نتایج جستجو برای: قرن پنجم
تعداد نتایج: 26415 فیلتر نتایج به سال:
قاضی صاعد اندلسی دانشمند و مورخ قرن پنجم هجری در کتاب نامدار خود، التعریف بطبقات الامم، رویکردی خاص به مقولة علم دارد که بر پایة آن میتوان این کتاب را در ردة کتب تاریخ علم قرار داد. در این مقاله با معیارهای امروزینِ تاریخنگاری جایگاه این کتاب در دو حوزة تاریخی و علمی به طور مستقل و با هم بررسی میشود.
- مقدمه پیشاپیش بایسته است که به سه موضوع بعنوان مقدمۀ بحث اصلی این گفتار، نگاهی گذرا داشته باشیم: اصول عرفان و تصوف، سیر تکاملی عرفان و نظام هماهنگی لفظ و معنی در عرفان 1-1- اصول عرفان و تصوف آنانکه در راستای پرده برداشتن از اسرار هستی و حل معمای وجود، جرات حرکت یافته اند از دیرباز به دو گروه تقسیم شده اند: فیلسوفان، عارفان. فیلسوفان از عقل و اندیشه و عارفان از سلوک و ریاضت بهره جسته اند. گروه...
قرن پنجم هجری در تاریخ حکومت اسلامی همزمان با حکومت سلجوقیان، از سلسلههای حامی فرهنگ و هنر، برابر با قرن یازده میلادی از سدههای میانه در غرب است. برخلاف رشد بیسابقهی هنر اسلامی در دورهی سلجوقیان، هنر غرب در سدههای میانه، به دلیل نابسامانی و بیثباتی شرایط آن دوره، پیشرفت چشمگیری نداشت. بااینحال این دوران یک ویژگی مفید قابلتوجه دارد و آن همانا ارتباط شرق و غرب بهواسطهی عوامل گ...
در باب مرکز علمی جند یشاپور که در قرن سوم میلادی به دورۀ شاپور اولبنیان نهاده شد و در قرن پنجم میلادی در اثر مساعی خسرو انوشیروان در قالببیمارستان و مدرسه تکامل یافت، بسیار سخن گفته اند؛ نوشتار حاضر که درچهار بخش: درآمد، مؤسس و زمان تأسیس، کارکردهای جندی شاپور پیش ازظهور اسلام، جندی شاپور در دورۀ اسلامی و تأثیر آن بر نهضت فرهنگیمسلمانان تدوین شده، بر آن است تا ضمن مقایسه و تحلیل آراء و دیدگاه ه...
در آغاز قرن پنجم پیش از میلاد، در بخش جغرافیایی کوچکی از سرزمین کهن یونان، شیوۀ زندگی متمدنی در قالب سازمان برجستۀ پولیس شکل گرفته بود. در این سرزمین باستانی و کرانههای ساحلی آن اقوام گوناگونی سکونت داشتند؛ یکی از آنان قوم «آخایی» نامیده میشد. قبیلهای از این قوم در منطقۀ «هلاس» سکنی گزید و از این مقطع به بعد یونانیان خود را «هلنی» نامیدند. هلنیهای اصیل با پشت سر گذاردن دنیای کهن و «عصر ظلمت...
در این جستار، یکی از برجسته ترین عارفان نیمه ی دوم قرن چهارم هجری قمری و اوایل قرن پنجم، «جعفربن محمدبن حسین ابهری»، معروف به «باباجعفر» و اثر گمنام او با نام «آداب الفقراء»، برای نخستین بار معرفی می شود. در متون عرفانی فارسی، نامی از باباجعفر ابهری و نشانی از کتاب او نیست؛ ولی در تراجم و آثاری که درباره ی حوزه ی عرفانی جبال نوشته شده و بیشتر هم به زبان عربی است، او عارف، شاعر و محدّث بزرگی به ش...
تبادل فرهنگی-هنری و تأثیرات آن درزمینه نماد و نقش عقاب روی برخی آثار و مصنوعات هنری همانند مجسمه ها، فلزات و منسوجات، در مهم ترین و متمدن ترین سرزمین های باستانی، مانند ایران، یونان و مصر، دریک برهه زمانی خاص ونیز کشف چرائی و چگونگی نفوذ این نقش شناور در اساطیر و تصاویر برجای مانده ازاین سه تمدن، هدف اصلی پروژه حاضر است. اشاعه سبک های هنری یونان درشرق و خصوصاً درایران موجب تحولات بسیاری گردیده...
سفرنامهها منابعی هستند که با استفاده از آنها میتوان به بررسی مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، دینی، تاریخی، جغرافیایی، نوع لباس، خوراک و آداب و رسوم و غیره پرداخت. در میان سفرنامههای فارسی، سفرنامۀ ناصر خسرو را شاید بتوان دقیقترین منبع در نوع خود به شمار آورد. توصیف ناصر خسرو در این اثر از مکانها، جوانب مختلف را در بر میگیرد. یکی از این جنبهها توجّه به وضعیّت اقتصادی مناطق است. وی با دقّ...
اندلس یکی از مراکز مهم علوم اسلامی به شمار میرود که طی چندین قرن شاهد رشد فزایندۀ برخی علوم و ظهور دانشمندان و تألیفات فراوان بود. زمینۀ اصلی این شکوفایی علمی را انتقال مبانی این علوم از بلاد شرقی اسلامی به این سرزمین فراهم ساخت. دانشمندانی که تحت تأثیر عوامل مختلف به اندلس میرفتند یا اندلسیانی که برای تحصیل به شرق سفر میکردند عامل این انتقال و برقرار کنندۀ روابط علمی اندلس با سرزمین های شرق...
سیمای امام علی(ع) در تألیفات صوفیه بازتاب یافته است و بر این اساس میتوان متون تصوف را جزو منابع شناخت حضرت بهشمار آورد. در این مقاله با تأکید بر چهار عامل تأثیرگذار در ذهنیت صوفیه نسبت به امام علی(ع)، کوشش شده است تا تصویر ایشان از حضرت بررسی شود. این چهار عامل عبارتند از: الف- اوصاف شخصیِ امام علی(ع) در روایات و احادیث مورد استفادة صوفیه که اغلب ماخوذ از منابع سنی هستند. ب- نسبت امام علی(ع) ب...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید