یکی از شاعران بزرگ قرن هفتم هجری که در عین سکونت در شبه قاره هند، بر زبان و ادب فارسی تا حد رسیدن به شأن یک شاعر توانای کلاسیک احاطه یافته و آثار پر باری بر جای گذاشته امیر خسرو دهلوی(هـ ق 725 -651 هـ ق) است. آشنایی این شاعر با میراث کهن شعر فارسی و مثنویات بزرگا نی همچون نظامی او را بر آن داشته تا به داستان سرایی منظوم روی آورد؛ و خمسه و منظومه هایی بسراید که همگی از شهرت ومقبولیت نسبتاٌ خوبی ب...

فریضه الهی حج، به عنوان یکی از فروع دین و فرایض مورد اتفاق مسلمانان، در طول تاریخ، همواره مورد توجه ملل مسلمان بوده و مقدمات، واجبات، مندوبات، ارکان، اعمال و حتی اماکن آن با دقت و وسواس فراوان مورد مطالعه، مداقه و پژوهش قرار می گرفته است. از این رو بانیان و سردمداران فرق، مذاهب و نحله های متعدد اسلامی همواره در صدد بوده اند؛ احکام، مناسک و ویژگی های این فریضه الهی را به فراخور نظرگاه ها و اصول ...

هدف پژوهش: هدف این پژوهش  بررسی کارکرد آموزشی و کتاب‌پردازی صوفیان به‌عنوان کانون‌های استنساخ در دوره‌های مختلف تاریخی و نحوه و میزان پراکندگی وتنوع آن مراکز وگرایش موضوعی آنهاست. روش پژوهش: این تحقیق به روش پیمایشی با رویکرد توصیفی‌_ تحلیلی انجام شده است؛ به این نحوکه اطلاعات اولیۀ استخراج شده از فهرست‌ها در چک‌لیست درج  و سپس اطلاعات مطابق با پرسش‌های ت...

چکیده: رویا در عرفان اسلامی اهمیت خاصی دارد.غالباً نویسندگان متون عرفانی در بخشی از تألیفات خود به بیان این موضوع پرداخته اند.قشیری در باب پنجاه و چهارم در بیان«آن چه در خواب بدین قوم نمایند»و عطار در شرح احوال عرفا به موضوع رویا پرداخته اند.احمد غزالی، محمد غزالی، کلابادی، میبدی، خواجه عبدالله انصاری، روزبهان بقلی، عین القضات همدانی، خرقانی و ابوسعیدابوالخیر،از دیگر عارفانی هستند که در این ...

تمایل ذاتی انسان به شاد زیستن و برخورداری از آرامش درون در رباعی‌های فارسی به‌صورت آموزه‌هایی اخلاقی ‌متجلی شده‌است؛ چنانکه این آموزه همواره یکی از مضامین تعلیمیِ اصلی و محوری در این قالب شعری بوده‌است. پژوهنده در این جستار با تأمل در رباعی‌های مشهورترین رباعی‌سرایان ایرانی تا قرن هشتم هـ. ق. کوشیده است، ضمن بررسی کیفیت و تمایز بازتاب این آموزه‎ها در آثار آنان با ریشه‌یابی پشتوانه‌های اجتماعی و ...

میرزا حبیب اصفهانی (1312/1311-1251هـ .ق) در ترجمۀ سرگذشت حاجی‌بابای اصفهانی، میراث نویسندگی سنتی فارسی را به داستان‌نویسی جدید انتقال داده است. شیوۀ نگارش میرزا حبیب در این ترجمه -که متن‌های گوناگون در آن حضور دارند - به گونه ‌ای است که گویی متن های گذشته در این آخرین شعلۀ نثر سنتی، با هم همنوایی بزرگی را بر پا کرده اند. در این میان آثار سعدی به‌ویژه گلستان، حضوری چشمگیرتر دارد. از این‌رو، نگار...

مقامات حمیدی نوشته‌ی قاضی حمیدالدین ابوبکر محمدبن عمربن علی بلخی، از شاه‌کارهای متون نثر فارسی است که با اسلوب مقامات عربی بدیع‌الزمان همدانی و ابوالقاسم حریری معارضه می‌نماید. این اثر که به سبک نثرهای مصنوع فارسی قرن ششم نگاشته شده، دربردارنده شمار زیادی اشعار و عبارات زیبا و لطیف عربی است که تاکنون تحقیقی جامع درباره مآخذ آن‌ها صورت نگرفته است. در این جستارنگارنده با بضاعت مزجات خود به پژوهش ...

نسخه خطی « اخلاق حسنی »یا (اخلاق قطب شاهی) تألیف« علی بن طیفور بسطامی » ادیب ومورّخ ایرانی قرن یازدهم هجری است ،مولف این کتاب را درآغاز پادشاهی ابوالحسن قطبشاه به تاریخ ( 1083 ق) تألیف و به نام او کرده است. این اثر به زبان پارسی با محتوای تهذیب اخلاق و حکمت عملی می-باشد و دارای یک مقدّمه و سه اصل و یک خاتمه است. این کتاب در قطع 10 در 17 سانتی متر مشتمل بر113 صفحه وهر صفحه 18 سطر به خط نسخ خوش ...