مقالة تلاشی است برای توصیف اندیشه و تفکر استثنایی شاو در زمینة نمایشنامه و تلاش های وی برای زدودن گمان و پندار رمانتیک های دورة ویکتوریا. جهان بینی، ظرافت طبع و نگاه واقعگرایانة شاو، او را در ردیف نامداران ادبیات انگلستان، به ویژه در گونة نمایشنامه نویسی جای می دهد، وی گرچه جایگاه شایسته و شخصیت برجسته ای داشت، اما مواضع روشنفکرانه اش مانع ارتباط تنگاتنگ خوانندگانش با او بود. این مقاله با توضیح...

در مواجهه با شکاف های تاریخی میان اندیشه ی ایرانشهری و واقعیت موجود جامعه ی ایرانی از یک سو و سربرافراشتن اندیشه ی ذهنی گرای فلسفی چپ در اروپا در دوره ی سوم روشنفکری، کسانی در دوره ی پهلوی دوم به ظهور رسیدند که همزمان با دنیای غرب، مخالفت های جدید با مدرنیته را در ایران ساماندهی کردند. این روشنفکران بر خلاف اسلاف خود در مقابل با مدرنیته قرار گرفتند و مواجهه با دولت پهلوی از رهگذر مخالفت با مدرن...

منطقه آذربایجان در تکوین اندیشه های روشنفکری و انقلابی پیش از مشروطه و همچنین در پیروزی انقلاب مشروطه نقشی تاریخی داشته است. پایداری مردم تبریز در «حصر تبریز» به فتح تهران بوسیله مشروطه خواهان آذری، شمالی و بختیاری انجامید. درباره انقلاب مشروطه این پرسش مطرح است که اکثریت های قومی چه نقش ایجابی یا سلبی در آن داشتند؟ فرضیه مقاله می گوید «منطقه آذربایجان از نظر داخلی و خارجی در تکوین و پیروزی انق...

منطقه آذربایجان در تکوین اندیشه‌های روشنفکری و انقلابی پیش از مشروطه و همچنین در پیروزی انقلاب مشروطه نقشی تاریخی داشته است. پایداری مردم تبریز در «حصر تبریز» به فتح تهران بوسیله مشروطه خواهان آذری، شمالی و بختیاری انجامید. درباره انقلاب مشروطه این پرسش مطرح است که اکثریت های قومی چه نقش ایجابی یا سلبی در آن داشتند؟ فرضیه مقاله می‌گوید «منطقه آذربایجان از نظر داخلی و خارجی در تکوین و پیروزی انق...

چکیده: یکی از مهمترین مساله هایی که روشنفکران و روشنفکران دینی در صدد پاسخگویی به آن هستند، مساله ما وغرب است که پیشینه آن به زمان مواجهه و برخورد ایران با تمدن غرب ومدرنیته بازمیگردد.در این پژوهش سعی شده است که ما و غرب و به عبارتی دقیقتر مبحث سنت و مدرنیته به عنوان یکی از دغدغه هایی فکری جامعه روشنفکری از دیدگاه دکتر علی شریعتی به عنوان یک روشنفکر دینی بررسی شود.شریعتی ضمن نقد غرب،تاریخچه ...

مطبوعات یکی از مباحث مهم قابل بررسی در تاریخ سده ی نوزدهم و بیستم است. مطبوعات این دوره به نوعی منعکس کننده ی حوادث و تحولات سیاسی و فضای فکری جامعه ی آن دوران می باشند. مطبوعات مورد بررسی در این رساله مربوط به دورانی است که هم زمان با آن نشریات دیگری هم منتشر می شد. این مطبوعات با توجه به اوضاع زمانه و شرایط فکری و اوضاع سیاسی تفکرات و اندیشه های خاصی را دنبال می کردند. از میان جرایدی که در ای...

مقالۀ حاضر با بررسی مبانی اندیشه ای جریان های فکری فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی، به تبیین رابطۀ هریک با حقوق زن پرداخته است. سؤال اصلی آن است که با کدامین معیار می توان تصویری از فضای نظری جامعۀ ایران به دست داد و همبستگی میان جریان های اجتماعی با حوزه های حقوقی را بیان کرد. در بخش نظری، رابطۀ جریان های اجتماعی با مطالبات حقوقی، نظریه های مکتب «واقع گرایی اجتماعی» ملاک قرار گرفته است که به ...

‏بررسی تاریخ و اندیشه سیاسی معاصر ایران بدون توجه به مفهوم روشنفکری، به نظر؛ کاری عبث جلوه می­کند. شکست ایرانیان از روس­ها باعث شد تا روشنفکران ایران اندیشیدن پیرامون عقب ماندگی را آغاز کنند. بنابراین، مسئله انحطاط، زوال و عقب ماندگی تمدن ایرانی یا ایرانی- اسلامی مورد واکاوی قرار گرفت. پاسخ­ها به پرسش چرایی این وضعیت متفاوت و ‏گاه متعارض بود. در این پژوهش تأملات نظری سه روشنفکر(آخوندزاده، ملکم ...

همان‌گونه که جریانات سیاسی و فکری ایران را نمی‌توان با مفاهیم و اصطلاحات مشخص‌شده متعارف کاملاً مطابق دانست. جنبش دانشجویی در ایران می‌بایست ویژگی‌های یک جنبش اجتماعی اصیل را می‌داشت و تداوم و شاخه‌ای از روشنفکری بود، که این‌گونه ساخته و پرداخته نشد. این جنبش چه قبل از انقلاب اسلامی و چه پس از آن، از آسیب‌های فراوانی همچون وابستگی به جریانات و گروه­های سیاسی رنج برده است؛ البته در سایر نقاط جهان...

شعر انتقادی، گونه ای از انواع ادبی است که شاعر، عیوب و نارسایی های خود، جامعه و حکومت را در آن مطرح می کند. شاعران منتقد، استعداد خود را در جهت خوشامد مخاطب به کار نمی گیرند؛ بلکه از آن، در جهت اصلاح فرد و جامعه استفاده می نمایند. رابطه ی ادبیات و شرایط اجتماعی، از نوع تأثیر و تأثر متقابل است؛ «ادبیات از یک سو، در جامعه تأثیر می گذارد و از جانب دیگر، از آن تأثیر می پذیرد؛ بنابراین، حوادث سیاسی ...