دیوان رسالت از جمله دیوان های مهم قرون گذشته است که روسای آن از بین دبیران و دانشمندان برجسته انتخاب می شدند. نامه ها و منشأت دبیران و روسای دیوان رسالت شامل: نامه های دیوانی، منشور، ملطّفه و رقعه و سوگندنامه بوده است. به کارگیری دبیران خردمند و دانشمند در دیوان رسالت نشان دهنده اهمیّت آن نزد سلاطین و نقش آنان در پیشرفت سیاست، و استحکام بنیان دولت ها و نیز رونق و توسعه علم و دانش بوده است که ال...

صاحبان آثار ادبی برای بیان موثّر تر افکار و اندیشه های خود از ارتباط های کلامی و غیرکلامی سود می جویند. هرچند شاعران و نویسندگان برای بیان زیبایی شناختی از زبان ادبی بهره می برند؛ اما از ارتباط های غیرکلامی نیز غافل نیستند. ارتباط به معنی انتقال اطلاعات از فردی به فرد دیگر است که احساسات و نظر ها، آگاهانه یا نا آگاهانه، به شکل پیام های کلامی و غیرکلامی بیان، ارسال و دریافت می شوند. ارتباط غیرکلا...

بااین که تصور می شود سبک نثر فارسی در طول تاریخ کهن خود اصول ثابتی داشته،اما تحولات چشمگیری در آن رخ داده است.اگر چه درسیر تحول سبک نثرعوامل درون متنی و برون متنی بسیاری تاثیردارد،اما یکی ازاین عوامل مهم،حضور و ظهور نویسندگان صاحب سبک و فردیت های خلاق است.نویسندگانی که بیشترازآنکه از جامعه و سبک دوران خود تاثیر بپذیرند،با جسارت ونو آوری های خودبر آن اثر نهاده اند.ابوالفضل بیهقی یکی از این نویسن...

در تاریخ بیهقی، علاوه بر بیان سرگذشت تاریخی دوران غزنویان و توجهی که نویسنده¬ی آن به فن تاریخ نویسی مبذول داشته است، صبغه¬ی ادبی آن با رویکرد صحنه آرایی سینمایی به خوبی قابل مشاهده است و می¬توان با شناسایی مولفه¬های تصویری و فیلم¬سازی، از آن به¬عنوان سرمشقی در موضوع فیلم¬نامه نویسی و ساخت فیلم بهره برد. لذا این پژوهش نشان داد که داستان¬های شاهد گستره¬ی وسیعی از مولفه¬های فیلم¬نامه نویسی و فیلم¬...

تحقیق حاضر تلاشی در جهت بررسی و مقایسه‌ی انسجام متنی، در سبک‌های خراسانی و عراقی است، بدین منظور داستان‌های حسنک وزیر و افشین و بودلف از تاریخ بیهقی به عنوان نمونه‌ای از نثر سبک خراسانی و داستان‌های شیر و گاو و بوف و زاغ از کلیله و دمنه به عنوان نمونه‌هایی از نثر سبک عراقی، بر اساس الگوی انسجام متنی هلیدی و حسن (1976) مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت. عوامل انسجامی در این الگو، عوامل دستور...

این نوشتار، به بررسی و تحلیل «درگذشت» شخصیت‌های تاریخ بیهقی و بحث درباره مسائل پیرامون آن اختصاص دارد. همان‌گونه که نقش آفرینان این تاریخ از لحاظ شخصیتی با یک‌دیگر متفاوتند، مرگ و درگذشت آنان نیز از جهات مختلف چون حسّاسیّت، کیفیّت و پیامدهایی که به دنبال دارد، از یک‌دیگر متمایز است. در بخش نخست تحت عناوین: «مرگ‌های ویژه و حساس»، «مرگ‌های معمولی»، «مرگ‌های حماسی» و «مرگ‌های سیاسی ـ مذهبی» مورد بررس...

در هر دوران از آثاری که به محیط اجتماعی خود مربوط می‏شوند، می‏توان به برخی از اندیشه‏های سیاسی آن دوران پی برد. این آثار یا بیانگر اندیشه‏ی حاکم بر محیط اطراف خود هستند یا گویای آراء نویسنده‏ی اثر به مثابه یک منتقد. در این صورت می‏توان دسته‌ی دوم را اندیشه‌های آرمانی سیاسی دانست که در ایده‌آل‌های شخص یا گروهی خاص وجود داشته‌اند. تاریخ بیهقی در میان این دو دسته از اندیشه‌ها، به نوعی در نوسان است...

در میان منابع تاریخی نباید از ارزش آثاری غافل شد که در عین گزارش وقایع تاریخی به تأملات خردمندانه و عبرت‌اندوزی‌‌هایی آراسته‌اند که تأثیر مثبت آن بر زندگی انسان و اصلاح شخصیت افراد انکارناشدنی است. تاریخ بیهقی از ارزنده‌ترینِ این آثار است که اندوختۀ بزرگی از امثال و حکم دارد و نویسندۀ آن کوشیده است با بهره‌گیری از حکمت‌ها در پایان رویدادها و حوادث تاریخی، اثر خویش را وسیله‌ای برای روشنگری انسان‌...