بررسی نگاه قرآن و روایات به موضوع بیعت، مسأله اصلی پژوهش حاضر را تشکیل می دهد که با روش کتابخانه ای انجام شده است. بیعت عبارت است از پیمانی که با حاکم منعقد می شود تا در موضوعی خاص، و یا به طور عام از او اطاعت شود. بر خلاف برخی از نظریه های موجود که میان رسالت و حکومت پیامبر قائل به تفکیک هستند، بیعت به معنای انتخاب حاکم و تفویض ولایت یا اعطای وکالت نیست. آیات قرآن کریم و روایات نیز حق ولایت و ...

در میان عالمان امامی مذهب کسانی بوده اند که به طبرسی شهرت داشته اند. برخی از محققان بر این نظرند که واژ? طبرسی را باید به فتح طاء و سکون باء خواند، زیرا این واژه نسبت به طَبرِس را إفاده می کند که معرب تفرش، شهری بین کاشان و اصفهان است و نباید آن را منسوب به طبرستان دانست، چراکه منسوب به طبرستان، طبری و یا طبرستانی است. در مقابل محققان دیگری براساس منابع جغرافیایی و تاریخی و قواعد ساخت واژه نشان د...

چکیده افراد آفاقی به غیر از میقات‌های شجره، جحفه و عقیق، ‌‌می‌توانند از میقات‌های «قرن‌المنازل» و «یلملـم» نیز احـرام ببنـدند. از آن‌جهـت که در بارة این دو میقات قدیمـی و نزدیک‌ترین میقات‌ها به مکه، کمتر بحث شده است، این نوشتار بدان اختصاص می‌دهیم. آنچه در موضوع شناسی این دو میقات قابل توجه است؛ «سیل الکبیر» در منطقة قرن‌المنازل واقع است، لیکن اطلاق قرن‌المنازل به «...

«جام گیتی‌نما» ابزاری برای یافتن قبله است که در رسالۀ ‌معرفت قبله و بعضی آلات از محمدرضا بن محمدهاشم یزدی (زنده در 1274ق) معرفی شده است. از نوشته‌های او چنین برمی‌آید که او درصدد برآمده است برخی آثار و ابزار به دست آمده از گذشتگان را بررسی و احیا نماید. یکی از ابزارهای مورد توجه محمدرضا یزدی، قبله‌نمایی است که اگر چه او به توصیف جزئیات آن نپرداخته است، با بررسی شیوۀ عرضۀ مطلب و استفادۀ او از رو...

مکه و مدینه، در مقام خاستگاه وحی و مقدس‌ترین مکان‌های عبادتی ـ زیارتی، در طول تاریخ محل رجوع مسلمانان از مذاهب مختلف بوده است. در این مقاله، ارتباطات و مناسبات علمای شیعه و سنیِ هندوستان با حرمین شریفین، که در قالب سفر برای انجام مناسک حج و عمره، زیارت پیامبر9  و بهره‌گیری از اندیشمندان ساکن در آن دو مکان مقدس صورت می‌گرفته، بررسی شده و نتایج این سفرها نیز روشن گردیده است. همچنین در این نو...

بعد از فتح مغرب, مسلمانان درپی فتوحات دیگری بودند تا زمینه نشر اسلام را هرچه بیشتر فراهم آورند. آمادگی مسلمانان و بروز شرایط مناسب, زمینه فتح یکی از مناطق وسیع یعنی اندلس را ممکن ساخت و با فتح آن, اسلام تمام این منطقه را فرا گرفت. ابتدا سیاست های مسالمتآمیز حکام و اتحاد مسلمانان توانست مسلمانان را به عزت و افتخار برساند, ولی دیری نپایید که بروز اختلافات قبیلگی و آشوب های سیاسی, سرزمین اندلس را ...

افریقیه پس از فتح مصر کانون توجه فاتحان عرب شد. از فتح مصر در سال 22 قمری توسط عمرو بن عاص تا فتح نهایی این منطقه در سال 90 قمری توسط موسی بن نُصیر، هم‏زمان با ورود اسلام به این سرزمین، تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بزرگی در میان بربرها پدیدار گشت و آنان رفتار متفاوتی را در مقابل فاتحان و سپس والیان مسلمان در پیش گرفتند. موضوع این مقاله، بررسی تأثیر رفتار فاتحان عرب بر قبایل بربر در متابعت از آ...

این پایان نامه به بررسی اوضاع سیاسی مصر در زمان خلفای راشدین می پردازد. در ابتدا کلیات موضوع اشاره شده و سپس به اوضاع مصر قبل از فتح توسط مسلمانان اشاره گردیده و سپس به مصر در زمان پیامبر و مکاتبات با مقوقس پرداخته شده است . موضوع فتح مصر و عملکرد فرماندهان نظامی آن از جمله عمروعاص در فتح مصر مطرح شده و سپس به کارگزاران مصر در زمان خلیفه ی دوم و سوم و نیز کارگزاران امام علی (ع) در مصر و نوع رفت...

مخاطب‌شناسی و تاریخ‌گذاری آیه 91 انعام یکی از اختلافات تفسیری مسلمانان از قرون ابتدایی تاکنون بوده که همواره مناقشاتی را ذیل این آیه برانگیخته ‌است. برخی برخلاف قراین صریح این آیه‌ عتاب‌آمیز، مخاطب آن را مشرکان پنداشته و در اثبات دعاوی خود، به عدم تعامل پیامبر با اهل کتاب در مکه استناد ورزیده‌اند. در حالی که برخی دیگر با عنایت به قراین متنی آیه، مخاطب آن را یهودیان دانسته‌اند، لیکن با تکیه بر پ...