با وجود اینکه در تذکره های شعر فارسی نگاشته شده در قرن یازده و به ویژه دوازده هجری، جریان ادبی طرز خیال به عنوان طرز شاعری مطرح و پر طرفدار معرفی شده است در اغلب آثار سبک شناسی جدید نادیده گرفته شده است که شاید بتوان مهم ترین دلیل آن کلی نگری و بی توجهی به طرزهای شاعران متوسط شعر فارسی دانست زیرا در دسته بندی های سبکی مربوط به شعر فارسی در بیشتر موارد خصایص طرزها و سبک های مطرح بر اساس آثار برج...

شهر اصفهان در ادوار گوناگون، بویژه در چند مقطع تاریخی که به عنوان پایتخت حکومتهای مختلف قرار گرفته، منشأ تأثیرها و تحولات عمیقی در عرصه های علم، فرهنگ، هنر، معماری و ادب ایرانی بوده است که اوج آن را در عصر صفوی می بینیم . در این مقاله از منظر سبک شناسی به بررسی نقش اصفهان در پیدایش و تکوین سبکهای شعری پرداخته و نشان داده ایم که نقش محوری و کلیدی این شهر و پیشاهنگان آن در قلمرو شعر و ادبیات در ت...

چکیده ندارد.

مقاله حاضر تحقیقی است درباره وصف طبیعت دوره عباسی، کـه از دو بخـش طبیعـتجاندار و طبیعت بی جان تشکیل شده است . در طبیعت بـی جـان گلهـا و درختـان و بطـورخلاصه وار، فصل بهار و جلوه آن از دیدگاه شاعران معروف این دوره بررسی شده و برداشتو توصیف آنها از این فصل که اصطلاحا بهاریه نامیده می شود مطالبی آمده اسـت و بخـشدوم به توصیف مظاهر طبیعت جاندار از قبیل شتر و اسب و شیر و غیره مـی پـردازد و جنبـهبلاغی...

دیدگاه‏هایی که شاعران هر دوره دربارة تعریف شعر ارائه می‏کنند، روشنگر ویژگی‏های نوع شعری است که در آن دوره مقبول طبع آنان قرار می‏گرفته است. مجموع این دیدگاه‏ها به‌طورکلّی می‏تواند به لحاظ نظری تعریف شعر مطلوب را در هر عصری برای ما روشن سازد؛ ازاین‏رو، می‏توانیم از این دیدگاه‏ها به «نظریّة ادبی» آن عصر یا دوره تعبیر کنیم. شاعران عصر صفوی و به­ویژه برجسته‏ترین آنها، یعنی صائب تبریزی نیز دیدگاه‏هایی...

در تاریخ ایران حوادث بسیاری منجر به شکل‌گیری مشروطه شد. پیدایش مشروطه نیز به نوبة خود در تغییر روند ادبیات و مفاهیم و مضامین آن بسیار تأثیرگذار بود. این تغییرات در حوزة موضوع و مضمون و اندیشه صورت گرفت و باعث شد مضامین اخلاقی و تعلیمی همچون دادگری، وطن‌خواهی و انسان‌گرایی در شعر به گونه‌ای متفاوت از ادوار قبل مطرح شود. با طرح این مضامین، شعر و نثر این دوره آیینة تمام نمای حقایق و بیان محرومیت­ه...

ساختار و تشکیلات اداری آستان قدس در دوره قاجار و به خصوص در روزگار حاکمیت ناصرالدین شاه همانند تشکیلات دوره صفویه و طبق دستورالعمل‌ طومار علیشاهی در دوره افشاریه بود. این پژوهش در پی بررسی و شناخت پراکندگی مناصب و مشاغل آستان قدس در هر یک از محله‌های شش‌گانه شهر مشهد با تکیه بر نسخه خطی «کتابچه تعداد نفوس ارض اقدس و شهر مشهد مقدس» است. نسخه خطی مذکور در دوره پادشاهی ناصرالدین‌شاه و به دستور محم...

دوره حکومت کریم خان زند، آرامش و استقرار کوتاهی در ایام فترت پس از دولت صفویه محسوب می شود. وی گرایشات شیعی خود را به طور واضح نشان داد اما تلاشی هم در راستای احیای سازمان دینی دوره صفویه نکرد. در این دوره تا حدود زیادی اوضاع علمای شیعه بهبود یافت، شعائر و اماکن مذهبی مورد توجه و احترام زیادی قرار گرفتند. علمای شیعه با این که از موقعیت برتری نسبت به دوره افشاریه برخوردار شدند، باز هم فاقد قدرت ...

در تاریخ ایران حوادث بسیاری منجر به شکل‌گیری مشروطه شد. پیدایش مشروطه نیز به نوبة خود در تغییر روند ادبیات و مفاهیم و مضامین آن بسیار تأثیرگذار بود. این تغییرات در حوزة موضوع و مضمون و اندیشه صورت گرفت و باعث شد مضامین اخلاقی و تعلیمی همچون دادگری، وطن‌خواهی و انسان‌گرایی در شعر به گونه‌ای متفاوت از ادوار قبل مطرح شود. با طرح این مضامین، شعر و نثر این دوره آیینة تمام نمای حقایق و بیان محرومیت­ه...

دیباچه‌نویسی سنتی دیرپا و با ثبات در سیر تاریخ‌نگاری ایران از قرن چهارم هجری به بعد است که تا زمان حال تداوم یافته است.این وجه از تاریخ‌نویسی، از بدو پیدایش تا شکل‌گیری تاریخ‌نویسی جدید در ایران (در دوره مشروطه) از نظر ساختار شکلی، عناصر و قالب‌های نسبتاً ثابتی داشته است، اما با توجه به تحولات تاریخی و ویژگی‌ سیاسی هر دوره و نوع رابطه‌ی مورخ با قدرت سیاسی، هر دیباچه از نظر ساختار مفهومی و مضمونی...