تلمیح یکی از آرایه های فنون و بلاغت ادبی است که شاعر یا نویسنده توسط آن در نهایت ایجاز، به داستان، حدیث، آیه، باور قدیمی یا ضرب المثلی اشاره می کند و از این طریق ضمن بیان مراد دل واندیشه خود از نکات بیان شده در آیات واحادیث ودیگر موارد که تلمیحاً در بین مردم رایج بوده در راستای تایید و تاکید اندیشه خود بهره می گیرد تا به گیرایی و زیبایی شعر یا نوشته خود بیفزاید. امیرخسرو دهلوی از شاعران قرن هفتم...

منظومه خسرو و شیرین نظامی به عنوان نمونه‌ای عالی از ادب غنایی فارسی، ابعاد مختلفی از نوع نمایشی را در خود جای داده است. خسرو و شیرین نظامی از جهت گفت و گو و شخصیت‌پردازی بسیار غنی است،‌ چه آنجا که دیالوگ مطرح می‌شود و چه در قسمت‌هایی که وجود مونولوگ ایجاب دانسته شده است. در این مقاله شده است با آوردن نمونه‌هایی از داخل متن به بررسی و تحلیل شخصیت‌ها و مکالمات آن‌ها در این اثر بپردازد و در نهایت ...

این پژوهش به طبقه­بندی موضوعی و تحلیل پربسامدترین موضوعات حکمی مطرح شده در مثنوی غنایی «خسرو و شیرین» نظامی و مقایسه­ی آن با «شیرین و خسرو» امیرخسرو دهلوی و هاتفی پرداخته است. این مقایسه یکی از امتیازات متعدد اثر حکیم نظامی گنجوی را نسبت به آثار مقلدانش روشن    می­سازد زیرا توجه خاص این حکیم گرانقدر به حکمت و پند و اندرز در بطن یک داستان عاشقانه، چه از نظر تعداد ابیات اختصاص یافته به این مطلب و...

خسرو و شیرین دومین منظومه­ از خمسه­یِ میرزامحمدصادق نامی اصفهانی (1204ق) است که به تقلید از خسرو و شیرین نظامی سروده شده است. این اثر ضمن داشتنِ موضوع و درون­مایه­یِ مشترک و نیز وزن و قالبِ یکسان، موارد افتراق گوناگونی با نظیره­ی خود دارد. تعداد ابیات خسرو و شیرینِ نامی تقریباً 14 23'>اثر نظامی است و حذف بسیاری از حوادث و صحنه­ها، از گیرایی و کششِ داستان کاسته است. نامی در روایت خود، در بسیاری از حواد...

منظومه¬ی خسرو و شیرین نامی اصفهانی به عنوان شصت و پنجمین نظیره نویسی از خمسه ی نظامی است. این منظومه ی 4000 بیتی با زبانی ساده و روان و بیانی دل نشین در دوره ی بازگشت ادبی سروده شده است و در مقایسه با خسرو و شیرین نظامی گذشته از تمایز میان زبان دو شاعر، تفاوت هایی نیز از نظر بیان مضامین یا ترتیب نگاشتن برخی رویدادها وجود دارد. خسرو و شیرین نامی اصفهانی که به صورت نسخه ی خطّی موجود است و تاکن...

هر اثر ادبی فارغ از نوع و قالب آن در یک محیط اجتماعی خلق می شود پیوند بین ساختار جامعه و اثر ادبی مقوله‏ی‏ «جامعه‏شناسی ادبیات»را مطرح می سازد. در این پژوهش به جامعه شناسی دو منظومه لیلی و مجنون و خسرو وشیرین از پنج گنج نظامی پرداخته شده است. بدین منظور در ابتدا مبانی تئوریک لازم برای بحث در دو حوزه ی جامعه شناسی ادبیات و رویکرد های نقد ادبی تبیین و تشریح شده است. در ادامه مهم ترین درون مایه ها...

مطالعه ی اشیاء باستانی با استفاده از روش های غیر مخرب که به نمونه های باستانی آسیب نمی رساند، امری متداول در دنیای امروزی گردیده است. تکنیک هایی نظیر  pixe (تابش اشعه ایکس القا شده توسط پروتون)، xrf (فلورسانس اشعه ایکس)، xrd (پراش اشعه ایکس) برای این منظور به کار گرفته شده اند. در این پژوهش نیز ترکیب شیمیایی 16 سکه نقره متعلق به شاهان ساسانی هم چون: پیروز، بلاش، قباد اول، خسرو اول، هرمز چهارم، ...

چکیده بررسی این که فرهاد منظومه یِ نظامی، که بود و آیا یک شخصیّت خیالی است یا واقعی، موضوع این تحقیق است. آن چه از فرهاد در متون تاریخی آمده است؛ اشاره وار و بسیار مبهم است. در متون جدید هم در این مورد با احتیاط سخن رفته است و باز هم فرهاد در هاله ای از ابهام به ما نمایانده می شود. ناشناخته ماندن این شخصیّت، خود ضرورت بررسی واقع گرایانه به آن را توجیه می کند. در این مجموعه، ابتدا به نظامی، زندگی...

چکیده: در فصل اول این رساله (کلیات) کوشش به عمل آمده است جهت بررسی سیر تحول داستان شیرین و فرهاد در متون نظم بعد از نظامی ابتدا به طور مختصر، به ذکر شاعرانی که به نظم این مثنوی اهتمام ورزیده اند پرداخته شود، و پس از آن آثار چاپ شده پس از نظامی که به نظم داستان خسرو و شیرین همت گماشته اند بررسی شود. از میان شاعران آثار نظامی گنجوی، امیرخسرو دهلوی، عارف اردبیلی، سلیمی جرونی، وحشی بافقی، وصال ش...

در میان کتب نوشته شده ی دوران ساسانی، مهمترین کتابی که منعکس کننده ی تاریخ ملی ایرانیان می باشد، کتابی است که در پهلوی خوذای نامک یا ختای نامک نام داشته و تاریخ ملی ایران باستان را از آغاز آفرینش تا دوران یزدگرد سوم به صورت مجموعه ای از قصص و روایات و داستان های ملی و مذهبی و حقایق تاریخی دربرمی گرفته است. تدوین اولیه ی این کتاب در دوران خسرو اول (531- 579 م) صورت پذیرفت و سپس در روزگار خسرو دو...