تشکیل مجلس و پذیرش نوعی نظام پارلمانی از سوی مظفر‌الدین‌شاه از جمله نتیجه‌های انقلاب مشروطیت ایران بود. این مجلس که در نخستین فرمان صادرشده در تشکیل آن (14 جمادی‌الثانی 1324) نام ویژه‌ای نداشت در فرمان بعدی (16 جمادی‌الثانی) عنوان مجلس شورای اسلامی یافت و در آخرین فرمان که به فاصلۀ چهار روز از نخستین آنها صادر شد نام مجلس شورای ملی گرفت. انگیزه‌های سیاسی ناشی از بدبینی مشروطه‌خواهان به دولتمردا...

شیوه های کنترل جرم در قالب قانونگذاری معنای محدودی از کنترل اجتماعی است که موجب ایجاد گفتمان هایی در دوره های مختلف مجلس شورای اسلامی شده است. این گفتمان ها متأثر از تغییرات اجتماعی و سیاسی هستند؛ هر چند حرکت کلی گفتمان های کنترل اجتماعی به تدریج از دوره های اولیه مجلس از مفصل بندی عنصر مجازات به توان بخشی و سپس پیشگیری است با این همه رجعت و حرکت های عکسی نیز بنا به شرایط اجتماعی وجود دارد. در ...

مجلس دوم در واپسین روزهای حیات خود، دستخوش بحران بزرگ اولتیماتوم 1911 روسیه به ایران شد، که سرانجام به عمر این مجلس خاتمه داد. به رغم مباحث گوناگونی که تاکنون پیرامون اولتیماتوم روسیه درگرفته است؛ هنوز برخی از ابعاد آن رخ داد، در هاله ای از ابهام قرار دارد و همین ابهام ها موجب بروز یک رشته خطاهای آشکار شده است. یکی از این ابهام ها، طرح این ادعاست که مجلس در واپسین لحظات انقضای فرصت اولیتماتوم ی...

پس از صدور فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه و تأسیس مجلس، اگرچه ایران در شمار کشورهای مشروطه درآمد؛ اما دعوای بین مشروطه­خواهان و مستبدان پایان نیافت. با روی کارآمدن محمدعلی­شاه و تشکیل مجلس، رویارویی این دو گروه شدت گرفت و به سرکوب مشروطه و تعطیلی مجلس منجر شد. در این نوشتار سعی شده است نقش انجمن­های رادیکال در انحلال مجلس اول تبیین شود. می­توان گفت سقوط مجلس اول حاصل تلاش در حفظ قدرت، از جانب...

چکیده تأسیس مجلس شورای ملی ایران از مهم‌ترین ثمرات انقلاب مشروطه بوده است. بی‌تردید شناخت سمت‌گیری‌ها و رویکرد اساسی این مجلس بدون توجه به نحوه مناسبات آن با حکام و نیروهای بانفوذ محلی، ناقص خواهد بود. اساساً درتاریخ ایران حکومت ایالات از مهم‌ترین مناصب دولتی بودهاست. همچنین در این دوره خاص غالب حکام که به شیوه دوره دیرین استبداد خو گرفته بودند، نسبت به مجلس نظر مساعدی نداشتند و به عنوان بخش مهم...

تبیین صلاحیت قانونگذاری مجلس در زمینه ی آزادی نشریات و مطبوعات، نیازمند بررسی حدود و حوزه های این صلاحیت است. به منظور تبیین حدود این صلاحیت، به تعیین قیود محدودکننده ی این آزادی و مشخص کردن مفهوم این قیود نیاز بود که در این مقاله علاوه بر قیود مصرح در اصل 24، قید «منع اضرار به غیر» در اصل 40 به عنوان محدودیت های آزادی نشریات معرفی شدند. در این خصوص، قید «اخلال به مبانی اسلام» در اصل 24 به معنا...

رفتار رای دهندگان در جریان مشارکت انتخاباتی، بعنوان یک کنش سیاسی در نظام اجتماعی، از جمله موضوعات مهم در مباحث جامعه شناسی سیاسی بوده که مورد توجه و بررسی متفکران و اندیشمندان بسیاری قرار گرفته است. در کشورهای مردمسالار، بدلیل سابقه و تجربه طولانی مردمسالاری و انتخابات، در زمینه موضوع مذکور مطالعات فراوانی صورت گرفته و بررسی ها و تحقیقات گسترده ای به انجام رسیده است. اما کشور ما به دلیل فقدان س...

چهل سال قبل در هفدهم اردیبهشت ماه سال 1349، قانون تاسیس سازمان اسناد ملی ایران، به تصویب مجلس سنای آن زمان رسید. این قانون- که پیش تر از تصویب مجلس شورای ملی نیز گذشته بود- به تاسیس سازمانی حکم می داد که هدفش جمع آوری و حفظ اسناد ملی ایران در سازمانی واحد بود تا بتواند شرایط و امکانات مناسب را برای حفظ، گردآوری و تنظیم اسناد ملی و همچنین دسترسی عموم مردم را به این اسناد، فراهم آورد.

0

با صدور فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه در تاریخ 14 جمادی الثانی 1324 ه. ق ایران در شمار کشورهای مشروطه (صاحب کنستی توسیون) درآمد. مجلس شورای ملی دوره اول بزرگترین ثمره جنبش مشروطیت است که به حق می توان آن را مادر مشروطیت ایران نامید. این مجلس از ابعاد گوناگون قابل بررسی است که این پژوهش کوشیده است صرفاً مواضع و عملکرد آن را مورد بررسی قرار دهد. شیو? گرد آوری داده ها در این پایان نامه کتابخانه ...