دوره صفویه یکی از مهمترین ادوار تاریخی ایران می باشد؛ دورانی که با ظهور شاه اسماعیل در سال ( 907 هجری) آغاز می گردد و در سال (1148 هجری) زمان تاجگذاری نادر پایان می یابد. این دوره حدود دو قرن از تاریخ این مرز و بوم را به خود اختصاص داده و دارای آنچنان اهمیتی بوده که اکثر محققین و پژوهشگران معتقدند که قرون جدید در ایران با ظهور سلسله صفویه آغاز می-گردد. شکل گیری سلسله صفویه در قالب یک دولت منسجم...

هدف از نگارش این پایان نامه ، شناخت معنا و مفهوم دقیق ارتجاع و تجدد از دیدگاه قرآن و حدیث و مشخص شدن دامنه ی این مفاهیم در جامعه ی اسلامی است . دربحث ارتجاع از دیدگاه قرآن و حدیث با معرفی کردن انواع ارتجاع در قرآن ، و عوامل ارتجاع مشخص گردید که هرگونه عقب گرد از روش توحیدی که تنها راه نجات بشر است بازگشت به جاهلیت محسوب می شود. جاهلیتی که مفهومی تاریخی و تمام شده نیست بلکه زمان شمول و مکان شمول...

افضل‏مخدوم پیرمستی، ادیب، شاعر و تذکره‏نویس هراتی‏تبار بخارایی (ف1334ق/1916م) است. افضل‏ بنابر اشارۀ خود‏ در مقدمه، تذکرۀ افضل‏التذکار فی ذکرالشعراء و الاشعار مشهور به تذکرۀ افضل را به سفارش امیر وقت بخارا، عبدالاحدخان (حک.1303-1328ق/ 1886-1910م)، در سال 1322 ق/1904م در شرح حال صد‏وسی‌وهفت (137) شاعر معاصر خود در محیط ادبی بخارا و مناطق فارسی‏زبان مرتبط با این امارت را که در بخارا اقامت داشتند،...

نهج البلاغه شامل خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار حضرت علی(ع) می باشد که در قرن چهارم توسط سید رضی جمع آوری شده است. در نهج البلاغه موضوعات مختلفی از آن حضرت نقل شده، که یکی از این موضوعات، مسائل اقتصادی می باشد. اقتصاد یکی از عوامل موثر در صلاح و فساد و بقاء یا فنای جامعه می باشد و نظارت و مدیریت دقیق بر آن، یکی از نکات مهم در هر حکومت است. به همین سبب در نگاه امام علی(ع) اقتصاد یکی از محورهای مه...

لاهیجان یکی از بزرگترین و مهمترین شهرهای شمال ایران و گیلان است که در شرق سفید رود واقع شده است. در دوره صفویه مهمترین شهر گیلان و دارای وجه سیاسی نیز بود که سابقا به نام دارالاماره یا دارالامان نیز معروف بوده که بعدها لاهیجان المبارک نامیده شد. در دوره مغول بوسیله اولجایتو اشغال گردیده است. لاهیجان در طول تاریخ شاهد زمین لرزه ها، تاراج ها، قتل ها و غارتها و امراض واگیرداری بوده که در بعضی از د...

هر جامعه ای برای تداوم حیات و بقا به کار و فعالیت مردم و مسئولان احتیاج دارد. نیاز به کار از قرون باستان وجود داشته‏ است و هرچه می گذرد بر اهمیت آن افزوده می شود. کار، سرمایه و ذخیرۀ ملی است و می تواند به رشد تمدن کمک کند. علی (ع) اصول و موازین کار و تلاش را در گنجینۀ گرانبهای خود (نهج البلاغه) بیان فرموده اند. ایشان در مسیر احیا و آبادانی جامعه همواره کار و تلاش می کردند و در مدت خلافت خویش از...

فرآیند حکومت از مؤلفه­های متنوع و گوناگونی پدید آمده است. یکی از این مؤلفه­ها چگونگی برقراری ارتباط متقابل مردم با حاکم است، اگر این ارتباط صادقانه، صریح، دو سویه و متعالی باشد زمینه مشارکت حداکثری برای رشد و آبادانی جامعه را در پی خواهد داشت. امام علی(ع) برای این ارتباط چنان جایگاهی قایل است که انتقاد مردم از وی به عنوان حاکم را حق خویش بر مردم و وظیــفه آنها می­داند. می­توان گفت این نوع نگاه ...

تجارت پر رونق اردشیرخٌرَّه که با وسعت نسبتاً زیاد بیشتر سواحل بنادر تجاری خلیج فارس را در بر می­گرفت احتیاج به شبکه منظمی از راه­های ارتباطی و تجاری داشت. شبکه راه­های کاروان­رو از روزگاران قدیم از آسیای صغیر گرفته تا ماوراءالنهر، عموماً به کناره­های شمالی و شرقی خلیج­فارس (سواحل اردشیرخٌرَّه) منتهی می­شد و محصولات ماوراء دریا برای مصرف و صدور به بنادر ولایت اردشیرخٌرَّه آورده و از آن­جا به هندوستان چین و...

از آن جائی که توجه عمده فردوسی به تمدن و فرهنگ ایرانی است، اثر ارجمند این حکیم فرزانه مشحون است از تعالیم حکیمانه و فرهنگ ساز. فردوسی بر اساس « اوّلُ ما خَلَقَ اللهُ العقل» خردورزی و تعقل را درمانگاه هر درد بی درمانی می داند که بدون بهره گیری از آن هیچ کاری به سامان نمی رسد. آنچه در این مقاله مطمح نظر بوده بررسی و شناخت و ارائه دقیق و حساب شدۀ خردورزی کارآمدی است که الگو و راه کار نیاکان موفق و سرافر...

آمایش سرزمین به معنای آبادانی و عمران سرزمین است. در برنامه­های آمایشی هدف تعادل بخشی فضاست و کشور­ها به دلیل ویژگی­های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، جغرافیایی، سیاسی و زیرساخت­ها به ضرورت آمایش سرزمین پی برده و به آن توجه نشان داده­اند. در ایران نیز به دلیل وسعت فراوان این سرزمین از چندین دهه قبل توجه خاصی به ضرورت برنامه­های آمایشی وجود داشته اشت و با آن که در این راستا تلاش­هایی صورت گرفته ولی ا...