مجد الدین همگر شیرازی (607-686 هـ.ق). از شعرای معروف ایران در سده ی هفتم هجری است. او شاعری را در دربار اتابکان فارس آغاز کرد و پس از برافتادن سلغریان، چندی را در خدمت قراختاییان کرمان به مداحی سپری کرد و در آخر به خاندان جوینی در اصفهان پیوست و پس از زوال آنان در تنهایی درگذشت. دیوان چاپی او حاوی 6210 بیت و شامل قصاید، غزلیات، ترکیب بندها، قطعات و رباعیات است. در این پژوهش ویژگیهای شاخص ادبی ...

سنت های ادبی، مجموعه ای از قراردادها در شعر هر ملتی است که در سالیان طولانی باقی مانده است و مضمون ها و اوصاف خود را در فراز و نشیب دگرگونی های ادبیات حفظ کرده اند و به دست ما رسیده اند. مانند عاشق بودن پروانه بر شمع. بیدل دهلوی، شاعر سبک هندی، با استفاده از موتیوهای مختلف و تداعی معانی گسترده در غزلیاتش، موجب تصویرآفرینی های بسیاری در شعر خویش شده است که به صورت سنت ادبی درآمده و در این قالب د...

سبک باروک در آغاز در پیشه مروارید سازی به کار می رفت و از اواخر قرن نوزدهم وارد حوزه هنر و ادب شد. از جمله ویژگی های آن می توان به حرکت و پویایی، عصیان، نوجویی و تصاویر شعری اشاره کرد. در این گفتار پس از بررسی و تحلیل درون مایه های این سبک، به بررسی نمونه های آن در شعر زهاوی شاعر معاصر عراق، پرداخته می شود. از بن مایه های سبک باروک در شعر زهاوی می توان به عصیان، اندیشه مرگ، بی ثباتی دنیا، اغتنا...

مقاله ی حاضر به بررسی تشبیه و طبقه بندی انواع آن در دیوان سعید خان مولتانی      می پردازد. نمایاندن ارزش ادبی و هنری هر اثر منوط به زیبایی شناسی آن است؛ تشبیه علاوه بر اینکه از ارکان مهم واساسی علم  بیان محسوب می شود؛ بررسی وتحلیل انواع آن از نظر ساختار و محتوا می تواند بیانگر سبک وزبان خاص شاعر نیز باشد. از این روی بررسی اثرسعید خان مولتانی، از منظر کاربرد تشبیه می تواند راهگشایی برای علاقه من...

از آنجا که میان دو دانش سبک­شناسی و نقد ادبی رابطه و همبستگی هست و تحلیل­های منتقدانه برپایة داده­های سبکی بنا می­شوند، بررسی وضع موجود مطالعات سبک و نقد می تواند زمینه­های نهادینه­سازی و سامان دهی این شاخه­های مطالعاتی را هموار کند. بررسی مقالات علمی- پژوهشی دو مجلة تخصصی بهار ادب (سبک شناسی نظم و نثر) و نقد ادبی در سال 1389- که پایان دهة هشتاد شمسی است- دورنمایی از شاخصه­های این نوع مطالعات ر...

عرفی شیرازی شاعر توانا و خیال پرداز قرن دهم هجری (963-999ق.) است که توانست زمینه ساز رواج سبکی تازه در شعر فارسی شود. این شاعر که نگاه تیزبین و ذهنی سرشار دارد، هم در خلق مضامین تازه و هم در ابداع ترکیبات و تصاویر بدیع، موفق عمل کرده و مضمون آفرینی تازه خود را با مهارتی بسیار و خلاقانه با استفاده منحصر به فرد از صور خیال و صنایع ادبی شکل می دهد. در این مقاله سعی شده با بررسی اشعار این شاعر، برخ...

کتاب سبک ادبی ازدیدگاه زبان‌شناسی بنابر مدعای نویسندۀ آن می­کوشد تا الگویی برای تحلیل سبکی متون ادبی براساس دانش زبان­شناسی، به‌ویژه دستور زایشی، به‌دست دهد. مقالۀ حاضر به‌تفصیل به ‌نقد و بررسی این ادعا پرداخته و پس از معرفی اجمالی نویسنده و کتاب، از جوانب مختلف صوری و محتوایی سبک ادبی ازدیدگاه زبان‌شناسی را نقد و ارزیابی کرده است. براساس یافته­های نویسندۀ این سطور، کتاب موردبحث نه‌تنها روش و د...

زیبایی شناسی یکی از بهترین امور فطری هر فرد است که خالق هستی در وجود او قرار داده است ، لذا هر کس در هر مقطعی که باشد به این امر گرایش دارد ، هدف این تحقیق ، بررسی و تحلیل و شناسایی شیوه های آفرینش سخن ادبی در شعر یکی از برجسته ترین شاعران طنز پرداز قرن هشتم ، عبید زاکانی ، است . این شیوه ها که نویسندگان زیادی درباره ی آن قلم زده اند ، عبارتند از : موسیقی شعر ، آرایه های بدیعی (بدیع لفظی و بد...

کمال الدین اسماعیل اصفهانی از شاعران و قصیده سرایان معروف اواخر قرن ششم و نیمه اول قرن هفتم هجری است، وی در آوردن معانی دقیق مهارت دارد به همین دلیل ناقدان سخن به او لقب خلاق المعانی داده اند. در این تحقیق، با مراجعه به تذکره ها و کتاب های تاریخ ادبیات سعی شده به شرح احوال و اوضاع زمانه و سبک شاعر پرداخته شود و همچنین با مراجعه به فرهنگ لغات و اصطلاحات و کتب علوم بلاغی و دیگر منابع کتابخانه ای،...

فرصت شیرازی میرزا محمّد نصیر حسینی ملقّب به فرصت الدّوله و متخلّص به «فرصت» و معروف به میرزا آقا (1271-1339) یکی از ادیبان بزرگ دوره قاجار، و از شاعران سبک «بازگشت» است وی در ماه رمضان سال یکهزار و دویست و هفتاد یک هجری قمری متولّد شد. در آغاز جوانی، در زمینه های موسیقی، صرف و نحو، منطق، حکمت، حساب، هیئت، هندسه و اسطرلاب، سرآمد اقران بود و به زبان انگلیسی نیز آشنایی داشت. دیوان او دارای شش هزار بیت ...