پرداختن به مناسبات عاشقانه زن و مرد به شکلی خنده آفرین سبب شده که غالب آثار کمدی سینمای ایران در ژانر کمدی رمانتیک قرار گیرند. این پژوهش در چارچوب نظریه ژانر با هدف درک آن که کنش متقابل زن و مرد در این ژانر برای مخاطبانش حامی و تقویت کننده کدام ارزش ها و باورهاست، 62 کمدی رمانتیک ایرانی را که از 1360 تا 1390 در سالن های سینماها نمایش عمومی داشته اند تحلیل ساختاری متن کرده است. رویکرد ساختارگرای...

علاوه بر تعریف رایج از منِ راوی، تعریف دیگری نیز برای این مفهوم قابل تصور است: روایت اول شخص به مثابه ی هرآنچه از ضمیر مؤلف برمی آید، فارغ از زبان شناسه ای اثر. با این نگاه می توان هر اثری را «روایت اول شخص» و محصول «منِ » مؤلف اثر دانست. این مقاله بر آن است حالت های گوناگون منِ فیلم ساز انیمیشن را تفکیک کند و در این مسیر از نظریه های اریک برن و اصطلاحات تحلیل رفتار متقابل بهره می برد. پرسش نخست م...

موضوع مطالعه در نمایشگاه ساموئل بکت، خود را می‏نمایاند. در این نمایشگاه‏، اثر بکت به نام ”فیلم“ نمایش داده می‏شود. ”ویدئو“ و ”محاکمه“ در کنار ”فیلم“، زنجیره روایی این مقاله را شکل می‏دهند. ویژگی مشترک این ژانرها، ابهام در کیستی ابژه و چیستی ذهنیت است: موارد تاثیر گذار بر خودآگاهی به عاملیت سیاسی و احساس مسئولیت سیاسی. بکت در فیلم خود به دیدگاه تصاویر سه گانه دلوز نزدیک می‏شود؛ دلوز معتقد است که...

پس از اعلام سیاست‏های مبتنی بر گسترش مناسبات سرمایه‏داری و سرکوب سیاسی مخالفان، همگام با آغاز مدرنیزاسیون پهلوی دوم و هم‌زمان با آغاز برنامه‏های توسعة اقتصادی و اجتماعی در دهه ‏های 1330 و 1340 خورشیدی، برخی از سینماگران ایرانی فرم و مضامین متفاوت با جریان فیلم‌سازی تجاری را تجربه کردند. دلایل گوناگونی برای این تحول می‏توان برشمرد؛ از جمله شرایط اجتماعی، ارتباط سینماگران با محافل ادبی، و تحولِ اد...

جنگ هشت ساله ایران فرسایشی‌ترین جنگ قرن بیستم بود. ایران تا قبل از فیلم‌های روایت فتح هیچ تجربه‌ای در زمینه مستندهای جنگی نداشت. شهید آوینی نیز قبل از ساخت این مجموعه هیچ فیلمی را کارگردانی نکرده بود و هیچ‌گونه تجربه فیلم‌سازی نداشت. کارگردان که رهبری آثار را بر عهده دارد با آگاهی کامل از ویژگی‌های مدیریتی هوش معنوی خود در خلق فیلم بهره جسته، سازمان سینما را هدایت می‌نماید. شهید آوینی با اتکا ب...

در بیان روایت سخنگویان از یک واحد آگاهی به واحد آگاهی دیگر تفاوت­های نشانداری از خود نشان می­دهند. میزان تغییر در فضای روایت (فضا، زمان، افراد و فعالیت پس­زمینه­ای) منجر به تفاوت در میزان مکث می­شود. آنچه در پردازش مکث در روایت و از دیدگاه شناختی قابل‌تأمل است، یکی فرایند پردازش ذهنی است و دیگری تغییر جهان واقعی و ورود سخنگو به جهان داستان. هدف از انجام این پژوهش مقایسۀ شناختی پدیدۀ مکث در دو گ...

: یکی از حیطه هایی که در مطالعات ترجمه مورد توجه بسیار قرار گرفته است، رسانه و به خصوص سینما می باشد. امروزه سینما در زندگی بسیاری از افراد در سراسر جهان جایگاهی ویژه ای دارد و محل نمود زبان ها و فرهنگ های مختلف است. فیلم ها در دوره های متفاوت و توسط افراد مختلف در کشورهای جهان دیده می شوند. از این رو فیلم ها باید به زبان های گوناگون ترجمه شوند و اینگونه پل ارتباطی میان فرهنگ های مختلف باشند. د...

از سال­های پایانی دهۀ 60 موج تغییر فرهنگی و اجتماعی در ایران به راه افتاد و به­تدریج کل حیات اجتماعی را درنوردید. این تغییر عمدتاً به سیاست­های اقتصادی- اجتماعی پس از پایان جنگ و از جمله برنامۀ تعدیل ساختاری اقتصاد نسبت داده شده است. این مقاله با هدف روایت نمونه‌ای از مواجهه هنرمندان با این روند، فیلم سگ­کشی بهرام بیضایی را بازخوانی می‌کند؛ فیلمی که سناریوی آن درست در آغاز دهۀ 70 نوشته شد، اما س...

در سال‌های اخیر، برخی متفکران با رویکردی بینارشته‌ای، با پیوند میان دستاوردهای روایت‌شناسی، اسطوره‌شناسی و روان‌شناسی، زمینه‌های تازه‌ای را برای مطالعات فیلم فراهم آورده‌اند. روایت‌ها، عموماً بیانگر گونه‌ای نگرش به جهان و چگونگی ادراک آن به شمار می‌روند. در این میان، روایت‌های اسطوره‌ای به واسطه ارائه الگوهایی پربسامد و پایدار از تجارب بشری، اهمیت ویژه‌ای می‌یابند. اسطوره‌ قهرمان، متداول‌ترین و ...

«دیدگاه» در زبان شناسی شناختی نقش مهمی در تعبیر صحنه ها ایفا می کند. این نکته که هر بیننده یا گوینده صحنة مورد بحث را چگونه تعبیر می کند، به دیدگاه او دربارة آن صحنه بستگی دارد. از این روست که برای بیان یک موضوع از زاویة دیدهای مختلف، پاره گفتارهای متنوع و متفاوتی در زبان وجود دارد؛ زیرا گویندگان مختلف به شیوه های متفاوتی هر صحنه ای را مفهوم سازی می کنند. از سوی دیگر، عنصر دیدگاه در روایت نیز ن...