در پژوهش حاضر، محتوای کتاب­های درسی فارسی متوسطه­ی دوره­ی اولِ (هفتم، هشتم و نهم) سال تحصیلی 96 – 97، از منظر کاربرد ابزارهای انسجام واژگانی و در چارچوب نقش­گرایی هلیدی و حسن (1976) مورد واکاوی قرار گرفتند. پژوهش به شیوه­ی تحلیل محتوا و به صورت توصیفی انجام گرفت و محتوای آن شامل سه کتاب عنوان شده در فوق بود که از هریک، سه فصل به شیوه­ی تصادفی انتخاب شدند. مواردی که از نظر هلیدی و حسن ابزارهای ان...

فروغ فرخزاد از چهره های صاحب سبک شعر پارسی است. یکی از وجوه مهم سبک شناختیِ شعرِ او، زبان متمایز شعرهایش است که در هر دو محور عمدة نحو و واژگان برجسته است. این نوشتار، واژگان شعر فروغ را با شیوة توصیف و ارائه آمار بررسی کرده و هم چنین به تبار لغات، دایرة واژگانی، برجستگی واژگان خاصِ مفرد و مرکب و نیز نوع و ساختمان فعلِ اشعار او و پیوند میان سبک واژگانی و عواطف و ذهنیت شاعر پرداخته است.

چکیده دستوری شدن یک فرایند تغییر زبان است که طی آن عناصر واژگانی در برخی بافت های زبانی به عناصر دستوری تبدیل می شوند و یا عناصر دستوری، دستوری تر می شوند. واژگانی شدن نیز یک فرایند تغییر زبان است و زمانی رخ می دهد که سخنگویان زبان در بافت های زبانی خاص، یک ساخت نحوی یا یک صورت واژگانی را به عنوان یک فرم معنادار جدید به کار برند به صورتیکه ویژگی های معنایی و صوری این فرم زبانی جدید کاملاً از رو...

چکیده به کارگیری زبان به عنوان پدیده‌ای اجتماعی و یکی از ضرورت‌های زندگی اجتماعی، یکی از ویژگی‌های انسان اجتماعی به شمار می‌آید. مطالعات زبانی نیز در دنیای عرب تنها با نزول قرآن کریم پدیدار شد. واژه بخشی از زبان و مطالعه و بررسی چگونگی پیدایش، رشد و دگرگونی، معنا و نیز کارکردهای گوناگون واژه هم بخشی از دانش زبانشناسی است. در این پژوهش برآنیم تا جایگاه قرآن کریم، این پدیده بی‌همتا را از نظر زبا...

1024x768 مقدمه: تحلیل محتوا برای مقایسه یک متن با متن دیگر، آثار یک نویسنده، با نویسندگان دیگر و با همان نویسنده، مقایسه متن های نوشته شده به یک زبان طبیعی با متون زبان دیگر و بررسی متون یک حوزه تخصصی به کار می رود، هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای مقالات علوم پزشکی و استخراج ساختار جملات در آن به منظور استفاده پژوهشگران بوده است. روش بررسی: این مطالعه از دسته مطالعات تحلیل محتوا بر اساس ساختار دستو...

این مقاله به مطالعه درک شنیداری محل تکیه واژگانی در زبان فارسی می پردازد. در یک آزمایش ادراکی، جفت¬واژه کمینه تکیه¬ای بی¬معنی /-/ به عنوان محرک هدف انتخاب و مقادیر دیرش هجا، سطح شدت انرژی کل، سطح شدت انرژی فرکانس¬های میانی و بالا و فرکانس پایه واکه های تکیه-بر و بدون تکیه در دو بافت دارای تکیه زیروبمی و فاقد تکیه زیروبمی طی گام¬های مختلف بازسازی شد. محرک¬های بازسازی¬شده سپس در یک آزمون ...

هدف از پژوهش حاضر، ارائۀ اطلس زبانی نمادی- مکانی برای استان یزد (15 جایگاه در 8 شهرستان)، و محاسبۀ فاصله های گویشی و میزان شباهت و تفاوت­های گویشی بر مبنای اصول گویش­سنجی است. این پژوهش از نوع توصیفی–تحلیلی است. ابزار پژوهش پرسشنامه­ای است متشکل از حدود 150 واژه و عبارت و 44 جملۀ پایه. گردآوری داده­ها به شیوۀ میدانی از مجموع 15جایگاه در هشت شهرستان­ابرکوه اردکان، بافق، بهاباد، تفت، صدوق، مهریز ...

مثنوی معنوی از شگرف ترین آثاری است که پیوسته مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد این شاهکار ادبی، وحدت «ساختاری ـ واژگانی» جمله های همسانی (توازن نحوی و واژگانی) است. منظور از جمله های همسانی، جمله های مرکبی است که جمله واره هایشان با هم، رابطة همپایگی، تفسیری، بدلی یا تأکیدی دارند و هر یک از این جمله واره ها ممکن است مرکب وابسته باشند. باید اعتراف نمود که به نقش الگو...

مثنوی معنوی از شگرف‌‌ترین آثاری است که پیوسته مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. یکی از ویژگی‌‌های منحصر به فرد این شاهکار ادبی، وحدت «ساختاری ‌‌ـ واژگانی» جمله‌‌های همسانی (توازن نحوی و واژگانی) است. منظور از جمله‌‌های همسانی، جمله‌‌های مرکبی است که جمله‌‌واره‌‌هایشان با هم، رابطة همپایگی، تفسیری، بدلی یا تأکیدی دارند و هر یک از این جمله‌‌واره‌‌ها ممکن است مرکب وابسته باشند. باید اعتراف نمود که ...

در این مقاله تناوب سببی در زبان فارسی مورد بررسی قرار می­گیرد. با بررسی داده­های فارسی نشان داده­ایم فعل‌های ضدسببی در بازنمایی واژگانی خود بر وجود مؤلفه سبب و موضوع خارجی دلالت می­کنند. در ادامه با تحلیل تناوب سببی در چارچوب رویکرد واژگانی- ساختمند نشان داده­ایم تناوب سببی حاصل حضور عبارت زبانی حاوی فعل در دو چارچوب معنایی است که شامل چارچوب سببی و چارچوب ضدسببی می­شود. این دو چارچوب حاصل کانو...