دوران اولیه شاهنشاهی هخامنشی با در نظر گرفتن دوران سلطنت کوروش دوم هخامنشی تا پایان دوران داریوش یکم - با در نظر گرفتن دوران کوتاه شاهنشاهی کمبوجیه در بین دو قدرت اول و ثانوی دولت هخامنشی - قریب به یک سوم دوران کل هخامنشیان را در بر می گیرد. بی گمان اقتدار و توان آن دولت در همین عهد به اوج می رسد و آنچه باقی می ماند نتایج و شرایطی است که بر ساختار اولیه آن تکیه دارد. اهمیت این دوران بر کسی پوشی...

پژوهش حاضر با موضوع نقش زنان در دوره داریوش اول هخامنشی، با توجه به گل نبشته های باروی تخت جمشید به بررسی و تجزیه وتحلیل چگونگی حضور زن در آن دوره می پردازد و در جهت روشن تر کردن دانسته ها و یافتن نقطه-های تاریک و مبهم نقش زن در دوره هخامنشی انجام شده است. با توجه به نبود نقش برجسته زن در آن دوره سوالات بسیاری در مورد جایگاه و رتبه زنان در دنیای باستان مطرح است. چرا که با وجود شاخصه های برجسته ...

در دوره هخامنشیان، ساتراپی عیلام و به ویژه  پایتخت آن شوش، از جایگاه ممتازی برخوردار بود و در متون کهن بیش از تخت جمشید به شوش به عنوان تختگاه پارسیان اشاره شده است. به علاوه، شوش یکی از چهار پایتخت مهم پارسی ها بود که به موازات تخت جمشید، بناهای مهمی از جمله آپادانا در آنجا ساخته شد. در این مقاله کوشش شده است تا با استناد به کتیبه های دوران هخامنشی؛ به ویژه کتیبه های شوش، الواح بارویِ تخت جمشید...

در این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و استفاده از نتایج گزارش های پژوهش میدانی، ارتباطات ایران و آسیای صغیر(ترکیه امروزی) در دوره هخامنشی بررسی شده است. هدف از این تحقیق جمع آوری نتایج تحقیقات کتابخانه ای در رابطه با دوره هخامنشی در آسیای صغیر و معرفی داده های باستانشناسی به دست آمده از کاوش های این مناطق و مقایسه این آثار با آثار داخل ایران است. کشورگشایی های هخامنشیان از دوره کوروش بزرگ...

اگر شروع حیات امپراتوری هخامنشی را از سال559 ق.م.، سال به قدرت رسیدن کوروش دوم، و پایان آن را سال 332 ق.م. فتح ایران توسّط اسکندر مقدونی بدانیم، در این 227 سال توسعة قدرت سیاسی و نظامی امپراتوری هخامنشی تعدادی از کشورها و ملل ـ به عنوان مثال، مصرـ زیر سلطة نظامی، اقتصادی و سیاسی این امپراتوری، به عنوان ساتراپ‌نشین هخامنشی تحت فرمان ایران قرارگرفته بودند. در مصر از مهمترین پروژه‌های هخامنشیان، اد...

یکی از مسائل فرهنگی برخاسته از اندیشة سیاسی در ایلام باستان، ازدواج با محارم (خودوده) بوده است. ازدواج با محارم، به‏ویژه در میان خاندان سلطنتی، رایج بوده است. آنچه اهمیت تبیین این نوع آیین را دوچندان می‏کند، این است که چنین اندیشه‌ای در بازة زمانی بسیار طولانی انجام می‏شده است. پدیداری این آیین براساس شواهد باستان‏شناختی به دورة تاریخیِ ایلامی برمی‏گردد. در دورة هخامنشی، تأثیرات این آیین با تغیی...

این مقاله به بررسی تناسبات انسانی در نقوش برجسته پلکان آپادانا به عنوان یکی از مهم ترین آثار هنری دوره هخامنشی می پردازد. بررسی بر روی سه پیکره منتخب از مجموعه نقش برجسته های موسوم به سربازان جاویدان و اشراف دارای جامه پارسی و مادی، موسوم به بزرگان ایرانشهر انجام گرفته است. فرآیند بررسی شامل استفاده از روش های هندسی انتقال اندازه ها و استفاده از مراجع خارجی برای تعیین ابعاد بخش های سر و چهره و ...

بسیاری از پدیده‌ها و تحولات تاریخی ایران باستان و از جمله دورة هخامنشی ریشه در ساختار قبیله‌ای جامعه و قدرت دارد. یکی از این پدیده‌ها هفت خاندان بزرگ است که به رهبری داریوش موفق شدند بردیا / گوماته را سرنگون کنند. نویسندگان باستان تأیید می‌کنند که از این زمان تا پایان دورة ساسانی هفت خاندان با اسامی گوناگون نقش مهمی در ساختار سیاسی، اقتصادی و نظامی ایران باستان ایفا ‌کرده‌اند. گبریاس یکی از اعض...

در خصوص نسب و وابستگی خاندانی در دوره‌ی نخست هخامنشی تحقیقات و فرضیات بسیاری مطرح‌شده است. در تاریخ‌نگاری شرقی که گاه، بافتی افسانه‌ای و اسطوره‌ای به خود می‌گیرد، تشخیص اعقاب و اخلاف و وابستگی خاندانیِ قهرمان- شاهان که به‌طور نسبی تا سطح الوهیت بالابرده می‌شدند، کار چندان راحتی به نظر نمی‌آید. سؤال این پژوهش به‌این‌ترتیب است که در ابتدای این سلسله انتقال قدرت به شاخه‌ای دیگر از خاندان هخامنشی تا...

دورة هخامنشی یکی از مهم‌ترین ادوار تاریخی ایران به‌شمار می‌رود. در این دوره کوروش و جانشینانش بزرگ‌ترین دولت متمرکز آن دوران را پدید آوردند که باوجود تنوع بسیار آن ازنظر فرهنگی و قومی با نظام اداری بسیار پیشرفته‌ای مدیریت می‌شد. هخامنشیان با سیاست تساهل و تسامح توانستند تمامی نواحی را با خود هم‌راه کنند و ضمن اجازة حفظ هنر و فرهنگ بومی آن‌ها، هنر و فرهنگ خود را نیز وارد کنند. این امپراتوری مدلی...