زبان مجموعه ای از نشانه هاست که برای پیام رسانی به کار می رود. برای آنکه این پیام ها میان فرستنده و گیرنده به راحتی انتقال یابد، گاهی با نشانه هایی همراه می گردد تا گیرنده همان پیامی را دریابد که مورد نظر فرستنده است. یکی از این نشانه ها در زبان عربی و فارسی، «تأکید یا توکید» نامید می شود و بر اساس نقش های ششگانه ای که یاکوبسن (jakobsen) برای ارتباط کلامی بیان می کند، خود را بیشتر در نقش ترغیبی...

بررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی ازآثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن،است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چونزیبایی، عقلانیت، عزت نفس، وفاداری، لطافت، روحیه بخشی و مانند آن است.روایت جامی با نظامی،مکتبی و دهلوی تفاوت هایی دارد که شاخصه ی...

یکی از شیوه های معتبر در متون ادبی،اعم از نظم و نثر به منظور تبیین، ایضاح، تعلیل و تأیید مقولات تعلیمی در زمینه های مختلف، تمثیل است که از آغاز پیدایش ادب فارسی کمابیش مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده، اما اوج اعتلای این شیوه مربوط به سبک عراقی و آذربایجانی و نثر مصنوع فارسی است که از قرن ششم هجری آغاز می شود و تا پایان قرن هشتم ادامه می یابد. اهمیت این شیوه در سبک های ادب پارسی تا حدی است که ...

در این پژوهش، چهار متن را از ‏میان نثرهای قاجار بدین شرح برگزیده ایم: ناسخ التواریخ اثر محمّدتقی لسان الملک سپهر، مسالک المحسنین اثر عبدالرّحیم تبریزی، مجمع الفصحا اثر رضاقلی خان هدایت و هزار و یک شب ترجم? عبداللّطیف تسوجی تبریزی. سپس در آنها مهمّ ترین اشکال های نگارشی و ویرایشی را در ‏حوزه های فعل، نشانه های جمع، واژه ها و ترکیبات، قید، حروف، مصدر، صفت بررسی کرد ه ایم و ادام? آنها را در نثر فارسی ...

چکیده در این پژوهش به جایگاه نثر فیض¬محمدکاتب (1279ق-1349ق) در نثر فارسی دری افغانستان بر مبنای سراج¬¬التواریخ پرداخته شده است. هدف این پژوهش نمایاندن جایگاه نثر فیض¬محمدکاتب در نثر فارسی افغانستان در بین دیگر نثرنویسان و تأثیر وی بر آنها و ادبیات افغانستان می¬باشد. بحث و بررسی دربارۀ نثر فارسی افغانستان در سدۀ سیزدهم و چهاردهم به صورت علمی انجام نشده و بررسی نثر فیض¬محمدکاتب از آن روی اهمیت د...

امروزه با گسترش تحقیقات و تعمّق های علمی در میراث گرانبهای ادبیات فارسی، اذهان اغلب جویندگان علم و ادب، فرصت را برای پیگیری و ادام? مطالعات تطبیقی و مقایس? این آثار از جنبه های مختلف مغتنم می شمرد. نگارنده نیز در این تحقیق در پی مقایس? محتوایی دو اثر ارزشمند و مهم در زمین? ادبیات عرفانی، یعنی حدیقه الحقیق? سنایی غزنوی و مرصادالعباد نجم الدین رازی بوده است. از انگیزه های اصلی انجام این پژوهش از س...

جامی شاعر، نویسنده، عارف و دانشمند نامدار سده ی نهم هجری دارای آثار متعدّد در نظم و نثر فارسی است. یکی از کتاب های ارزشمند او به نثر، بهارستان است که نویسنده، آن را به شیوه ی گلستان سعدی نگاشته است. هرچند جامی مدّعی شده که حکایات بهارستان یا دستِ کم حکایات منظوم آن را از کسی نگرفته است و همگی آن ها ساخته و پرداخته ی قریحه ی اوست1، امّا تتبّع در آثار پیشینیان، به ویژه منابع عربی، سرچشمه های حکایات به...

اسطوره از جهات گوناگون در زندگی انسان پس از عصر اساطیری، تجلی یافته و در آن اثر نهاده است. در این مقاله تلاش شده است تا علاوه بر شناخت مختصر اسطوره و آیین‌های اساطیری و عرفانی، به یافتن تجلّی و تأثیر و ردّپاهای محسوس و نامحسوس یکی از این آیین‌ها یعنی پوشاک، در البسة عرفانی مندرج در برگزیدهء نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری پرداخته شود. در این پژوهش، پوشاک به عنوان یکی از تجلّی‌های آیینی بررس...

چکیده سبک، روش خاص ادراک و بیان افکار به وسیل? ترکیب کلمات و انتخاب الفاظ و طرز تعبیر و در حالت کلی حاصل نگاه خاص هنرمند به جهان درون و برون است. در دور? معاصر، ملک الشعراء بهار نخستین کسی است که به طور طبقه بندی شده به علم سبک و سبک شناسی سامان داد و بعدها افراد دیگر از جمله شمیسا به طرق مختلف به طبقه بندی سبک پرداختند. مهدی اخوان ثالت از جمل? چهره های سرشناس شعر و شاعری در دور? معاصر است که...

عراقی شاعر ی سخنور و شارحی هنرمند است که علاوه بر توانایی در شعر های پرشور و حال عارفانه، در نثر شاعرانه و بیان هنرمندانه مفاهیم بلند عرفانی، نمونه ای عالی و قابل توجه ارائه داده است. لمعات عراقی در عین بیان و تبیین اندیشه های عمیق عرفانی ابن عربی، نثری شاعرانه و جذاب ارائه می دهد که محصول پختگی و کمال نثر فارسی در قرن هفتم است. نثری که همچون شعر، مجال آن را یافته تا مضامین و اندیشه های بلند عر...