روند حرکت نوسازی جامعه ایران در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی که با انقلاب مشروطه آغاز گشته و دچار فراز و نشیبها و نهایتاً رکود شده بود، در دوره پهلوی اول شتابی تازه گرفت و با جدیت دنبال شد. حوزه ی نظام قضایی نیز از این قاعده کلی مستثنی نبود. از مشخصه‏های دولت مطلقه مدرن پهلوی نوسازی ساختار کهن اداری، تمرکز بخشیدن به دستگاههای اداری و اجرایی، ایجاد و حاکمیت قانون بر کشور بود که دستگاه قضا...

روند حرکت نوسازی جامعه ایران در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی که با انقلاب مشروطه آغاز گشته و دچار فراز و نشیبها و نهایتاً رکود شده بود، در دوره پهلوی اول شتابی تازه گرفت و با جدیت دنبال شد. حوزه ی نظام قضایی نیز از این قاعده کلی مستثنی نبود. از مشخصه‏های دولت مطلقه مدرن پهلوی نوسازی ساختار کهن اداری، تمرکز بخشیدن به دستگاههای اداری و اجرایی، ایجاد و حاکمیت قانون بر کشور بود که دستگاه قضا...

مقدمه: در این مقاله از منظری جامعه شناختی به بررسی تاثیر قدرت سیاسی بر شهرنشینی و شهرسازی در عصر پهلوی اول پرداخته شده است. رضاشاه با تحولاتی که در نظام آموزشی، اداری، مالی و نظامی و..ایجاد کرد، شکل و محتوای جامعه و روابط اجتماعی را دگرگون ساخت . شروع تحولات شهرسازی و شهر نشینی به مفهوم جدید آن نیز تا حد زیادی مربوط به این روزگار است. روش پژوهش: با استفاده از ...

   این مقاله بر آن است تا تبیین نماید در آمد نفتی در دوره پهلوی اول چگونه بر روند دولت سازی تاثیر گذار بوده است؟ فرضیه اصلی مقاله این است که فرایند دولت سازی در این دوره، آمرانه و به شکل شبه مدرنیستی و در نتیجه اضافه شدن درآمدهای نفتی به منابع دولت صورت گرفت و برهمین اساس توسط جامعه پذیرفته نشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که با روی کار آمدن رضا شاه قیمت نفت به شکل قابل توجهی بالا رفت، درآمدهای نفت...

هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل ایدئولوژی دولت در عصر پهلوی دوم است، این که این ایدئولوژی از کدام بنیادها و عناصر اساسی شکل گرفت و کارکردهای بنیادین آن تا چه حد در زمینۀ بازآفرینی مشروعیت حکومت از توفیق برخوردار بود. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانه ای، موضوع را مورد بررسی قرار داده است. یافته ها و نتایج: یافته ها نشان می دهد که در دهۀ چهل و پنجاه، حکومت، ...

فرهنگ سیاسی دولت‌گرا نوعی از فرهنگ سیاسی است که بر اساس آن مردم با دوری از عرصه‌ی فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی وظایف و اختیارات خود را در عرصه‌ی عمومی به دولت واگذار می‌کنند و نخبگان سیاسی نیز با پذیرش این وظایف و اختیارات انتظارت و توقعات فزاینده‌ای را از دولت‌ها به وجود می‌آورند.. با توجه به این که فرهنگ سیاسی نحوه نگرش و بینش هر فرد نسبت به نظام و شخصیت‌های سیاسی و کارکردها و وظایف آن‌ها و همچ...

ارتش نوین مهم ترین نهادی بود که دولت پهلوی در تکوین و تداوم خود به سوی مطلقه بر آن اتکاء داشت. نخستین و مهم ترین گام در تشکیل دولت پهلوی با کودتای سوم اسفند1299 هـ.ش برداشته شد. جنگ سرد، ملی شدن نفت، ورود نیروهای جدید به عرصه سیاست و افزون شدن قدرت آنها چشم انداز مخاطره آمیزی از تحولات ساختاری در سیاست و حکومت ایران برای نیروها و نهادهای سنتی، میانه رو و قدرت های غربی گشود؛ در این شرایط همکاری ...

از جمله­ی تئوری­ها در خصوص توسعه در کشورهای جهان سوم، نظریه­ی دولت­های اقتدارگرای بوروکراتیک است. بر اساسِ این نظریه جوامع توسعه­نیافته جهتِ گذار از وضعیت سنتی به مدرن نیاز به یک دولت مقتدر مرکزی و بوروکرات دارند. این مدل از توسعه­گرایی، که برای نخستین بار در ایران بعد از کودتای 28 مرداد شکل گرفت و تا قیام 15 خرداد 1342 ادامه یافت، گفتمانی پیرامون عرصه­ی  سیاست و حکومت در ایران فراهم نمود که عنوا...

بررسی نحوه گذار از صورتهای نسبتا پایدار هویت جمعی به اشکال جدید هویت اجتماعی و جستجو درباره ارتباط میان قدرت سیاسی و تاسیس هویت ملی در ایران معاصر، موضوع رساله حاضر را تشکیل می دهد. فرض اصلی در پژوهش حاضر، این است که هویت ایرانی در دوران معاصر، خصوصا در عصر سلنت پهلوی اول، بر پایه ساختار قدرت جدید ساخته و پرداخته شد و تنها در پرتو قدرت دولت مطلقه رضا پهلوی بود که اجرای پروژه تجدد و هویت سازی مم...

نظام‏ وظیفه نخستین بار در چهارچوب ارتش‏های پادشاهی و دولت‏های‏ مستقل از کلیسا در اروپای غربی تأسیس‏ شد و توانست واسطه‏ای بین دولت و ملت‏ در ابتدای مدرنیته و وسیله‏ای برای بسط نظامی‏گری حاکمان و سلاطین باشد. تقسیم ‏کار اجتماعی، پیشرفت تکنیکی، و صنعتی شدن در کنار هم سبب شد تا ارتش‏های مدرن شکل بگیرند که از اولین نهادهای بوروکراتیک نیز به شمار می‏آمدند. اما این پدیده که در غرب پس از مجموعۀ تحولات ...