امروزه، توسعۀ کالبدی شهرها یکی از مباحث اساسی شهرهای کشورهای در حال توسعه به ویژه ایران است. این موضوع در شهرهای مرزی به دلیل دور بودن از شهرهای مرکزی و مرزی بودن آنها، نظر به ممانعت از مهاجرت مردم، اهمیت بیشتری می یابد. یکی از زمینه های مهم توسعۀ کالبدی این شهرها، ظرفیت سازی اقتصادی در آنهاست که با توجه به پتانسیل ها و ظرفیت های شهری می تواند صورت پذیرد. بر این اساس، توسعۀ فعالیت های اقتصادی و...

چکیده بافت قدیم شهرها اغلب دربرگیرنده آثار و مجموعههای تاریخی میباشند که امروزه اغلب در زمره بافت   -   های فرسوده قرار گرفتهاند. یکی از این بافتها، بافت تاریخی شهر اردکان است که علیرغم مداخلاتی که تا ب ه حال در آن صورت گرفته، سیمای عمومی مرکز شهر و به ویژه محلات مسکونی آن بیانگر دوگانگی، همزیستی کهنه و نو و گستره فرسودگی است. مقاله حاضر در جستجوی این نکته است که با وجود مداخلات انجام گرفته در ...

با گسترش شهرها و رشد جمعیت همراه با افزایش آلودگی محیط زیست بر اثر فعالیت های انسانی، تغیرات غیر اصولی در پوشش گیاهی و فضای سبز ایجاد شده است. در توسعۀ پایدار اراضی، مدیریت تغییر کاربری اراضی عامل مهمی به شمار می آید. سنجش از دور می تواند منبع مناسبی برای تهیۀ داده ها به منظور تهیۀ نقشۀ انواع پوشش اراضی همچنین پایش محیط زیست باشد. در این پژوهش که هدف بررسی روند تغییرات فضای سبز کلان شهر کرج است...

صاحب‌نظران حوزه شهر، شکل‌گیری سیمای کنونی شهرها را معلول تأثیرگذاری غیرمستقیم عوامل گوناگون اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، طبیعی، اقلیمی و زیست محیطی دانسته‌اند. این در حالی که قوانین، مقررات و سیاست‌های اجرایی مدیریت  شهری که عموماً در قالب دستورالعمل‌ها و ضوابط نمود پیدا می‌کند به صورت مستقیم و با سرعت بیشتری سیمای شهرها را شکل داده و تغییر می‌دهند. یکی از این ضوابط و سیاست‌های اجرایی تجمیع<...

چکیده مجموعه‌ای از عناصر طبیعی و مصنوع اعم از کالبد و فضاهای شهر، انسان‌ها، رفتارها و فعّالیّت‌های آن‌ها و ... آیینه‌ی تمام نمای ویژگی‌های تاریخی فرهنگی اقتصادی و طبیعی هر شهر هستند. منظر و سیمای یک شهر مطلوب با قابلیت تأثیرگذاری بر ادراک شهروندان از تجربهی  زندگی شهری در تحقق آن شهر مطلوب نقش عمده‌ای دارد . نابسامانی و آشفتگی سیمای شهری در ابعاد و لایه‌های مختلف آن بر روحیات و رفتارهای شهروندا...

با ورود اسلام به سرزمین‌های ایران، تغییراتی در ساختار کالبدی شهرهای دوره قبل، یعنی ساسانی، صورت گرفت. ویژگی عمومی شهرهای این دوره، اهمیت ربض و توسعه‌یافتن این بخش است. به رغم وجود گزارش‌های جغرافیانگاران مسلمان و شناختی عمومی که از ساختار شهر‌های نخستین و عناصر شکل‌دهنده آن‌ها به‌دست داده شده است از سیمای برخی از شهرهای تاریخی ایران اطلاعات جامعی در دست نیست؛ یکی از مهم‌ترین این شهرها، یزد است؛...

  با مطالعاتی که «کوین لینچ» در زمینه سیمای شهر انجام داد، موضوع برنامه‌ریزی محیطی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت. مطالعات لینچ، پنج محور گره، نشانه، راه، لبه و محله را به عنوان عناصر اصلی سیمای شهر طرح می‌کند که اساس تصور ذهنی شهروندان از موقعیت مکانی آنها در محله را تشکیل می‌دهد. با وجود اهمیت و ارزش‌های این مطالعات، انتقاداتی نیز در طول دهه‌های گذشته به اندیشه و روش او وارد شده که موجب ار...

چکیده هویت، مجموعه ای از صفات و مشخصاتی است که باعث تشخص یک فرد یا اجتماع از افراد و جوامع دیگر می گردد؛ شهر نیز کلیتی باهویت است، و اجزا و عناصر تشکیل دهنده ی آن همانند محله، هویت و شخصیت خود را دارند. در شهرهای ما در اثر شهر نشینی شتابان چهار دهه ی گذشته، عناصر هویت بخش در مقیاس شهرها و محلات پدید نیامده است. محلات در بافت های تاریخی _ سنتی که هویت، شهرسازی و معماری بومی کشورمان را در خود جا...

فضای سبز در شهر‌ها و به‌ویژه در شهر‌های بزرگ و صنعتی، دارای عملکرد‌های مختلفی می‌باشد. فضای سبز از یک‌سو موجب بهبود وضعیت محیط‌زیست شهرها شده، از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان برحسب توزیع و پراکنش آن در سطح شهر مهیا می‌کند. در این پژوهش، به‌منظور مطالعه نحوه ترکیب و توزیع مکانی پارک‌های شهر تهران، نقشه پارک‌ها با استفاده از اطلس رقومی بوستان‌های شهر تهران و به کمک نرم...

در دهه­های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچار تحولات چشمگیری شده اند، به طوریکه روند رشد شهرنشینی در پی تحولات اقتصادی، اجتماعی، موجب رشد لجام گسیخته و بی قواره شهرهای با نقش ملی و ناحیه ای گردیده که خود به دلیل فقدان سیاست های مناسب ساخت و ساز و بی برنامگی در بهره برداری از زمین شهری می باشد. شهر کرمان نیز مانند بسیاری از شهرهای کشور از این تحولات مصون نمانده است. بررسی ها ...