در رویکرد داریی مبنا به توسعه شهری، سعی می‌شود که همه دارایی‌های اجتماع محلی(اعم از مادی و غیر مادی) اساس توسعه واقع شود. در بین دارایی‌های یک اجتماع، سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی از اهمیت خاصی برخوردار است و می‌تواند محرک توسعه محله یا شهر باشد زیرا این دو دارایی باعث می‌شود افراد، سایر سرمایه‌ها از جمله سرمایه‌های فکری و مالی خود را جهت ترقی محیط زندگی شان وارد عرصه کنند. از این رو در این تحقی...

مخاطرات طبیعی همیشه و در همه زمان­ها به صورت ناگهانی رخ داده‌است. جوامع انسانی همیشه از این مخاطرات زیان­های بسیار زیادی دیده­اند. یکی از راه­های مقابله با این مخاطرات افزایش تاب آوری جوامع در مقابل این خطرات است. هدف این پژوهش بررسی و سنجش میزان تفاوت تاب آوری جوامع شهری و روستایی در برابر مخاطرات طبیعی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش انجام کار، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آمار...

سرمایه اجتماعی مفهومی نسبتاً جدید در حوزه علوم اجتماعی است که به سرعت جایگاه خود را در حوزه های دیگری چون پزشکی، روان­شناسی، اقتصاد، سیاست، برنامه­ریزی شهری و ... پیدا کرده است. این مفهوم در ارتباط تنگاتنگی با کیفیت زندگی قرار دارد. این ارتباط می تواند دروازه ورود مفهوم سرمایه اجتماعی به برنامه­ریزی شهری باشد. موضوع اساسی در این زمینه، سنجش رابطه سرمایه اجتماعی با کیفیت زندگی درمیان شهروندان شهر...

شهر دانش بنیان از مفاهیم جدید در حوزۀ مدیریت شهری است که رویکردی توسعه ای دارد و هدف نهایی اش دستیابی به توسعۀ شهری پایدار و پیشرفت اقتصادی است. به باور بسیاری از کارشناسان، یکی از فاکتورهای مؤثر در موقعیت این شهرها، تقویت سرمایۀ اجتماعی و گسترش سطح مشارکت فعال شهروندان در توسعۀ شهر است. سرمایۀ اجتماعی سبب جابه جایی منابع بالقوۀ سرمایه و کاهش فاصله میان جنبه های جامعه شناختی و اقتصادی می شود. ا...

مشارکت ‌حق انسانی‌ است‌ که ‌به ‌لحاظ‌ غایتی ‌به‌ آزاد‌سازی‌ و اعتماد به‌ خویشتن‌ و از نظر ابزاری ‌به‌ بسیج‌ و نقش‌‌آفرینی ‌توده‌های‌ انسانی‌ در حیات ‌اجتماعی ‌منجر می‌شود. تجربه ‌اجرای ‌برنامه‌های ‌توسعه ‌در کشورهای‌ در حال ‌توسعه ‌نشان ‌داده که ‌به ‌دلیل‌نادیده‌‌گرفتن ‌مشارکت ‌مردمی، نتوانسته‌اند به ‌اهداف ‌موردنظر دست‌یابند. در این مقاله[1] با لحاظ نمودن نقش عناصر فرایندی و عاملیتی در دو سطح ...

روابط اجتماعی شکل گیرنده در فضاهای عمومی از ابعاد مختلفی قابل تحلیل و بررسی است. یکی از مهم ترین این ابعاد، بررسی مناسبات قدرت میان کنشگران و رفتارهای آن ها با یکدیگر است. پژوهش حاضر در پی آن است تا با بررسی مفهوم قدرت در روابط اجتماعی موجود در فضاهای عمومی شهری، به بررسی و تحلیل نحوه این تاثیرگذاری و کشف مناسبات قدرت در فضاهای عمومی شهری بپردازد. در این پژوهش با بهره گیری از نظریه فضای اجتماعی...

سابقه­ امنیت در شهر را همزمان با مفهوم اجتماع و جامعه شهری می دانند. امروزه در برداشت از امنیت و احساس آن افزون بر نبود تهدید، وجود شرایط مطلوب برای تحقق اهداف و خواسته های جمعی نیز مد نظر است. این گفتمان بر نگرشی ذهنی و تفسیر گرایانه از خطرات غیرمادی مبتنی است و بر توانایی­های نرم افزاری و سرمایه های غیر مادی تأکید دارد. یکی از سرمایه های غیرمادی مورد تأکید در این تحقیق سرمایه­ اجتماعی است که ...

محمد علی شفیعا، دانشیار گروه مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران   سعید شفیعا، کارشناس ارشد دانشگاه علامه طباطبایی *     چکیده   توسعه شهرها و تمرکز منابع در نقاط محدود، زمینه ساز جذب جامعه بشری به این پهنه های انسان ساز شده است. نیاز اقشار کم درآمد به مسکن شهری، باعث افزایش تقاضا برای بازار غیررسمی مسکن شده و اسکان غیررسمی نوعی از سکونت در شهرها را پدید آورده است. مشکلات فراوان این سکونتگاه ...

در حال حاضر نوسازی بافت فرسوده، یکی از دغدغه های اصلی مدیریت شهری در کشور ما محسوب می شود. امروزه رویکردهای نوینی با اهمیت به بعد اجتماعی زندگی شهری، توانسته اند توسعه و پیشرفت قابل توجهی را بر زندگی شهری شهروندان و ساکنین ببخشد. این پژوهش به دنبال تبیین رابطه الگوهای مداخله در بافت فرسوده و شاخص های سرمایه اجتماعی است. عمده ترین سوال پژوهش این است که چگونه می توان با دیدگاهی خرد در بافت های فر...

یکی از مهم‌ترین معضلات در بازآفرینی بافت تاریخی شهرها، کاهش مستمر جمعیت ساکن و کیفیت زندگی در این گونه بافت‌ها می‌باشد. مهم‌ترین راهبرد در طرح‎های توسعه شهری توجه به ابعاد کالبدی و اجتماعی کیفیت زندگی ساکنان به منظور تشویق ساکنان جهت ادامه سکونت در بافت های تاریخی بوده است. در پژوهش حاضر از طریق ارزیابی کیفیت ذهنی ساکنان به نقش سرمایه اجتماعی در کیفیت زندگی منطقه 12 تهران پرداخته شده است. برای ...