شکوفایی ورونق اقتصادی جامعه نقش عمده ای در تعیین مسیر تحولات تاریخی و حرکت جامعه به سوی پیش رفت ایفا می کند. پیوند ناگسستنی اقتصاد با دیگر مسائل، عامل تأثیر گذار بر این حرکت بوده است. رویکرد این پژوهش بیش از هر چیزی توصیف و بررسی تعامل نهادحاکمیت بااقتصادجامعه درعصرصفویه است. اهمیّت این موضوع وقتی آشکار می گردد که وضعیّت اقتصادی دوره صفوی به صورت سلسله حوادث سیاسی زمان هر کدام از پادشاهان صفوی دق...

پارچه های زربفت، گروه مهمی از پارچه های دوره صفوی است که تعداد قابل توجهی از آنها در موزه ها و مجموعه های شخصی نگهداری می شود. بافت پارچه زری به عنوان هنری ظریفه در ایران دوره صفویه بسیار مورد توجه قرارگرفت. در این دوره، روابط مناسبی بین پادشاهان صفویه و حکام گورکانی هند برقرار بود و هنرمندان دو کشور با یکدیگر ارتباط گسترده ای داشتند، لذا شیوه های هنری آنها از یکدیگر تأثیر پذیرفتند به نحوی که م...

ساخت سلاح در ایران و استفاده از آن در جنگ ها سابقه دیرینه ای دارد و کاربرد آن در ایران از قبل از اسلام تا دوره قاجار آشکار است. اما در این میان ، پیشرفت صنعت اسلحه سازی در دوره صفوی بسیار آشکار است و بعد ازاین دوره ساخت جنگ افزارهای سرد نسبت به دوره های قبل کاهش یافته و به هر حال روند ساخت سلاح های سرد تا دوره قاجار ادامه داشته است. ارزش جنگ افزارها به حدی بود که ساخت و رواج سلاح گرم نیز، نتوان...

در دوره ی صفوی برخلاف ادوار گذشته مانند دوره ی تیموری بحث سازشناسی در رسالات موسیقی وجود ندارد و مؤلفان فقط به ذکر نام سازها در رسالات اکتفا کرده ا ند. بنابراین برای جستجو در این مقوله باید از منابع ارزشمند دیگر تاریخی بهره گرفت. به دلیل رفت وآمد بی شمار سیاحان، در این دوره تعداد بسیاری سفرنامه نوشته شده است که دربردارنده ی اطلاعات ارزشمندی از تاریخ و فرهنگ ایران هستند. در بین سفرنامه نویسان، ت...

چکیده: حماسه، یکی از کهن ترین انواع ادبی است، که بر اساس شخصیت قهرمان آن، به چهار نوع ملّی، تاریخی، دینی و عرفانی، تقسیم می شود. فردوسی، حماسه ملی ایران را، در قرن چهارم هجری، سرود. پس از فردوسی، به تدریج، نظم حماسه های ملی، از رونق افتاد. حماسه های تاریخی از قرن ششم و حماسه های دینی، از قرن نهم، جای خود را در میان دیگر انواع ادبی، باز کردند. یکی از دوره هایی که نظم حماسه های تاریخی و دینی، از ...

0

در های چوبی در دوره ی صفوی تحولی شگرف می یابد و آثار ارزشمندی از این دوره برای آیندگان به یادگار می ماند. شاهان صفوی ضمن برپائی بناهائی با شکوه توجه خاصی به درها می نمایند. گذشته از ارزش معنوی که در این دوره معطوف به درها میشود. در ساختار، نقوش، مواد و مصالح وهمچنین روشهای ساخت پیشرفت ها و نوآوریهائی به وقوع می پیوندد. مسجد جامع عباسی(1020ه.ق) و مدرسه ی چهارباغ(1118ه.ق) از اصلی ترین بناهایی د...

این نوشتار شرحی از گسترش مناسک و شعائر و همچنین شکل گیری دستگاه دینی و نوع مواجهه آن با دستگاه سیاسی بعد از اعلام رسمی مذهب شیعه اثنی عشری در دوره صفویه است. به گمان نویسنده حداقل چهار دوره از گسترش این آیین ها را در جامعه ایرانی عصر صفویه می‌توان سراغ گرفت. دوره اول با ظهور شاه اسماعیل مصادف است که یکپارچه سازی عقیدتی انجام گرفت. در دوره بعد مقارن ظهور شاه عباس اول مناسک و شعائر مذهبی چهره ای ...

دوگانه تشیع و هوّیتِ ملی در ایران با نسبت‌های مختلفی مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است. پژوهش حاضر مطابق نظر امام خمینی بر آن است که تشیع در ایران از سوی سلطنت صفوی با مؤلفه‌های زور یا اجبار، «اتفاق» نیفتاده، بلکه در فرایند زمان براساس تعلیم و ارشاد علما «ساخته» شده است؛ اگرچه نهاد سلطانی پس از رسمیت مذهب تشیع و هوّیت ملی شیعی در سرحدات ایرانی به سیاست‌گذاری‌های حاکمیتی مبادرت کرد، اما هویت ملی شی...

این مقاله بر مبنای دانش نام­شناسی، به بررسی شخصیّت‎های قصّه­های عامیانه می پردازد. مبنای بررسی­ها قصّة فیروزشاه‎نامه است؛ زیرا در این رمانس عامیانه 234 شخصیّت با تیپ های اجتماعی مختلف و تنوّع نام‎ها دیده می­شود. علاوه بر این، با مراجعه موردی به سایر رمانس‎های عیّاری؛ چون ابومسلم نامه، اسکندرنامه، امیرارسلان نامدار، سمک عیّار، حسین‎کرد شبستری، حمزه نامه و داراب نامه طرسوسی به مقایسه و تحلیل نامهای اشخا...