واژه مقاومت وبیداری اسلامی همواره با ظلم و ستم حاکمان عجین بوده وگسترش ظلم وبی عدالتی وتقویت انگیزه دفاع از حق در شکل گیری و احیای آن نقش بسزایی داشته است. در میان شاعران پارسی و عرب زبانِ معاصر، میرزا محمد فرخی یزدی و ابوالقاسم الشابی، با تحت تأثیر قرارگرفتنمحیط سیاسی ـ اجتماعی عصر خود، اشعاری با هدف مقاومت وبیداری اسلامی و مردمی در برابر تجاوز کشورهای استعمارگر و استقامت در برابر ظلم و ستم آنه...

چکیده در این مقاله الگوی نوایی عناصر حاضر در حوزه‌ی اضافه و کل ساخت اضافه در چهارچوب واج‌شناسی نوایی بررسی شده است. در این راستا با انجام آزمایشی تولیدی مشتمل بر سه جمله‌ی دارای ساخت اضافه از دوازده گویشور فارسی زبان خواسته شد تا آن جملات را تولید کنند. صدای این گویشوران در محیطی آکوستیک ضبط شد و سپس مورد تحلیل قرار گرفت. ازآنجاکه هر یک از عناصر [+N] موجود در ساخت اضافه به همراه واکه‌ی اض...

انقلاب مشروطه بر همه ساختارهای اجتماعی – سیاسی جامعه ایران تأثیرات شگرفی بر جای گذاشت. شعر و ادب نیز از این تحولات بی تأثیر نبود. در این دوره، اگر چه قوالب شعری گذشته تا حدود زیادی حفظ شد، اما محتوا و درون مایه ادبیّات منظوم به مدد شعرایی چون فرخی یزدی، علی اکبر دهخدا، ملک الشّعرای بهار، میرزاده عشقی و دیگران کاملا دگرگون گردید و مضامین جدیدی مانند آزادی، وطن، انقلاب و کارگر در شعر این دوره جاری ...

فرخی یکی از شاعران مبارز و آزادی خواه عصر مشروطه است که جهت بیداری مردم زبان شعر و بهویژه غزل را با مسائل سیاسی و اجتماعی همگام ساخت. آنچه در این مختصر آمده، بررسیشگردهای زبانی و ادبی در اشعار محمد فرخی یزدی است که با استفاده از روش تحقیق کتابخانه ای و با هدف شناسایی و استخراج آماری انواع ویژگی های زبانی و ادبی موجود در اشعار فرخی، در شش فصل تهیه شده است. بعد از مقدمات اولیه و زندگینامه فرخی به...

دولت گورکانیان هند که با همت ظهیر الدین محمد بابر تأسیس گردید، به نسبت دو دولت بزرگ هم عصر خود یعنی صفویه و عثمانی دارای تساهل و تسامح مذهبی و فرهنگی بیشتری بود و نظر به سختگیری های دو دولت دیگر، دولت گورکانی توانست توجه اهالی دانش و فرهنگ را به خود جلب کرده و مأمنی برای آنانی باشد که از افراط کاریهای این دو دولت خسته بودند. مهاجرت اهالی فرهنگ دوست علی الخصوص شاعران به هند منجر به پیدایش سبک جد...

امیر مومنان7 در سخنان و یا نوشته های خود، گاه به تصریح و گاه به تضمین، از آیات قرآن بهره برده است. در بخشی از میراث حدیثی آن حضرت که در قالب نهج البلاغه در اختیار ماست؛ نه به صراحت از آیات قرآن استفاده شده و نه به اقتباس؛ بلکه اشاره به مضمونی از قرآنی است که ذهن آشنای با قرآن در می یابد که این سخن برگرفته از آیه یا آیاتی از قرآن کریم است. این تحقیق در محدوده خود؛ یعنی از خطبه 175 تا پایان خطبه ...

دربارة ساخت نواختی تکیه زیروبمی در زبان فارسی دو دیدگاه واجی متفاوت وجود دارد. یکی از دیدگاه­ها فرض می­کند که دیرکرد قله در واج­شناسی آهنگ فارسی فاقد نقش واجی و تمایزدهنده است؛ از این رو، وقوع زودهنگام یا دیرهنگامِ قله در تکیة زیروبمیِ خیزانِ فارسی باعث تفاوت­های معنایی نمی­شود. برمبنای این دیدگاه، تکیة زیروبمی فارسی یا به­ صورت L+H* یا L*+H بازنویسی می­شود. درمقابل این دیدگاه، دیدگاه دیگری نیز وج...

چکیده شیوه ی شاعری فرخی سیستانی با توجه به خصوصیاتی همچون سهل و ممتنع بودن و نیز تغزلات بی نظیر، همواره مورد توجه بسیاری از شاعران بوده است. از جمله این شاعران، سروش اصفهانی شاعر قرن سیزدهم و از شعرای معروف دوره ی بازگشت ادبی است. شاعران این دوره، به شیوه ی شاعران گذشته اقتفا کرده و شیوه ی شاعری و سبک ایشان را زنده کردند. سروش در این راه بسیار موفق بود و اشعاری نغز و شیوا بویژه تغزلاتی شیرین ...