چکیده اندیشه ی مرگ و تولّد دوباره ملّت عرب به طور عامّ، و فلسطین به طور خاصّ، یکی از گسترده ترین مضمون­هایی است که در شعر درویش نمودیافته است. وی، با کاربرد زنجیره ای وسیع و زیبا از اسطوره هاو نمادها ی تاریخی وابتکاری، هم معنایی جدید و متمایز از اندیشه­ی مرگ و زندگی متعارف را ارائه می دهد، و هم آنکه،راه کسب آزادی حقیقی و زندگی شرافتمندانه را به مخاطبانش نشان می دهد. البتّه نمادها واسطوره های شعر وی ...

فراخوانی میراث در شعر معاصر عربی پدیده ای نوظهور است که مورد توجه شاعران بسیاری قرار گرفته و نظریه پردازانی مثل علی عشری زاید و احسان عباس به تبیین اصول و عوامل به کارگیری آن پرداخته اند. فراخوانی، هنری است که شاعر معاصر به واسطه ی آن، مسائل و رویدادهای معاصر را مورد کنکاش قرار می دهد. این پژوهش میراث های اسطوره ای، دینی، تاریخی، ملی و قومی، ادبی و صوفیانه ی به کاررفته در اشعار دو شاعر معاصر فا...

شعر پایداری فلسطین دارای کارکردهای نمادین و اسطوره‌ای است. این کارکردها به لحاظ ماهیت، ماندگار و از ویژگی‌های فرامکانی و فرازمانی برخوردارند. نماد و اسطوره در دو حوزه‌ی معناگرایی و تصویر آفرینی شعر فلسطین نقش عمیق داشته است و همین دو خصلت ادبی، سبب شده است تا در سازوکار سرایندگی، به شکلی کارآمد مورد توجه قرار گیرند. زینب حبش با آفرینش اشعاری گونه‌گون میراثی ارزشمند در عرصه شعر پایداری فلسطین به...

چکیده محمد عبده غانم یکی از شاعران جاودانه و برجسته یمنی است که نامش در آفاق قله شعر این سرزمین می درخشد. شعر این شاعر بزرگ معاصر در عین دوری از هرگونه تکلف و تصنع زیباست و در عین زیبایی، رسا، روان و فصیح است. زبان روان، توصیف صادقانه دنیای عاطفی شاعر، تصویرهای بدیع و ترکیبات تازه و موسیقی شعر از ویژگیهایی است که بر زیبایی اشعار غانم می افزاید. شعر غانم به فرهنگ و ادب کلاسیک تکیه دارد. مجموعه ...

مسئله فلسطین نه یک مسئله محلی و نه یک مسئله عربی بلکه یک مسئله اسلامی است و تمامی مسلمانان جهان در برابر آن احساس مسئولیت می کنند. حوادث فلسطین قلب تمام مسلمان جهان را به درد آورده است، چرا که سرزمینی از صاحبانش غصب شده و وطن افرادی گردیده که از نواحی مختلف جهان به آنجا آمده و علی رغم میل صاحبان آن سرزمین و میلیون ها مسلمان دیگر در آنجا دولتی بر سر کار آورده اند.شاید بتوان گفت در میان کشور های ...

محمود درویش، سرایندة معاصر شعر مقاومت فلسطین، بسان سرایندگان شعر سپید و آزاد فارسی، با رهایی از پایبندی به وزن و قافیة شعر سنتی، سخن رانده است؛ او که دفاع از مردم ستمدیده و دشمنی با رژیم صهیونیستی بر قصایدش سایه افکنده، به اشعارش روح حماسی و مقاومت بخشیده است. در این مقاله، سروده­های درویش، از نگاه سبک­شناسی سیروس شمیسا و بر اساس سطوح سه گانة زبانی، فکری، و ادبی مورد بررسی قرار می­گیرند؛ موسیقی...

بینامتنیت تکنیکی است که در شعر معاصر عرب کاربرد فراوانی پیدا کرده است. با توجه به تعریف‌هایی که سردمداران این نظریه از جمله بارت و کریستیوا و بسیاری از ناقدان عرب از آن داده‌اند باید گفت که آنها این نظریه را به­عنوان پدیده‌ای اسلوبی و ساختاری به شمار آورده‌اند که در آن هیچ تأثیر و تأثری میان متن مبدأ و مقصد و نیز ارجاع خواننده به متن مبدأ قائل نمی‌شوند. در حالی که این گونه نیست و این پدیده در ش...

بررسی تاثیر پذیری از شعر شاعران، از جذّاب ترین مقوله های نقد ادبی است. شعر شفیعی کدکنی از رهگذر تاثیر پذیری از اشعار سنّتی و معاصر فارسی و با توجه به رویکرد بینامتنیت قابل مطالعه است. بینامتنیت به رابطه­­­ی میان متن های ادبی اطلاق می شود. این اصطلاح نخستین بار توسط ژولیا کریستوا در اواخر دهه­ی شصت میلادی پس از بررسی آرای باختین مطرح شد. شعرِ«م. سرشک» به دلیل سرشار بودن از پشتوانه­ی فرهنگی و توجه ب...