ارزش های اجتماعی در جوامع انسانی تأثیر بسیار دارد و معیارهای فرهنگی هستند که مردم با توجه به آنها خوبی و بدی، زیبایی و جذابیت و مطلوبیت پدیده ها و اشخاص را ارزیابی می کنند. در این جستار تلاش کرده ایم تحول معیار ارزش های اجتماعی را در مدایح شاعران ایرانی ـ عربی و پارسی گوی ـ از قرن اول تا نیمه دوم قرن پنجم هجری نشان دهیم. به همین منظور با بررسی مدایح این دوره، معیار ارزش های اجتماعی را دسته بندی...

تشبیه در شعر فارسی، در زمره برجسته­ترین نوع صور خیال محسوب می شود؛ و در شعر اکثر شاعران جایگاهی ویژه دارد. بنابر این شاعران با استفاده از پدیده های طبیعی اطراف خود، دایره تشبیهات خویش را گسترده تر ساخته اند. یکی از این پدیده ها، مشبه ٌبه قرار دادنحروف الفباست که درشعر فارسی و به ویژه در اشعار سبک عراقی و پس از آن، نقش ویژه ای دارد. در این جستار با تمهید مقدمه ای در باب تشبیه و حروف الفبا، و مراج...

شعر عاشورایی در دوره معاصر به عنوان یک نوع ادبی، در ادبیات این دوره، گستردگی فراوانی یافته است به گونهای که شاعران کرمانشاهی زیادی در این طرز معنایی دارای شعر هستند. در این پژوهش کوشیدهایم با مطالعه اشعار عاشورایی شاعران ویژه سرای عاشورایی در کرمانشاه مفاهیم و مباحث غالب و مطرح در این سوگوارهها را شناسایی و استخراج نماییم. سپس به تحلیل ساختاری سوگسروده ها و انواع آنها از منظر سبک شناسی اشارهای...

چکیده رفتار سیاسی نخبگان فرهنگی به لحاظ تأثیر و الگو سازی در جریان ها ی تاریخی حائز اهمیت فراوان است. با توجه به اینکه دوره اموی هم زمان با شکل گیری نحله ها و گروه های مختلف فرقه ای و سیاسی است، نخبگان فرهنگی با عملکرد خود به صورت مستقیم یا غیر مستقیم هدایت این گروه ها و در حقیقت جامعه را بر عهده داشتند. قابل ذکر است که نوع رفتار سیاسی نخبگان فرهنگی با حاکمیت سیاسی اموی با توجه به سه عامل عل...

بخش اعظم اسپانیا (اندلس) حدود هشتصد سال جزو دارالاسلام بود، و رونق و شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی در این سرزمین آن را به یکی از درخشان ترین مراکز و کانون های علمی جهان بدل کرده بود که بر سراسر اروپا پرتو می افکند. اندلس بر خلاف برخی دیگر از مناطق اسلامی همچون مغرب اقصی، گرایشی به انزوا گزیدن از سرزمین های مرکزی جهان اسلامی نداشت؛ حاکمان آن جا پس از استحکام بخشیدن به حکومت خود، در جهت پیوند با سن...

چکیده ندارد.

چکیده شاعران عرب از زمان های بسیار دور با اسطوره آشنا بوده، از شخصیتها و چهره های اسطوره ای در اشعار و آثار خود بهره می جستند. اما پس از رستاخیز ادبی و برقراری ارتباط با فرهنگ و ادبیات مغرب زمین، بهره گیری آنها از اسطوره شکلی تازه به خود گرفت. در این دوران شاعران عرب، اسطوره را به عنوان شیوه ای نو در بیان مفاهیم معین و روشی جدید در ارائه مکنونات قلبی شان و نیز ابزاری مفید در تصویرگری شعری به...

در این مقاله، نگارنده به شرح سفر خود به ایران در افتتاحیۀ نخستین انجمن «شاعران جهان و ایران» و تبیین برنامۀ انجمن در این سفر پرداخته است. نگارنده در خلال مطالب به مناسبت تشریح جزئیات سفر، راجع به ادبیات کلاسیک ایران نیز به تفصیل سخن گفته است. به گفتۀ او، این انجمن در کاخ «وحدت» تهران با حضور رئیس جمهور و دیگر مسئولان فرهنگی و ادبی جمهوری اسلامی ایران و با شرکت ۵۱ شاعر از ۳۸ کشور جهان و نیز تعدا...

شاعران عرب اشعار خود را به هنگام ظهور اسلام به سبک شاعران جاهلی می سرودند تا اینکه به اسلام گرویدند. پس از بعثت پیامبر گرامی (ص)، دو دسته از شاعران پیدا شدند، قریش در مقام تحدی با پروردگار و رسول خدا بر آمد و همین امر موجب شدکه مهاجرت از مکه به مدینه پیش آید تا جایی که قریش و یاوران آنها در سویی صف آرایی کردند و پیغمبر (ص) وکسانی که با آن حضرت (ص) به مدینه مهاجرت نموده بودند در سویی دیگر قرارگر...

این رساله در هفت بخش تنظیم گردیده است . بخش اول تحت عنوان کلیات و تعاریف که در آن ابتدا تعریف لغوی و اصطلاحی ترجیع بند و ترکیب بند را آورد. و تعاریف کتب قدیم بلاغی را با تعاریف متاخرین مقایسه کرده ایم و سپس ویژگیهای مهم و توانایی آن رانسبت به قالبهای دیگر سنجیده ایم و با بخشی که در مورد ترجیع و نقش آن در این قالب و هنرهای دیگر وحتی آیات مبارکه قرآن کریم این بخش را بپایان برده ایم. بخش دوم بررسی...