یکی از مهمترین مسائل افلاطون‌،‌ نسبت نوموس و فوسیس است که به اشکال مختلف در آثار او ظاهر می‌شود‌.‌ این مساله در قرن پنجم ق‌. م تحت عنوان تقابل فوسیس و نوموس در میان اندیشمندان بزرگ وجود داشته است‌.‌ در این مقاله سعی بر آن است تا نسبت فوسیس و نوموس در اندیشه‌های افلاطون با توجه به نظریه‌های رایج در تقابل این دو در سه محاورۀ گرگیاس‌،‌ جمهوری و پروتاگوراس مورد پژوهش قرار گیرد‌.‌ افلاطون سعی دارد ت...

دو حماسه ی بزرگ ادبیات جهان یعنی حماسه ی هومری که شامل ایلیاد و اودیسه است و حماسه ی فردوسی یعنی شاهنامه، دارای وجوه افتراق و اشتراک  بسیاری است که با توجّه به اهمیّت شخصیّت پردازی در حماسه، مقاله ی حاضر به نقد این دو حماسه از نظر شخصیّت پردازی اختصاص دارد. در بخش اوّل به شیوه ی رفتار اجتماعی پهلوانان در دو حماسه که شباهتهای فراوانی به یکدیگر دارند ، پرداخته شده است. اهمیّت و تأثیر شخصیّت خدایان  در ح...

بیشتر مکاتب عرفانی جهان سعی بر آن دارند تا با شیوه‌ها و روش‌هایی، سالک و نوآموز را از هستی روزمره و دنیوی جدا سازند و به سرمنشأ نیروی حقیقی عالم و دنیای پررمزوراز جهان مینوی هدایت کنند. شمنیسم یکی از آن مکاتب عرفانی است که با آیین‌ها و اعمالی خاص، سالک را به خلسگی و بی‌خویشی می‌کشاند و بدین‌واسطه و از طریق یاری‌جستن از دنیای ارواح و عالم خدایان، موجب اعمالی خارق عادت می‌شود. آیین‌ها و آداب شمنی...

ورود منظومه های داستانی وتراژدی های یونان وترجمه آنهابه ایران انگیزه ای شدتاضمن مقایسه این آثار باآثارادبی کشورمان شباهت وهمانندی ها ووجوه اختلاف وتمایز انها بیان شود.دراین رساله به مقایسه تطبیقی رستم وسهراب فردوسی وادیپ شهریارسوفوکل پرداخته شدهاست.دربخشهای آغازین معرفی این دو تراژدی وجایگاه آنهادرادبیات وخلاصه ای کوتاه ازهردواثرآورده شده سپس درباره تراژدی وژرف ساخت آن مطالبی آمده است قسمت اصلی...

مدرنیته را به اسطوره رومی،"یانوس" تشبیه کرده اندکه دوچهره داشته است که از پشت به هم چسبیده بوده اند،یکی بالنده و دیگری میرنده،.مارشال برمن می گوید: (( عیب سرمایه داری آن است که همه جا قابلیت های انسانی را که خود می آفریندتخریب می کند)) اگر جهانی شدن راپیامد مدرنیته بدانیم ، آن گاه همین تناقض در مورد جهانی شدن فرهنگ نیز صدق می کند.جهانی شدن در ذات فرهنگ مدرن نهفته است ، وراه و رسم فرهنگی در ذات ...

نقاب های تئاتر نو از آغاز حضورشان تا به امروز، با چهره ای ثابت، تغییرات بزرگی را در اندیشه بازیگران و مخاطبان به نظاره نشسته اند. می توان گفت که این چهره های مرموز از جایگاهی برای خدایان و الهگان به آثاری هنری تبدیل شده اند، آثاری که دربرگیرنده آرمان هایزیبایی شناختی ژاپنی می باشند. صورتک های نو شامل رموزی هستند که نشأت گرفته از مفاهیم عمیق ادیان ژاپنی است، اما می توان گفت که بیشتر از این تأثیر...

در این پژوهش به اصل و اساس خانواده در روزگاران بسیار کهن، با شواهدی که در خانواده های شاهنامه وجود دارد، پرداخته ایم با توجه به دوره های قوم شناسی و بررسی یافته های باستانی (غار‎نگاره ها، کار های دستی، کشف گورها و غیره) حاکی از وجود دوره های پارینه سنگی، میان سنگی و نوسنگی در ایران باستان است. نیاکان ما نیز مانند هم? جوامع بشری از توحّش و بربریّت عبور کرده و به تمدّن رسیده اند. در داستان های شاهنا...

یکی از آثار داستانی زنده یاد زرّین کوب، «تکدرخت» است که برای نخستین بار در سال 1347 در مجله یغما به چاپ رسید. «تکدرخت» داستانی «نمادی- فلسفی» است و جزء ادب غنایی که با نثری زیبا، ساده و شیوا نوشته شده، در این مقاله، ضمن بررسی مواضع مهم داستان، درخواهیم یافت؛ تکدرخت، ماجرای شخصیّت تمثیلی نویسنده داستان و نقد حال استاد زرّین کوب است. «تکدرخت» موجودی تنها است، که تا یادش هست، در برابر باد ایستادگی و ...

دین و اساطیر هیچ ملتی را نمی‌توان جدا از بافت تاریخی آن دریافت و اساطیر نمایندۀ پیشینۀ فرهنگی و عقاید و تفکرات ملل مختلف است. رابطۀ انسان و حیوانات، همچنین انسان و خدایان، در اساطیر و روایات کهن از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در این میان گاو به خاطر ویژگی‌ها و مشخصه‌های خاص، بیشتر مورد توجه بوده است. این نوشتار به بررسی موقعیت و جایگاه گاو در اساطیر و به دلایل اهمیت آن در اساطیر و فولکلور ایر...

در داستان شفقت برانگیز و در عین حال نغز سیاوش در شاهنامه، فقط روساخت داستان ارائه شده، اما بقایایى از اصل اسطورة بارورانة او همچنان در شاهنامه نمایان است. سیاوش درواقع خداى نباتى و بارورى ایران بوده که درپى جابه جایى و شکست اسطوره، در هیئت یک شاهزاده به حماسة ملى راه یافته است. در این جستار، ضمن بررسى تحلیلى تطبیقى سیاوش، اوزیریس و آتیس این نتیجه حاصل شد که خدایان مذکور خویشکارى هاى مشترکى داشت...