نثر، بخشی از ادبیات عربی در دوره جاهلی را تشکیل می‌دهد. با پیدایش اسلام، این نوع ادبی، سیر تکاملی پیدا کرد به گونه‌ای که در جریان تمدن اسلامی و به تأثیر از قرآن اندک اندک، دچار تغییر شد و ویژگی‌های ابتدایی خود را از دست داد و نثر نویی پدیدار گشت. این دگرگونی ها، نه تنها در حوزه‌ی واژگانی، ساختار و شیوه‌ی بیان بود، بلکه محتوا وموضوعات را نیز در بر گرفت. نگارنده بر آن است که با در نظر گرفتن این ...

الف: موضوع و طرح مسئله ( اهمیت موضوع و هدف ): نگاهی به مباحثی همچون نسبیت زبانی و پرداختن به این موضوع سابقه ای بس طولانی دارد و تا مطالعات فیلسوفان یونانی در سده های پیش از میلاد مسیح می توان آن را پی گرفت، یعنی در آنجا که ارسطو درباب زبان در آغاز کتاب تعبیر این گونه می گوید که : سخن گفتن ( نطق ) عکس برگردان دریافت های ذهن است و نوشتن، عکس برگردان سخن گفتن. این موضوع در قرون 20-19-18 به بحث ...

چکیده ندارد.

«مَثَل» مقوله ای زبانی- ادبی به شمار می­آید که از جایگاهی والا در فرهنگ ایرانی و عربی برخوردار است. مثل نگاران ایرانی و عرب سعی وافر داشته­اند که امثال را گردآوری و ثبت و ضبط نمایند. شیوه­ی مثل­پژوهی و تدوین ضرب المثل­ها بیشتر مبتنی بر شیوه ی «دسته بندی الفبایی» بوده است و هیچ گونه رابطه و پیوند منطقی و معنایی میان امثال به چشم نمی خورد. نگارنده بر این باور است که دسته بندی امثال براساس «حوزه های...

مولانا فخرالدّین علی صفی، از نویسندگان قرن دهم هجری و دارای تألیفات متعددی از جمله کتاب ارزشمند و ماندگار «لطائف الطّوائف» است. این کتاب مجموعه ای از حکایات طنزآمیز مربوط به گروه ها و طبقات مختلف اجتماعی است که با آیات قرآن کریم، احادیث پیامبر (ص)، ائمّه اطهار (ع) و ضرب المثل های عربی آراسته شده است. صفی در این کتاب به شدت از منابع عربی و فارسی پیش از خود متأثّر شده است. در این پژوهش از مجموع 867 ر...

ضرب المثل به دلیل کوتاهی عبارات، وضوح و روشنایی معنی بیشترین نقش را در تبیین مسائل و مأنوس ساختن ذهن انسان دارد؛ حضرت علی(ع) برای تربیت بشر و به کمال رساندن آنها نیز از این شیوه بهره جسته اند، حضرت در بیان مثل علاوه بر استفاده از امثال گذشتگان، از شعر و آیات قرآنی بهره برده ونیز خود مبدع ضرب المثل شده اند که با گذشت زمان و استفاده ی عوام از آنها وشیوع در فرهنگ عامه ؛ به صورت ضرب المثل استعمال ش...

مشارکت کنشی اجتماعی است که عمل کنش­گران را برای رسیدن به اهدافشان تسهیل می­کند. مشارکت به مفهوم عمومی آن به عنوان عمل گروهی، پیشینه­ای به درازای زندگی بشر و سابقه­ی طولانی در حیات اجتماعی و فرهنگی مردم ایران دارد و با مفاهیمی چون تعاون،هم­کاری ویاری­گری مرتبط است.این مقاله با رویکرد جامعه­شناختی به بررسی امثال داستان­نامه می­پردازد و در آن مشارکت به عنوان یکی از مؤلفه­های سرمایه­ی اجتماعی در دا...

این تحقیق با هدف، شناساندن گویش بهبهانی به علاقه مندان گویش های مختلف و همچنین ثبت و ضبط مثل ها، اصطلاحات، کنایه ها، الفاظ و کلمات آن نگاشته شده است. در جمع آوری این مثل ها، اصطلاحات و کنایه ها از شیوه ی میدانی استفاده شده و معنای آنها و همچنین معنای کلمه ها جداگانه در زیر آن ها نوشته شده است. در این پژوهش، 336 ضرب المثل و کنایه از گویش بهبهانی همراه با مفهوم آنها با نمونه فارسی شان مطابقت داده...

ابوالفتوح احمد بن محمد بن صلاح همدانی، که یک سده پس از ابن سینا می زیسته، نخستین منطق دان مسلمان است که ضرب های منتج و عقیم شکل چهارم را به تفصیل برشمرده و اثبات کرده است. رساله او با نام «مقاله فی الشکل الرابع من أشکال القیاس الحملی و هو الشکل المنسوب إلی جالینوس» در سال 1965م. به صورت عکسی چاپ و یک سال پس از آن با تصحیح نسبتاً ضعیفی از سوی نیکلاس رشر در آمریکا منتشر شده است. این مقاله تصحیح و ...