وادی حصار در جنوب جنوب تاجیکستان جایگیر است که در حدود آن، ناحیه‌های حصار، شهر نو، تورسون‌زاده، رودکی، وحدت و شهر دوشنبه واقع شده‌اند. برای آموزش تاریخ حصار دربرابر مواد باستان‌شناسی و خطی، سکه‌ها نیز منبعی مهم به‌شمار می‌روند. به‌طور کلی، پیدا شدن سکه‌ها در اطراف شهر دوشنبه نشان از وجود معاملات پولی در سراسر وادی حصار دارد. قدیم‌ترین سکۀ کشف‌شده در این وادی متعلق به دورۀ سلوکیان است. شش دفینه ...

این مقاله با هدف معرفی رسالۀ آل‌خجند که دکتر ریحانه خاتون، دانشمند هندی و استاد دانشگاه دهلی در سال ۱۹۸۹م به تألیف آن همت گماشت، به‌نگارش درآمده است. این اثر که اصلاً به زبان اردو تألیف شده بود، در سال ۲۰۰۰م به زبان تاجیکی ترجمه شد تا خوانندگان تاجیک نیز بتوانند با این اثر ارزشمند آشنا شوند. در این رساله، مؤلف برای نخستین بار دربارۀ حیات و فعالیت علمی و ادبی نمایندگان خاندان معرفت‌پرور ...

آل دانشمند، خاندانی ترک بودند که - همزمان با اقتدار روزافزون سلجوقیان بزرگ در نیمه دوم سده­ی پنجم ه.ق. و با حمایت نخستین سلاطین این دولت در برخی از نواحی آناتولی قدرت گرفتند. این خاندان با تصرف مناطقی همچون سیواس، توقات، ابلستین، نیکسار، ملطیه و ... قدرت فراوان یافته و به عنوانی دولتی رقیب در همسایگی یکی دیگر از شاخه­های سلاجقه(سلجوقیان روم)، قد علم کردند. با تأمل در منابعی که از این خاندان ترک...

در مطالعات تاریخی، معنی خط را همواره در عبارتِ نوشتار جستجو کرده‌اند، حال اینکه صورتِ بصریِ نوشتار مفاهیم بیشتری می‌رساند. در این مقاله، نگارندگان با هدف دستیابی به یک نظامِ معنایی، برای صورتِ بصری خط کوفی در دورۀ سامانی، نخست چارچوب نظری را بر اساس دیدگاه بنیامین و دریدا مطرح می‌کنند. سپس بنا بر این چارچوب، شیوۀ خط‌شناسی را به روش تحلیلی و تاریخی با اصول خوشنویسی و حوزه‌های مرتبط با خط‌شناسی در دور...

دولت سامانیان از زمان روی کار آمدن امیر اسماعیل در سال 279 ه.ق/ 892م، در بخارا پایه گذاری گردید و در اواسط قرن چهارم ه.ق/ دهم میلادی از زمان نوح بن نصر (331- 343 ه.ق/ 944- 956م) روبه ضعف نهاد و نهایتاً توسط ایلک خانیان در سال 389 ه.ق/ 1002م برچیده شد. اقتصاد از جمله عواملی است که در تثبیت و تداوم دولت تأثیرات عدیده ای دارد، که دولت سامانیان نیز از این قاعده مستثنی نبودند، به طوری که اقتصاد یکی ا...

چکیده ندارد.

خاندان گروس یکی از خاندان های ایرانی الاصل کُرد زبان بود که حکومت ولایت گروس به مرکزیت بیجار را از دوران تیموری تا اواخر دوره ی قاجار بر عهده داشت. نام این خاندان از اواسط دوران صفویه در منابع ذکر گردیده که علاوه بر حکومت در ناحیه ی گروس در سایر مناطق ایران نیز حکمرانی نموده اند. گروسی ها از قرن دهم هجری به بعد، به عنوان خاندانی تاثیرگذار در جریان تاریخ محلی ایران، به شمار می روند. به طوری که در...

در این مقاله با توجه به این که خاندان نجفقلی­خان دنبلی در تبریز دورة قاجاریه نفوذ داشت، اهمیت ازدواج بین نخبة محلی و خاندان سلطنتی مورد تحقیق قرار می­گیرد. تاکنون به این موضوع در تحقیقات تاریخ ایران کمتر توجه شده ​است. نجفقلی­خان «ثانی» به دلیل فداکاری در جنگ ایران و روس مورد توجه عباس­میرزا واقع شد و در دیوانسالاری قاجار ترقی یافت. به­علاوه او با دختر وی به نام مهرجهان ازدواج کرد. نگارنده مرسل...

سلسلة کلانتران بهبهان و کهگیلویه، معروف به «میرزایان طباطبائی»، از حکومت های محلّی فارسند که حدود هفتصد سال بر آن نواحی حکم رانده اند و در وقایع مهم تاریخی این سامان نقش­آفرین بوده اند؛ البته اطلاعات مبسوط ما دربارة این خاندان فقط از روزگار پایان صفویه تا پایان قاجاریه را در بر می گیرد؛ و پیرامون همین محدودة تاریخی نیز تحقیق بایسته ای صورت نگرفته است و علاوه بر اینکه ترتیب تاریخی حکام این سلسله ...