چکیده در سال 1323ق. در کرمان حوادثی روی داد که منجر به کشته شدن عده ای از اهالی کرمان شد. چوب خوردن حاج میرزا محمد رضا تاثیرگذارترین حادثه از این وقایع بود و متاثر از آن دو تن از حکام کرمان برکنار شدند. با رسیدن اخبار به تهران، علما، انجمن ها و آزادی خواهان از این حوادث برای پیشبرد اهداف آزادی خواهانه ی خویش استفاده بسیار بردند و طی مهاجرت پناهندگان به حرم عبدالعظیم حوادث کرمان در خواسته های عل...

در جوامعی که مذهب نقش مهمی را ایفا می کند روابط با عناصر مذهبی و گروههای مختلف دینی و مذهبی تاثیر بسیاری در همه ارکان جامعه و به ویژه سیاست و عملکرد سیاستمداران، امنیت قلمرو و پیشرفت فرهنگی جامعه دارد. بنابراین بررسی مذهب به عنوان یکی از شاخصه های فرهنگی و تاثیر آن در جامعه امری ضروری است. این پژوهش بر این فرضیه استوار است که سامانیان با به کارگیری سیاست مدارا با دیگر ادیان و مذاهب و دوری از تن...

سادات حضرمی منتسب به ناحیه حضرموت یمن، متشکل از خاندان‌های بزرگ و معروفی چون باعلوی، بافقیه، بلفقیه، سقاف و باطاها، بیشتر جزو طبقات علما، تجار و صوفیان بودند، برای مدت‌ها در تریم از شهرهای مهم حضرموت زندگی می‌کردند. از اواخر قرن ششم هجری، شماری از این سادات به مناطق مختلف شبه قاره هند و جنوب شرق آسیا مهاجرت کردند. این خاندان شافعی مذهب، همواره می‌کوشیدند اسلام و به ویژه مذهب خویش را در آن مناطق...

  دوران زندیه شامل حوادث بسیار مهمی در ارتباط با عرفان و تصوف و حضور آن در جامعه‌ی ایران است.با فروپاشی حکومت نادری و پدیدار شدن مبارزه‌ی فراگیر بر سر قدرت میان مدعیان، کشور عرصه‌ی هرج‌ومرج و ناامنی گسترده شد. اگرچه این امر آثار مخرب بر اوضاع سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور داشت، تأثیر آن در بخش عرفان وتصوف بسیار زیاد بود؛ زیرا صوفیان نیز مانند سایر مدعیان کوشیدند تا دوباره قدرت ازدست‌رفته‌شان را...

چکیده                                                                                                 صوفیان محقّق لازمۀ طی منازل سیر و سلوک را همراه داشتنِ توشه­ای به نام علم می­دانند؛ زیرا از نظر ایشان علتِ انحراف عده­ای از سالکان، جهل آنها و اشتغال به مجاهده قبل از عالم شدن است. به باورخواجه عبدالله گرچه علم برای عارف، پای­بند است اما عارفِ بدونِ علم، شیطانی بیش نیست. جهالت زهری است که سالک را ...

در ایران عصر سلاجقه، طنز، به عنوان خنده طعنه‌آمیز به مسائل گوناگون جامعه به کار می‌رفته است. در تاریخ‌نگاریِ مدرنِ ادبیاتِ ایرانِ اسلا‌‌‌می‌، طنزپردازی به همان معنای امروزین «قصد نقد اجتماعی سیاسی»، فعالیتی ادبی تعریف شده است که عمدتا توسط شعرا در قالب یک نوع ادبی خاص انجام و ترویج ‌‌‌می‌شده است. علی رغم این نگرش عمدتاً ادب‌انگارانه و ژانری به طنز، اگر مفهوم طنز را فراتر از معنای کنونی آن، «بیان هنر...

در فاصله زمانی قرن پانزدهم تا هجدهم میلادی گروه­های مختلفی از جمله شعرا، صوفیان، علما و دانشمندان ایرانی راهی هند شده و منشا خدمات شایانی در شبه قاره هند گردیدند. تحولات سیاسی  گیلان در دوران صفوی بویژه دوره شاه تهماسب و شاه عباس اول سبب شد تا گروهی از  بزرگان این خطه راهی دیار مهاراجه­ها شوند. این تحقیق تلاش دارد در کنار شناسایی اجمالی ۳۷ نفر از مهاجران گیلانی شمال هند به معرفی 15 نفر از مهاجر...

تصوف یکی از جریان­های فکری و اجتماعی جوامع مسلمان است که شیوه تفکر و سبک زندگی متفاوتی را ترویج می­کند. با آنکه مبانی زهدگرایانه تفکر تصوف عمدتا در پی پرهیز از دنیا و امور دنیوی است، ضرورت تأمین معاش صوفیان و برآورده­کردن هزینه­های مهم­ترین نهاد صوفیه، خانقاه، صوفیان را بر آن داشت به روش­های گوناگون دست به تأمین هزینه­های مورد نیاز خویش بزنند. علی­رغم اینکه تصور می­شود حمایت­های سازمانی مانند و...

در سیر تطور عرفان اسلامی، قرن هفتم، به سبب تلاقی مشرب  های مختلف اهمیت ویژه-ای دارد. یکی از چهره های برجسته این دوره سعدالدین حمویه (م: 649 ﻫ. ق) است که علی-رغم جایگاه مهمش در عرفان اسلامی، اطلاعات زیادی درباره وی در دست نیست و هر منبعی که ما را در شناخت بیشتر او و پیرامونیان او یاری دهد، بی تردید از اهمیتی خاص برخوردار است. مراد المریدین، نوشته نوشناخته خواجه غیاث الدین هبه الله ابن یوسف ابن ا...