در گذشته، تاب‌آوری بیشتر به اقدامات کالبدی پس از بحران‌های بزرگ محدود بود. اما امروزه باور بر این است که تاب‌آوری باید گام به گام و در مقیاس مکان‌های شهری ساخته شود تا در نهایت، در یک کل، به یک شهر تاب‌آور شکل دهد. اما بر اساس مطالعات پژوهشگر روی ادبیات نظری، ساخت یک مکان تاب‌آور الزامات ویژه خود را در سه سطح کالبدی، اجتماعی- ‌فرهنگی و ذهنی دارد. در بین این الزامات، ذهنیت مردم از مکان زندگی‌شان...

امروزه موضوع حس مکان و احساس تعلق به مکان، از محورهای مهم در ارزش بخشی به بافتهای شهری و معماری بناها خاصه ابنیه تاریخی است که ضرورت برانگیزش احساس تعلق، همخوانی رفتار و همگرایی در بافت را برای مرمت مناسب در راستای کمال بخشی و حقیقت دهی به بافت و طراحی شهری را نشان می­دهد. بر این اساس در این مقاله به موضوع تبیین مدل نظری ارتقا حس مکان در طراحی شهری و معماری خاصه مرمت بناها و ابنیه تاریخی پرداخت...

در دهه های اخیر ابعاد انسانی و کیفیت اجتماعی مکان مورد توجه برنام هریزان و طراحان قرار گرفته است؛ اما ارتباط میان فضاهای جمعی مختلف کمتر بررسی شده است. در این مقاله با بررسی ارتباط متقابل فضاهای جمعی در تعامل پذیری و تقویت حس مکان، ابتدا با اشاره به روند نزولی حس مکان و تعامل گریزی در فضاهای جمعی معاصر، اهمیت موضوع بر اساس نظریه های زبانشناسی و روانشناسی محیط تبیین شده است. مباحث زبانشناختی با ...

به منظور خلق فضاهای کارآمدتر و ارتقای سطح کیفی فضای باز مسکونی، این پژوهش درصدد کشف عوامل موثر در رضایت ساکنان از فضای باز مسکونی است. رضایت از مکان امری چند بعدی و توجه به عوامل متعدد سازنده مکان در تدوین الگوی ارزیابی افراد ضروری است. بر اساس ادبیات موجود، الگوی چهار بعدی فضایی، اجتماعی، مدیریتی و عملکردی به عنوان یکی از موثرترین معیارها، جهت برآورد رضایت افراد استخراج گردید. جهت ارزیابی الگو...

در دنیایی که انگاره های مادی بر تمام وجوه زندگی انسان غالب گشته است؛ تملک حقوقی، اولین نسبت در راستای ایجاد پیوند بین انسان و فضاست. از بین رفتن حس دلبستگی، جدایی افراد از یکدیگر و کمبود تعاملات اجتماعی در کنار سایر معضلات شهری ماحصل دید مدرنیستی به فضا است؛ چنانچه به گفته ی نوربرگ – شولتز بسیاری از مردم احساس می کنند که زندگی شان "بی معنا" است و از "خود بیگانه" شده اند. پژوهش حاضر بر این فرض ک...

در طی سده اخیر، واژه مکان همراه با طیف وسیع معانی، تقریباً در تمامی فضاهای معماری مطرح شده است. ساخت مکان، به معانی و باورهای انسان تجسد بخشیده و ارتباط عمیقی با ساحت‌های وجودی انسان و ارتباط وی با محیط اطراف خود دارد. از این رو پرداختن به چگونگی ارتباط انسان با طبیعت به صورت تحدید شده در حوزه منظر و شناساندن نوع ارتباط شکل گرفته، گام اولیه در بررسی مفهوم مکان است. از سویی دیگر، باغ ایرانی به عن...

این پژوهش در پی بررسی موضوع مرز در مکان های انسان­ساخت و مکان های طبیعی و بررسی موضوع میان فرد با زیست - جهانش هست. با توجه به نقش کلیدی مرز در مکان ها ابتدا به شناخت این پدیده (مرز) و سپس به بررسی آن در مکان ها پرداخته شده، همچنین در پی آن کیفیت مکان های حاصل از وجود این پدیده موردبررسی قرار خواهد گرفت. شیوه پژوهش به طریق مطالعات و کتابخانه ای هست و با استناد به مطالعات موجود توسط پیشگامان روی...

رویکرد علمی و اثباتی، انسان معاصر را از تماس با اشیا و واقعیت ها محروم ساخته و او را در دنیای انتزاعی و غیر واقعی و برخورد کمی با مکان گرفتار نموده است. درک انسان معاصر از فضا به صورت عنصری خالی و تهی جایگزین ویژگی هایی چون سرزندگی، خاطره انگیزی، تصورپذیری، تنوع و شگفتی مکان شده است. بحران بی مکانی و نبود معنی در فضاهای شهری معاصر و کاستی های رویکرد کمی در نیل به حس مکان و الفت با مکان از دلایل...

در راستای بسط مفهوم ادراک شهروندان و تفاوت آن با احساس در فضاهای شهری (که در ذیل پژوهش­های روان­شناسی محیط قرار می­گیرد) در این مطالعه یکی از شاخه­های ملموس­تر از مفهوم آسایش، یعنی آسایش حرارتی، مورد تمرکز قرار گرفته است. این مقاله سعی دارد به مدل تجربی مرتبط با مطالعات سنجش سازگاری روانی حرارتی دست یابد تا در پژوهش­های آتی بتوان آن را در چند نمونه موردی فضای شهری، با رویکرد مشارکتی و کسب نظرات...