محله به‌عنوان سکونت‌گاهی اجتماعی محل استقرار شهرنشینان بوده است. این واحد اجتماعی که رکن جامعه ایرانی ـ اسلامی و برآیند ترکیب این دو جامعه محسوب می­شد، ساختار کالبدی شهرهای ایران باستان را در قالبی متفاوت در ایران اسلامی به نمایش گذاشت. عوامل متعدد سیاسی ـ اداری، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی موجب شکل­گیری فضای کالبدی محله در شهر شده که از این میان، عوامل اجتماعی و فرهنگی به‌واسطه ارتباط مستقیم با...

محله‌ها از عناصر مهم و موثر تشکیل دهنده حیات اجتماعی شهری هستند. در گذشته، نقش‌ و کارکردِ محلات‌، موجب می‌شد‌ که افراد ساکن، پیوندهای اجتماعی بیشتری نسبت به امروز داشته باشند. در نظریه‌ها و رویکردهای مختلف مرتبط با توسعه محله ای نوین، اهمیت مشارکت اهالی محله، در قالب الگو‌های برنامه ریزی فرآیندگرا و تعامل محور، مورد تاکید قرار گرفته است. برنامه ریزی اجتماعات محلی با تاکید بر دیدگاه پایین به بالا...

تحقیق حاضر به منظور دستیابی به اهداف ارتقاء دلبستگی ساکنین به مقیاسهای مکانی (خانه، محله و شهر) بین محلات تاریخی و جدید شهری و کاهش جابجایی مکان های مسکونی، افزایش هویت ساکنین و پایداری محلات، در پی پاسخگویی به مجموعه سوالات زیر می باشد: 1- میزان و شدت دلبستگی ساکنین به سه مقیاس مکانی در محلات تاریخی و مدرن چگونه است؟ چه عواملی تأثیرگذار هستند؟؛ 2- هر یک از عوامل دلبستگی مکان با مقیاس های مکانی...

پرسش آغازین در این پژوهش عبارت است از «آیا سیاست‌گذاری‌های محلّی بر ارتقای سطح احساس تعلق به محله کوهسار مؤثر بوده است؟» برای انجام این پژوهش یک روش ترکیبی طراحی شد. در بخش کیفی از دو روش مطالعه‌ی میدانی و اقدام پژوهی و در بخش کمّی از روش پیمایش استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات در مطالعه‌ی میدانی مصاحبه‌ی نیمه‌ساخت یافته بود و در اقدام پژوهی از تکنیک‌های مختلف PRA و در پیمایش نیز از پرسشنامه برا...

مقدمه: پژوهش حاضر، به بررسی میزان رضایت نوجوانان از محیط های عمومی شهری و شناسایی عوامل مؤثر بر رضایتمندی نوجوانان ساکن در محله آذربایجان از محیط می پردازد. سئوال اصلی مطرح شده در این تحقیق این است که چه عواملی بر میزان رضایت نوجوانان ساکن در محله آذربایجان از محیط های عمومی شهری اثر می گذراند؟ روش: این مطالعه به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. در این پیمایش، جامعه آماری کلیه نوجوانان در محد...

تحول کارکردی شهرها در پویایی آن ها تبلور می یابد و نشانگر متغیرهای متفاوتی است که در طول زمان های مختلف شکل گرفته اند. در عصر کنونی شاهد دخالت های ارادی چه بر فضای شهر و نقش آن و چه بر آهنگ تحولات شهری می باشیم. محله یک واحد شهری است که حدود آن ها را نه عوارض طبیعی بلکه بیشتر قابلیت ارائه خدمات شهری تعیین می نماید در حالی که در گذشته مرز محلات را ضوابط دینی و مذهبی و نظایر آن تعیین می نمودند ام...

مقدمه و هدف پژوهش: بی­شک حس تعلق افراد به مکانی که در آن زندگی می­کنند، عامل مهمی در جهت پدید آمدن حس مسئولیت­پذیری و در نتیجه حـل بسیاری از مشکلات محله توسط ساکنین می­گردد. متأسفانه با گسترش شهرها شاهد کم­رنگ­تر شدن این حس و نوعی بی­تفاوتی نسبت به محله در ساکنین می­باشیم. هدف از این پژوهش شناخت ویژگی­های فضاهای اجتماعی مناسب در ایجاد حس تعلق به محله می­باشد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع پیمایش...

مقاله حاضر در برخورد با مسأله تضعیف پیوند انسان- مکان، در تلاش است تا ضمن بررسی نظریات و چارچوب سه گانه مدل «دلبستگی به مکان» (فرد، فرآیند، مکان)، به دو سؤال اصلی زیر پاسخگو باشد: 1- نحوه سنجش مدل دلبستگی به مکان چگونه هست؟ 2- برای ارتقاء دلبستگی ساکنین به محله‌های مرکزی، کدام بعد دلبستگی بیشتر تأثیرگذار است؟ هدف تحقیق، ارائه مدل دلبستگی به مکان، نحوه سنجش ابعاد آن و تأکید بر ارتقاء میزان دلبست...

به دنبال افزایش گرمایش جهانی و بروز تغییر اقلیم متفکران و نظریه پردازان زیادی به دنبال یافتن راه حل های مختلف برآمدند که یکی از این راه حل ها مطرح شدن نظریه “توسعه پایدار” می باشد. این نظریه تا سا لها، بیشتر بر ضرورت های اقتصادی و محدودیت های زیست محیطی تأکید می ورزید اما در دهه اخیر با پیدایش شعار”جهانی بیندیش، محلی عمل کن” نقش آن در جنبه های محلی و بومی بیشتر شده است. از سوی دیگر هر شهر را می...

سرزندگی شهری یکی از مفاهیم گم شده فضاهای شهری ما است. مقایسه سطح کیفیت زندگی در محلات و مشخص نمودن عوامل موثر بر میزان سرزندگی آنها، با توجه به ویژگی­های کالبدی و جمعیتی هر محله می­تواند به برنامه­ریزان و طراحان، در جهت ارائه راهکارهایی برای تقویت سرزندگی در محله­ها کمک نماید. هدف این پژوهش، تشخیص عوامل و معیارهای اثر گذار بر میزان سرزندگی محله­ها و مقایسه تطبیقی سرزندگی شهری در محله­های «کامیا...