العوی در این مقاله، نقش نظریه انسجام و مناسبت را که از جمله رویکردهای تازه در مطالعات زبان شناختی متن است و بیشتر از طرف اسپربر و ویلسون نظریه پردازی شده، در متن قرآن بررسی می کند. انسجام، روابط صوری میان پاره های مختلف متن و مناسبت، روابط و ادات انسجامی را بررسی می کنند. به دیگر سخن، انسجام، رابطه میان واحدهای زبانی (پاره گفته ها و اجزای متن) است و نظریه مناسبت، رابطه ای است که نه فقط بر اساس ...

بررسی چگونگی ورود اندیشه های یهودی ( اسرائیلیات) در تفسیر قرآن مجید، محور این پژوهش است ، به همین دلیل ، رابطه قرآن با کتابهای آسمانی پیشین ، زمینه ها و انگیزه های پیدایش اسرائیلیات ، عناصر و چهره های پدید آورنده اسرائیلیات ، نقد و بررسی دلایل پذیرش یا عدم پذیرش روایات اهل کتاب و نقد و بررسی این روایات در تفاسیر اهل سنت و شیعه از موضوعات فصلهای دیگر این رساله به شمار می آید .

سابقه و هدف: انگور میوه ای است که در سرتاسر جهان گسترش یافته و درصد بالایی از غذای مردم را به خود اختصاص می دهد. قرآن در بیش از هزار آیه به مطالب علمی اشاره دارد که برخی در حد اعجاز علمی قرآن به شمار می آیند. از این رو در قرآن مجید یازده مرتبه نام این میوه آورده شده است. اشارات قرآن نظر بر این دارند که انسان از غذاهای نباتی و حیوانی استفاده کند. این مطالعه با هدف مروری بر خواص طبی و تغذیه ای ان...

برخی از پیش فهم های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.  نویسنده در آغاز با طرح این پرسش که آیا فهم قرآن برای همه میسّر است و ظواهر برای همه حجت است یا خیر؟ نظریه علامه را در رابطه با آن مطرح می کند و معتقد است که علامه به عنوان یک پیش فرض قرآن را برای همه قابل فهم می داند. سپس به پیش فرض های دیگری اشاره می کند از قبیل: تمثیلی بودن بیان قرآن، تفاوت کلام الهی با کلا...

در این مصاحبه ویژگی ها، کاستی ها و اقدامات بایسته مربوط به المیزان مورد توجه قرار گرفته است.  آیهاللَّه دکتر صادقی در این گفتمان دیدگاه خود را در رابطه با ویژگی ها و ابعاد المیزان این گونه توضیح می دهد: المیزان بدون تأثیرپذیری از دیدگاه های دیگران توجّه به مقصود و معانی اصیل قرآن دارد، نیز دیدگاه قرآن را در محورهای فلسفی، عرفانی، علمی، اخلاقی، اجتماعی، ادبی، فقهی، معرفت دینی در افق دید قرآن پژوهان...

معتبرترین اطلاعات زبان شناختی نسبت به زبان عربی عصر نزول، از طریق قرآن کریم قابل دستیابی است. ‏لذا در مرحله نخست این پژوهش، مفردات قرآنی متعلق به حوزه معنایی «روابط زناشویی» گردآوری و ‏صورت بندی های حاکم بر آنها مورد بررسی قرار گرفت که در نهایت صورت بندیهای شش گانه؛ رابطه ‏مجاورتی، رابطه تماس، رابطه فراگیری، مکان انگاری زن، سخن یا کنش ناپسند و [خون] آلودگی استخراج ‏گردید. در مرحله دوم این پژوهش...

یکی از جنبه های اعجاز قرآن داشتن ظاهری آراسته و ساختاری منطبق بر تفکرات بشری است که با استفاده از زمینه های حسی و مادی ، زمینه های مجرد و معنوی را نشان می دهد . هدف این پژوهش تحلیل و توصیف ساختارهای استعاری زبان قرآن در چارچوب نظریه ی معاصر استعاره و تقسیم بندی استعاره های مفهومی لیکاف است. دراین نظریه، استعاره به هرگونه فهم وبیان مفاهیم انتزاعی در قالب مفاهیم ملموس تر اطلاق می شود. پژوهش حاضر ...

تبیین صحیح مفهوم صوت لهوی و تحدید موضوع و حکم شرعی آن، رابطه وثیقی با مبحث غنا دارد. در نوشتار حاضر، صوت ملازم و ممهد معاصی به عنوان موضوع حرمت شرعی در صوت لهوی، معرفی شده است. تحقق اصوات لهوی در برخی معانی مطرح، مثل الحان برآمده از آلات موسیقی، آواهای طرب‏انگیز و آواز ملازم با معاصی، به دلایل متعدد، در تلاوت قرآن کریم چندان متصور نیست. از سوی دیگر، به نظر می‏رسد صوت لهوی به مفهوم »الحان متناسب...

انگاره های انسان شناختی یکی از مقولات بنیادی در اندیشه معاصر است. نوشتار حاضر پس از معناشناسی «کرامت»، «انسان» و «کرامت انسان» در نظام معنایی قرآن، می کوشد به عناصر کرامت ستیز در گفتمان قرآن دست یابد. از دیرباز به مبحث کرامت انسان و عناصر کرامت ستیز در منابع دینی پرداخته شده است؛ اما چون امروزه این مقوله با مباحث حقوق بشر رابطه ای ناگسستنی یافته، ضرورت بازشناسی، تحلیل و تبیین آن در دیدگاه قرآن ...

در این مقاله نویسنده نخست نگاهی دارد به زندگی‌نامه، گرایش قرآنی و علاقمندی دروزه به تفسیر قرآن بر اساس ترتیب نزول. سپس مبانی و مباحث مقدماتی روش تفسیری وی را به مطالعه می‌گیرد و در آن قداست ترتیب موجود قرآن، ضرورت چینش آن بر اساس ترتیب نزول، جهت تفسیر، نقش روایات اسباب نزول و خود قرآن در رابطه با کشف ترتیب نزول، اهمیت سیاق و کاربردهای آن را از نظر مؤلف توضیح می‌دهد. آن گاه میزان پایبندی نویسنده...