مدرسة خان از معدود بناهای موجود از دوران صفویه در شیراز است. این مدرسه، که به همت الله وردی خان و برای فراهم ساختن زمینۀ تدریس ملاصدرا بنا شده بود، از زمان ساخت تاکنون بارها و به علل مختلف آسیب دیده و در نوبت های متوالی نوسازی و مرمت شده است. اقدامات حاج میرزا علی اکبرخان قوام الملک در فاصلۀ تاریخی 1276-1279ق ازجمله مهم ترین تعمیرات این مدرسه در دورة قاجار بوده است و کتیبة سردر غربی به نوعی گزا...

مقالهء حاضر،به معرفی و بازخوانی اولین وقفنامه از مجموعهء وقفنامه‌های فرزندان قائم مقام بزرگ در تبریز می‌ پردازد.این مجموعه،شامل هفت وقفنامه می‌باشد که اولین‌ آنها،وقفنامهء یک باب حمام در تبریز است که واقف آن، میرزا موسی خان فرزند قائم مقام بزرگ و برادر کهتر قائم‌ مقام ثانی می‌باشد و واقف بقیهء موقوفات،خواهر میرزا موسی‌ به نام تاجماه بیگم بوده است که در فرصتهای آتی،به معرفی‌ آنها نیز خواهیم پردا...

پژوهش حاضر به معرفی یک فرمان از دوران حکومت شاه صفی(1052-1038 ق.) اختصاص یافته است. اصل این فرمان تا کنون به دست نیامده، اما سواد آن در منشآت خطی میر محمد حسین تفرشی موجود است. موضوع این فرمان در میان اسناد صفوی در نوع خود بی نظیر است. چنان که بر اساس آن، شاه صفی به صفی قلی خان، بیگلربیگی عراق عرب و همدان  دستور داده تا دخترش را به عقد ازدواج حیدربیگ فرزند زینل خان شاملو درآورده، و بدین شیوه به...

تهدید منافع انگلستان در هند در آغاز قرن هجدهم میلادی توسط رقیبانی چون ناپلئون و زمان شاه ابدالی، علاقمندی حکام انگلیسی به ایجاد مراوده سیاسی با دربار قاجار را سبب شد. این علاقه منجر به ارسال فرستادگانی از سوی حکام انگلیسی هند به دربار فتحعلی شاه گردید که متعاقب آن، سفیری به نام حاجی خلیل خان قزوینی نیز از سوی شاه قاجار به هند ارسال شد. اما حاجی خلیل خان در همان آغاز ماموریت،  در بندر بمبئی، به ...

در دوره فرمانروایی مغولان هند، مهاجرت ایرانیان به شبه قاره هند فزونی گرفت. شماری از مهاجران ایرانی، هم در شکل گیری حکومت مغولان و هم در توسعه قلمرو و اداره این حکومت، نقش به سزائی ایفا نمودند. از جمله ایرانیانی که فعالانه در خدمت مغولان قرار گرفتند، محمد بیرم خان بهارلو بود. ورود وی به خدمت مغولان، متأثر از ارتباطات تاریخی خانواده او با برخی از شاهزادگان تیموری است. با این حال، ترقی فوق العاده ...

 میرزا اسداله خان غالب(1869 -1797) آخرین شاعر و نویسنده ی بزرگ دوران مغول است. پدر بزرگ غالب، گوکان خان سمرقندی، در دوره ی حکومت عالم شاه دوم به هند آمد. بدون شک، میرزا غالب شاعر و نویسنده ای از دوره ی مغول است ولی در هند دوران بریتانیا نیز زندگی و نویسندگی کرده است. غالب، از یک طرف محصول جامعه ی مغولی است، و از طرف دیگر تحت تـأثیر بریتانیائی ها بوده است، و در آثارش نوشته های بسیاری در باره ی ب...

سرریزشدن بن­مایه­ها (Motiv) و بینش اساطیری، چه در قالب بازتولید و بازآفرینی اسطوره­های کهن و چه در خلق  اسطوره­های مدرن، نشانگر ریشه­داری اساطیر در ذهن و زبان و جان و جهان بشر و گریزناپذیری او از این حلقه‌ی ارتباطی است. جستار حاضر با تکیه بر اسطوره‌ی باروری و کهن­الگوی خدای شهیدشونده -که یکی از موتیوهای بنیادین جهان اساطیر است-، تصویر قیام و شخصیت میرزا را در شعر شاعران گیلان تحلیل می­نماید و ن...

میرزا اسدالله خان غالب دهلوی بزرگ سخنور شبه قاره هند و پاکستان است که در شعر فارسی و اردو تک سوار میدان ادب آن سامانش شناخته‌اند و شهرت وی در آن دیار همانند شهرتی است که حافظ شیرازی در این دیار دارد. وی در شیوه‌های گوناگون شعر و ادب طبع آزموده و در هر دو زبان آثاری ارزنده از خویش به جای نهاده است.

چکیده هر چند صدر اعظم در ساختار اداری حکومت قاجار، دومین فرد پس از پادشاه بود، ولی بدلیل نفوذ فوق العاده حاج میرزا آقاسی بر محمد شاه، عملاً قدرت در دستان وی متمرکز بود. در طول مدت سیزده ساله ی صدارت حاجی، مداخلات دو کشور استعمارگر روس و انگلیس در امور داخلی ایران همچنان تداوم یافت و مرزهای کشور در معرض تهدیدات خارجی قرار گرفت. جنگ هرات با مداخله سیاسی، نظامی انگلیس به شکست ایران انجامید و زمی...