مهار و موازنه قدرت یکی از بنیادی ترین مباحث مطرح در ادبیات حکمرانی به شمار می آید که جایگاه عامه مردم به عنوان صاحبان اصلی قدرت در آن از اهمیت بالایی برخوردار است. امری که به نظر می رسد با قدرت یافتن روزافزون دولت ها روز به روز کمرنگ تر می شود. در سیستم های حکمرانی، مهار و موازنه قدرت غالباً به دو روش صورت می گیرد: نخست از طریق تعاملات میان قوای سه گانه و دوم با محوریت جامعه مدنی که واسط میان حک...

تجدد یکی از ویژگی های عصر جدید است. ما در عصر مدرنیته زندگی می کنیم، از این رو مدرنیته روح عصر جدید است. از عمر نوسازی در جامعه ایران بیش از یک قرن می گذرد و از انقلاب مشروطه به این ور رشد و شتاب گرفت. در این فاصله ایران توانسته است از تحولات و دستاوردهای علمی و فنی و اقتصادی و سیاسی و... غرب تاثیر پذیرفته و بر اساس ظرفیت و توان خویش از آن تحولات عظیم دست به گزینش زده است. تحولات غرب به طور مست...

ایران در طول کمتر از یک دهه (1376 - 1368) دو تحول عمده اقتصادی و سیاسی را تجربه کرد. در متن تحول اقتصادی اجرای سیاست های تعدیل ساختاری با تاکید برخصوصی سازی قرار داشت. در حالیکه از زمان اجرای این سیاست اقتصادی هشت سال سپری می شد تحول دیگری این بار در عرصه سیاسی ایران شکل گرفت که انتخابات دوم خرداد سال 1376 نقطه آغاز آن بود. این انتخابات با پیامدها و تحولات گسترده دموکراتیکی که با خود به همراه د...

 مقاله حاضر، برگرفته از تحقیق مفصلی درباره جایگاه جامعه مطلوب و جامعه مدنی در گفتمان امام خمینی است. امام خمینی در آثار خود، اصطلاح جامعه مدنی یا جامعه مطلوب را به‌کار نبرده‌اند ولی به ویژگی‌ها و مؤلفه‌های چنین جامعه‌ای اشارات فراوانی دارند که در موقعیت‌های مکانی و زمانی متفاوت، مطرح شده است. در این تحقیق به استناد نظریات اندیشمندان و فلاسفة سیاسی، جامعه مدنی به معنای عام جامعه م...

مساله مورد تبیین در این تحقیق، موانع جامعه مدنی در ایران می باشد. شکل گیری جامعه مدنی بر این اصل استوار است که دولت مردان و صاحبان قدرت خطاپذیر هستند و امکان دارد در اموری که از جانب مردم به آنان محول شده است، دچار اشتباه شوند. از این رو عملکرد دولت مردان به صورت پیوسته باید توسط مردم نقد و بررسی شود. سئوال این تحقیق تحت عنوان «چرا جامعه مدنی در ایران نهادینه نشده است؟» بیان شده است. در پاسخ به...

مقاله حاضر با هدف آینده پژوهی اسلام سیاسی در کشور ترکیه به روش کیفی و مصاحبه با خبرگان انجام شده است. تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق نشان می­دهد پیشران‌های اسلام سیاسی در ترکیه شامل 12 مورد به ترتیب: تضاد طبقاتی و زوال اقتصادی؛ بحران مشروعیت دولت؛ بحران فرهنگ و مدرنیزاسیون؛ ساختار مذهبی، قومی و رشد اسلام‌خواهی در جامعه؛ رشد و توسعه‌ جامعه‌ مدنی؛ بسط و تعمیق سکولاریسم در جامعه؛ متغیرهای بین­الملل...

روسو سه «گفتار» مشهور دارد که این سه گفتار به علاوة «قرارداد اجتماعی» در میان آثار او، در حقیقت بیانگر مراحل تکوّن اندیشة او دربارة «جامعه مدنی» است. وی در نخستین گفتار خود به تقبیح و مذمت تمدن و جامعة مدنی که در آن مالکیت پدید آمده و مساوات و عدالت از میان انسانها رخت بربسته زبان گشوده، امّا در دو گفتار دیگر به دنبال گفتار اول کوشیده است تا با لحاظ شرایطی خاص و بر اساس « قرارداد اجتماعی » جامعه ...

دستگاه فلسفی فلاسفه اسلامی بحث از اعتدال در قلمرو جامعه و سیاست و دولت را نه تنها یکی از قلمروهای اعتدال دانسته، بلکه تحصیل آن را دغدغه اساسی آنان می داند. آنان در نظم دنیوی و زندگی مدنی و سیاسی، با توجه به مبانی نظری خود، به رشد و توسعه همگون و همه جانبه می اندیشند و آن را برای برقراری اعتدال در زندگی مدنی و حیات سیاسی با انعکاس اعتدالِ عالم تکوین در حیات سیاسی دنبال می کنند. از نظر آنان هرگاه ...