مسجد–مدرسه دارالاحسان در شهر سنندج قرار دارد. دارای دو بخش مسجد و مدرسه است. این بنا در دورة قاجار و از سال 1226 تا 1232 هـ.ق. ساخت آن به درازا کشیده است. یکی ویژگی‌های بارز این بنا استفاده گسترده از آیات قرآنی در نماهای بیرونی و داخلی آن است. با اینکه در نگاه نخست به نظر می‌رسد که مهم‌ترین آرایه‌های آن کاشی‌کاری باشد، ولی در تمامی بخش‌های کاشی‌کاری آیات قرآنی بکار برده‌شده است. از آیات قرآنی ع...

شلوار جین یکی از پوشاک های مردم پسند در ایران به شمار می رود. و به جرات می توان گفت که این لباس توسط مردان و زنان در سن و سالهای مختلف پوشیده می شود. ایرانیان مسجدرو از پوشیدن شلوار جین معنای خاصی را در ذهن دارند و در عین حال این پوشاک به نوعی دارای ارزش های امریکایی و غربی است. این پژوهش سه ادعا را مطرح می کند: 1. مسجدروها هم از شلوار جین استفاده می کنند. 2. جین های مورد استفاده مسجدروها از نظ...

بناهای مذهبی از دوران پیش‌ازتاریخ تا زمان حاضر نقش مهمی در تشکیل عناصر ساختاری شهرها، سکونتگاه­ها و حتی روستاها ایفا نموده­اند. به‌طوری‌که کاوش­های باستان­شناسی و شواهد موجودِ تاریخی نشان می­دهند؛ معابد و اماکن مذهبی در دوره­های قبل از اسلام همواره یکی از مراکز کانونی تجمع مردم برای انجام مراسم آیینی بوده­اند. استان اصفهان یکی از مناطق مهم تاریخی کشور در تمامی ادوار آنست که بناهای بسیاری در آن ه...

چهارطاق یا گنبدخانه از دوره ساسانی همواره در معماری ایران، نقشی پررنگ ایفا نموده است؛ به طوریکه پس از ورود اسلام نیز با وجود رواج مساجد شبستانی، به طور کامل کنار گذاشته نشده و به حیات خود ادامه می‌دهد. با این وجود، راهیابی تمام عیار گنبدخانه به مساجد ایران، در عصر سلجوقی صورت می‌گیرد. معماران ایرانی در سده پنجم، گنبدخانه را در قلب مسجد شبستانی جای داده و با استقرار ایوان­ها در چهار سوی حیاط، مس...

بناهای مذهبی همواره یکی از اساسی ترین عناصر بافت، ساخت و شکل شهرها بوده و هستند. در شهرهای اسلامی، مسجد جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده و به مثابه ی برجسته ترین عنصر منبعث از دین اسلام از همان ابتدا با جامعه ی مدنی اسلام همراه بوده است. اغلب مساجد در مرکز شهرها، نزدیک بازارها و محدوده ی دارالحکومه ساخته می شدند و اگر شهری به بیش از یک مسجد نیاز داشت، مسا جد دیگری از طرف حکومت یا افراد خیر ...

شهر نوعی فرهنگ پدیداری است و بافت قدیم جلوه­های مادی و معنوی آن را در خود به نمایش می­گذارد. از این منظر شهرهای اسلامی تماماً دارای بافت قدیمی با اجزای مشابه می­باشند که بیانگر هویت اسلامی، تعامل فرهنگی و پیشینه­های تاریخی یکسان می­باشد. شهر خواف نمونه­ای از این گونه شهرهای اسلامی است که علیرغم موقعیت جغرافیایی (واقع بودن در منتهی­الیه شرق کشور و انزوای جغرافیایی)، زمانی به عنوان کانونی از تمدن ...

بنوعبدالقیس، از قبایل عربی شمال شبه جزیره هستند که از قرن‏ها پیش از اسلام، در بحرین قدیم (شامل: کویت، احساء، قطر و مجمع الجزایر بحرین کنونی) ساکن بوده‏اند. پس از تأسیس شهر کوفه، جمعی از افراد قبیله یادشده، به این شهر مهاجرت کردند و منشأ برخی فعالیت ها و تغییرها در مسائل فرهنگی و اجتماعی شهر کوفه در عصر حضور امامان شیعه(ع) شدند. این نوشتار، پس از اشاره به پیشینه اسلام آوردن و تشیع گروی بنو عبدال...

ازآنجاکه مسجدیکی ازشاخصﺗرین بناهای معماری اسلامیﺍست، مطالعه وپژوهش درباره آن ضروری به نظرمیﺭسد. مسجد نمایان کننده باورهای قدسی دردنیای مادی است که علاوه برتأمین مکان موردنیاز بازبان کنایه واشاره هنراز رازو رمز دین سخن میﮔوید، ﻭبه همین دلیل ازاهمیت ویژه ای برخوردار است. واﮊه«مسجد» به معنی محل سجده است وبه مکانی گفته میﺷودکه مسلمانان درآن عبادات خویش وفریضه پرفیض نمازرا به جای میﺁورند. ازدیدگاه ن...

در قرون اولیه اسلامی در ایران، علی رغم تبدیل برخی از نیایشگاه های ادیان باستانی ایرانی به مسجد، هم چون مسجد جامع بروجرد، نیریز، یزدخواست و...، شیوه غالب بنای مساجد، با بهره گیری از الگویی که پیامبر گرامی اسلام در ساخت نخستین مسجد به کار برده، شبستانیِ ستون دار بوده است (شیوه خراسانی). در قرن پنجم هجری (دوره سلجوقی)، شاهد تغییر کالبدی برخی مساجد شبستانی (هم چون مسجد جامع اصفهان ) به مساجدی با فرم...

قریب به یک قرن حکومت ایلخانی در ایران ناقل چنان نوآوری‌هایی در معماری و شهرسازی دوران اسلامی بوده است که بررسی وجوه مختلف آن کم‌تر موردتوجه کارشناسانه قرارگرفته است. در همین راستا، تبیین فرم معماری مسجد علیشاه در قالب بزرگ‌ترین گونه‌ی معماری مذهبی در ایران، ازجمله موضوعات قابل‌تأمل در معماری مربوط به مساجد قرون میانه در جهان اسلام می‌باشد. تحقیق پیش رو بر آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی و گردآور...