی جنبش مشروطه خواهی نتیجه شرایط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ایران، و به بار نشستن تلاش های اصلاح طلبانه ای در نظر گرفته شده است که از سالها قبل ازآن انجام گرفته بود. این پژوهش با توجه به ویژگی های این جنبش، بر فهم و آگاهی رهبران مشروطه از مؤلفه های تج...

پایان سلطنت قاجار آغازی بود برای ورود ایران به جرگه ی دولت های مشروطه ی سلطنتی. دولت هایی که قانون تصویب می کنند و از آن تبعیت کرده به ان احترام می گذارند. در دوره ی تیره و تار سیاسی- اقتصادی قاجاریه ایران شاهد رشد و تکامل اندیشه های آزادی خواهی و قانونگرایی بود. افکاری رشد کردند که از زنجیرهای استبداد به ستوه آمده بودند و خود را برای رهایی از قید استبداد داخلی و دخالتهای استعماری خارجی به آب و...

فهم ایرانیان عصر مشروطیت از مفاهیم سیاسی، موضوع چالش برانگیزی است که می‌تواند ما را در شناخت بهتر انقلاب مشروطه و علل ناکامی آن یاری کند. "حق" و "قانون" دو مفهوم سیاسی مدرن هستند که در این دوره به دایر? مطالبات مردمی وارد می‌شوند. اما چگونگی درک و دریافت ایرانیان از این مفاهیم، موضوعی است که به آن پرداخته‌ایم. شعر عصر مشروطه با تمام ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، نزدیک‌ترین منبع موجود به فهم عام? ...

بخش اول بیانگر دوران حکومت قاجاریه و سیطره استبدادی آنها بر ایران است. ظلم پادشاهان قاجار به مردم به تدریج زمینه جنبش مشروطیت را فراهم ساخت. سرانجام در زمان آخرین شاه قاجار حکومت به پهلوی رسید. بخش دوم شامل ویژگی های شعری دوران مشروطیت می شود. درون مایه شعر مشروطه در مقایسه با دوره قبل متفاوت بوده و مسائلی چون آزادی، وطن، صنعت غرب، زن، انتقادهای اجتماعی و تا حد زیادی دوری از نفوذ دین و فقدان تص...

نقش کارکردی روحانیت به معنای چگونگی عمل بر وظیفه ای است که روحانیت در جامعه ایفا می کند. بر این اساس سؤال اساسی که در این پژوهش مطرح می شود این است که مقایسه نقش کارکردی روحانیت در نهضت مشروطه و انقلاب اسلامی با کدامیک از مدل های انقلاب های اجتماعی مطابقت دارد؟ در هر دو جریان، قرار گرفتن قدرت به­ صورت یک حرکت انقلابی رهبری شده توسط روحانیت امری تعجب آور بود و شاید عمده ترین دلیل این شگفت زدگی د...

پیش گفتار: طنز، انتقاد، شعر، مشروطه، واژه هایی هستندکه می توان نوعی آرمان خواهی وکمال گرایی رادرآنهایافت.طنزجستجوی حقیقتی گم شده وآزادی ازدست رفته است. شعرتلاشی برای گریز از ابتذال وحرکتی است به سوی کمال در زبان و اندیشه و مشروطه خواهی جنبشی برای دست یابی به آزادی وعدالت به نهضتی برای رهایی ازواپس ماندگی ورسیدن به جهانی دل خواه بود. روح حساس آنان از یک سو از دیدن اختلاف فاحش طبقاتی در رنج بود ...

در این مقاله، نقش علیرضا خان عضدالملک در یک سال و اندی پس از فتح تهران بررسی می شود. از آن جا که این شخصیت، از رجال قدیمی دربار قاجار به شمار می رفت و از زمان ناصرالدین شاه دارای مناصب و مقامات متعدد بود، چرخش سیاسی و همکاری و نزدیک شدن وی به رهبران آزادیخواه نهضت مشروطه، جالب توجه است. این چرخش، باعث شد تا اغلب رهبران مشروطه خواه با هر نوع گرایش فکری، وی را به یکی از مهم ترین مناصب آن دوران (ن...

نوشتار حاضر می کوشد با بررسی تاریخ تحولات ایران در دوره صفویه وقاجاریه مواجهه ی روحانیت شیعی در برابر وجه سخت افزاری مدرنیته یا مصنوعات مدرن را بررسی کند. در بدو ورود اندیشه ها وادوات مدرن غربی، علمای شیعه و هم چنین سلطان قاجار از تعرض به حوزه ی اختصاصی یکدیگر و هم چنین ورود مصنوعاتی که بر هم زننده ی این نظم به شمار می رفت، ابا داشتند. اما در نتیجه ی افزایش مراودات سیاسی، اقتصادی و تجاری بین ای...

توجه به مفهوم ارتباطات سنتی و پژوهش دربارة نقش آن در تحولات اجتماعی ‌ـ سیاسی شیعه می‏تواند، ضمن بازشناسی هویت اجتماعی شیعه، ما را به شناخت عمیق‏تر ابزارهای ارتباطی سنتی و کارکردها و قابلیت‌های آن در جوامعی با فرهنگ شفاهی، به‌ویژه جامعة ایران، رهنمون سازد. این مقاله می‏کوشد با توجه به منابع و مآخذ حوزة فرهنگ و ارتباطات، ضمن پرداختن به چگونگی نقش‌آفرینی و جایگاه ظرفیت‏های ارتباطات سنتی تاریخ اجتم...

آثار ادبی نهضت مشروطه در دهه های اخیر به عنوان بخشی از مهم ترین اسناد جامعه شناسان برای تحلیل مناسبات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دوران معاصر مورد توجه قرار گرفته است. سیداشرف الدین گیلانی ملقب به نسیم شمال، نقش بارزی در روشن گری عصر مشروطه داشته است. کمتر تحولی در عصر مشروطه صورت گرفته است که سیداشرف دربارۀ آن شعر نسروده باشد. در این پژوهش با روش بینارشته ای کوشیده ایم تا در دو بخش، به بازخوانی نظ...