ردیف که عنصری از عناصر موسیقایی و تکمیل و تایید معنا است در شعر فارسی از اصالت خاصی برخوردار است، این عنصر که معمولا در اسم و فعل واقع می شود در اشعار برخی از سخن سرایان ادب فارسی در حرف نیز واقع شده است، تحلیل معانی متعدّد حرف «را» به عنوان مبحثی دستوری در غرلیّات سعدی ناگفته هایی را آشکار می سازد که می تواند در جامعیّت بخشی به این نکته دستوری مفید واقع گردد. در این پژوهش که با استفاده از روش کتا...

گویش شناسی به عنوان یکی از شاخه های مهم علم زبان شناسی، امروزه توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. گویش سمنانی یکی از زبان های ایرانی است که بررسی آن می تواند نتایج نظری و عملی بسیاری در برداشته باشد. گویش سمنانی به علت قدمت و حضور نسبتاً بیشتر در متون علمی و تخصصی و زبان شناسی و ساختمان ویژه ی دستوری همواره توجه محققان را به خود معطوف کرده است. بررسی ساختار فعل در هر زبان و گویش می تواند کلید ...

این پژوهش به توصیف گروه فعلی در گویش کردی کرمانشاهی می پردازد. در این تحقیق ساخت موضوعی گروه فعلی و وضعیت ساختاری متمم ها و افزوده ها نسبت به هسته بررسی می شود. متمم¬ها عناصر اصلی همراهِ فعل بوده و نقشی اساسی را در ساختار موضوعی فعل ایفا می کنند؛ افزوده¬ها عناصر اختیاری بوده که عدم حضور آن¬ها جمله را غیر دستوری نمی¬کند. از آن جا که اساس این پژوهش تایید نظریه ی ایکس تیره می باشد، ساخت سلسله مراتب...

دستور زبان فارسی از قرن ها پیش مورد توجه عالمان زبان و ادب و حتی فلسفه قرار گرفته و مباحث این علم چه به طور مستقل و چه در ضمن مباحث علوم دیگر مورد مطالعه واقع شده است. در دهه های اخیر، دیدگاه های نو متأثر از زبان های دیگر و نظریات زبان شناسی، موجب پدید آمدن آثار فراوان و گوناگونی در این زمینه بوده است. با وجود این، هنوز اتفاق نظری عمومی در مبانی، تعاریف و مباحث آموزشی آن ها به وجود نیامده است. ...

این جستار به بررسی کاربرد افعال کمکی فارسی در مقایسه با برخی از زبان­های اروپایی می­پردازد و موضوع آن محدود به مقوله­هایی نظیر نمود استمراری و کامل ، زمان آینده و ساخت مجهول است. ابتدا به بررسی چگونگی استفاده از افعال کمکی در زبان فارسی می­پردازیم و سپس با مقایسه این زبان با دیگر زبان­هایی که از این روش برای رمزگذاری این مقولات بهره می­برند، می کوشیم تا به تفاوت­ها و شباهت­ها در کاربرد این گونه...

ارزیابی دانش دستوری یکی از موارد تقریبا مغفول در تحقیقات رشته ی آموزش زبان با سوالات بی پاسخ فراوانی می باشد (پورپورا، 2004). مروری بر سازه دستوردر ادییات تحقیق بیانگر آن است که مدل های دستور زبان به صورت مکفی به ابعاد این دانش نپرداخته اند. تحقیق حاضر با استفاده از پیشنهادات اخیر در مورد ماهیت توسعه دانش دستوری اقدام به تهیه ی چارچوبی شامل ابعاد پیچیدگی، گستره، و قوت برای یافتن بهترین پیش بین ...

در این مقاله سعی در پاسخ به این پرسش داریم که دلیل خروج بند موصولی در زبان فارسی چیست. از آن جاکه خروج و عدم خروج بند موصولی معمولاً به جملاتی دستوری در پدیده خروج بند موصولی، این بند از مجاورت هسته خارج شده و به جایگاهی در انتهای جمله حرکت می کند و باعث بوجود آمدن ساخت ناپیوسته می شودمی انجامد، نمی توان دلایل نحوی را در این امر دخیل دانست و باید در جستجوی دلیل یا دلایل نقشی بود که باعث جابجایی ...

فرایند خروج بند موصولی هنگامی رخ می­دهد که بند موصولی از مجاورت هسته خارج شود و به جایگاهی در انتهای جمله حرکت کند. به بررسی فرایند­هایی همچون خروج بند موصولی، پس از ظهور دستور نقش­گرایی بیش از پیش توجه شده‌است. با توجه به آنکه جملات فارسی در صورت وقوع و یا عدم وقوع این فرایند، همچنان دستوری باقی خواهند ماند، بسیاری از زبان­شناسان دلایل غیرنحوی را عامل این حرکت می­دانند. نگارندگان با این فرض که...

چکیده : تحقیق و پژوهش در باره ی دستور توصیفی آثار ارزشمند زبان فارسی در قرون متمادی به منظور ثبت دقیق ویژگی های دستوری هر اثر و دگرگونی های آن و نهایتاً تدوین دستور تاریخی دقیق زبان فارسی در هر دوره امری ضروری به شمار می رود. نگارنده به منظور رسیدن به این هدف ، توصیف دستوری بهارستان را دراین تحقیق مدّ نظر خود قرار داده است. خصوصیات کلی زبان فارسی در قرن نهم از جمله حذف و جابجایی ارکان جمله ، تک...

یکی از کنش های زبانی که در تعاملات اجتماعی و گفت وگوهای روزمره در انواع زبان ها از جمله زبان فارسی نقش پررنگی دارد، آرزوکردن و بیان دعای خیر برای مخاطب است. آرزو ها در زبان فارسی با استفاده از ساختارهای خاص دستوری مانند جمله های فعلی دارای فعل التزامی، جمله های اسمی، شبه جمله ها و اصطلاحات دیگر بیان می شوند و دارای کاربردهای ویژه و گوناگون هستند. این ساخت ها و کاربردهای گوناگون در زبان های مختل...