موضوع این نوشتار ، فلسفه اخلاق است . فلسفه اخلاق شاخه ای از فلسفه است که به تفکر فلسفی در باب اخلاق ، مسائل و احکام آن می پردازد. دو حوزه اصلی فلسفه اخلاق ، اخلاق هنجاری و فرااخلاق است . در قرن بیستم و در میان فیلسوفان تحلیلی ، میان این دو حوزه تمایزی مبنایی برقرار شد. فرااخلاق بررسی فلسفی ماهیت ، توجیه ، عقلانیت ، شرایط صدق و شان احکام و اصول اخلاقی است. احکام و اصولی که بدون مضمون خاصشان در ن...

به تعبیر «کارل پوپر» مسأله شناخت از زمان دکارت به این طرف، سمت و سویی «ذهنی» یافته و لذا مشاهده می شود که «واقع گرایی » در ژرفای باتلاق مقدمات ذهنی ـ روانی گرفتار شده و اشتباهی بزرگ در حوزه معرفت رخ نموده که نتیجه آن اتکای بیش از حد به مقوله ای ذهنی به عنوان «عقل متعارف » است. پوپر برآن بود که با رجوع به سنن مکتب ارسطویی می توان به نگرشی واقع بینانه دست یافت که تصویری «عینی » از «حقیقت » را به ...

دیدگاه موقعیت گرایی دیویی در تربیت اخلاقی، رویکردیست بر اساس مبانی فلسفی- تربیتی و ارزشی مکتب پراگماتیسم که ضعیف بودن تحقیق در این حوزه و نیز نقش چشمگیر تربیت اخلاقی در تغییر وضعیت جهان ماشینی امروز و از آن جایی که تقلید و اقتباس محض در تربیت نارواست و بایستی با سنجش دقیق از تجربیات و اندیشه های دیگران سودجست، ضروری می نماید که با نقد خردمندانه از مولفه های مثبت این رویکرد سود جست و آنچه را که ...

یکی از مهم ترین پرسش های فلسفه هنر، نسبت ارزش زیباشناختی با ارزش اخلاقی آثار هنری است. «اخلاق گرایی میانه رو» به عنوان یکی از رویکردهای معاصر، مدعی است که تبیین شایسته تری در این زمینه ارایه می دهد. در این نوشتار، با روش گردآوری کتابخانه ای و تحلیل محتوا، دیدگاه و استدلال سه فرد اصلی این رویکرد (کرول، گات و کی یران) تبیین و تحلیل می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دیدگاه اخلاق گرایان میانه ...

در انسان شناسی ملاصدرا، انسان ها بر حسب فطرت هیولانی- ترکیب جسم از ماده و صورت- یک نوع واحدند و همه انسان ها در این مورد، مشترکند، اما همین انسان ها بر حسب ملکات و کمالات نفسانی، به انواع گوناگون شیطانی، انسانی، حیوانی و فرشته تقسیم می شوند. در کنار موجودات دیگر که دارای وجودی ثابت هستند، انسان دارای وجودی است که دائماً در حال ترقی و تحول از وجودی به وجود دیگر است و در نهایت امر، سعادتی نصیب انس...

نوشتار حاضر به سبک و سیاق مدخل های دایره المعارف ها به نحو مختصر اما مفید و جامع به سه مقوله تاریخ, روش شناسی و فلسفه تاریخ پرداخته است. بخش اول به گرایش های مختلف در علم تاریخ, ارتباط تاریخ با علوم اجتماعی و انسانی, تإثیر جنگها و انقلاب ها در پیدایش نسل جدیدی از مورخان, هدف و انگیزه مورخ از تاریخ نگاری و وظایف مورخان در امر خطیر تاریخ نگاری و... اختصاص دارد.مولفان درمبحث بعدی ضمن اشاره به شروط...

اخلاق توحیدی با شاخصه وحیانی و توحیدی بودن، اخلاق اسلامی را از سایر مکاتب اخلاقی متمایز می سازد. امروزه در جوامع بشری، سه یا ـ به تعبیری ـ چهار مسلک اخلاقی وجود دارد که دارای قدمت بسیار طولانی هستند: مسلک اخلاقی یونان، مکتب اخلاقی عام، مسلک نسبیت گرایی و مکتب اخلاقی خاص. هر چند این مکاتب اخلاقی می کوشند رفتار فردی و اجتماعی پیروان خود را تعدیل کرده، افراد تربیت شده و سالمی از حیث اخلاقی تحویل ج...

چکیده اخلاق و نظریه‏ های اخلاقی از دیرباز جزء مقوله‏ های مهمی هستند که در ادبیات به آنها بذل توجه فراوانی شده و دستاویز خوبی برای شاعران و نویسندگان بزرگی چون سعدی بوده است. همان‏طور که می‏دانیم بسیاری از آموزه‏ هایی که در آثار سعدی ارائه می‏شوند اخلاقی هستند و با بیشتر نظریه‏ های اخلاقی شناخته شده در علم اخلاق سازگاری دارند، مهم‏ترین نظریه‏ هایی که فیلسوفان اخلاق مطرح کرده‏ اند به این شرح است...

زمینه: بررسی عوامل مؤثر بر رفتار حسابرسان لازم و ضروری است. عوامل متعددی بر رفتار حسابرس تأثیر دارد. وضعیت اخلاقی ‏حسابرسان یکی از عوامل تأثیرگذار بر رفتار حسابرسان است. هدف این پ‍ژوهش، بررسی رابطه استدلال اخلاقی حسابرسان و سایر رفتارهای غیرعادی آنان است. ‏درهمین راستا، مساله پژوهش این آیا رفتارهای غیرعادی حسابرسان با استدلال اخلاقی رابطه دارد یا خیر؟ ‏ روش: جهت جمع‌آوری داده‌ها به منظور آزمون ...

نظریّات وظیفه­گرایانه در تقابل با نظریّات نتیجه­گرایانه بهتر فهمیده می­شوند و در فلسفه اخلاق، عموماً در اشاره به انگاره­های اخلاقی غیر نتیجه­گرایانه به کار می­روند. یکی از مهمترین دلالت­­­­های وظیفه­گرایی این است که رفتار شخص می­تواند نادرست باشد، حتی اگر نتایج آن بهترین نتایج ممکن باشد. نتیجه گرایی به آن دسته از نظریّات اخلاقی اطلاق می­شود که بنابر آنها، نتایج اعمال مبنای هر حکم اخلاقی معتبر دربار...