تحقیق حاضر به تصحیح رسالۀ«زواهر الحکم» میرزاحسن لاهیجی فرزند ملا عبدالرزاق لاهیجی(1042 - 1121 هـ ق)، بخش « امور عامه وطبیعیات» آن پرداخته است؛ زواهر الحکم («امورعامه» و طبیعیات) کتابی فلسفی است که بعد از ذکر مقدمه ای در تعریف حکمت وتقسیمات آن،درباب اول، به تعریف وجود و ذکرتقسیمات آن در پنج مطلب وهر مطلب دارای چندین فصل که مطلب اول علت ومعلول، مطلب دوم وجود وماهیت،مطلب سوم واجب وممکن،مطلب چهارم ...

دانش مفردات، دانش معنی شناسی کلمات قرآنی است و نخستین گام برای تحصیل معارف و آموزه های قرآن کریم، شناسایی تک واژه ها و الفاظ آن است. به دلیل اهمیت دانش مفردات به تدریج آثار ارزشمندی در این زمینه نوشته شده است. در میان مفسران نیز این علم از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. ازجمله مفسرانی که به این امر پرداخته اند مرحوم طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان است که در آن، بخش مستقلی تحت عنوان «اللغه» را...

یکی از مسائل بسیار مهم که جهان اسلام به آن دچار شده است، خشونت دینی است. خشونت دینی از سوی کسانی انجام می شود که خود را موحد واقعی و سایر مسلمانان را مشرک و بدعت گذار می دانند. این اندیشه منحرف ، ریشه در آراء محمد بن عبد الوهاب و قبل از وی به صورت مفصل و تبویب شده در آراء ابن تیمیه دارد. ابن تیمیه به مفهوم شرک و بدعت توسعه داده و هرگونه توسل و دعا را از پیامبران و ائمه شرک و بدعت می داند. وی گر...

یکی از مسائل مطرح شده درباره امام حسن(ع)، مطلاق بودن ایشان است. مسئله اصلی این پژوهش، بررسی تاریخی ـ روائی این نسبت و علل و اسباب تاریخی آن است. به نظر می رسد، این نسبت، ریشه در خصومت خلفای عباسی با حسن بن علی(ع)، (به دلیل قیام های حسنیان) دارد؛ زیرا که در احادیث و اسناد تاریخی معتبر قبل از دوره عباسی، اثری از این اتهام به چشم نمی خورد. اختلاف فراوان در شمار همسران، نبود نام و نشان از آنان در ت...

دانشمندان علوم قرآن بویژه مفسران از دیرباز به علم تناسب ، توجه ویژه ای مبذول کرده اند. زیرا بر این باور بودند که ترتیب مصحف عثمانی توقیفی است و لزوما چینش آیات و سور باید از روی حکمتی صورت پذیرفته باشد. مفسران به تناسب سور کمتر پرداخته اند و بیشتر به بیان تناسب آیات اهتمام ورزیده اند. البته در ذکر تناسب آیات نیز تناسب آیاتی را که نامتناسب می نموده، بیان کرده اند. طی این پژوهش که در آن دیدگاههای...

در میان مباحث مختلف و سودمند معارف اسلامی، بحث از قرآن، با توجه به نقش آن در فهم اهداف و اصول اسلام و شیوه های آن، از منزلت خاصی برخوردار است . دین اسلام اگرچه همچون سایر ادیان الهی دارای انشعابات متعدد فرقه ای است اما قرآن به عنوان کتاب آسمانی و تردیدناپذیر از احترام ویژه ای بهره مند است . قرآن یک کتاب علوم طبیعی یا ریاضی یا امثال آن نیست . با اینکه خصوصیات این گونه علوم همه در قرآن می باشد، ق...

در این رساله قسمت اول کتاب فوق یعنی "بخش طهارت " ترجمه شده است .

خداوند هدف از خلقت جن و انس را عبادت خود بیان کرده است . عبادت خدا همان معرفت خداست که صنع اوست ، یعنی این معرفی باید از جانب خودش صورت بگیرد و لاغیر. تا این معرفی نباشد هیچکس قادر به شناختن پیامبران راستین نخواهد بود و در نتیجه نمی توانیم حجج الهی را بشناسیم. لذا برای رهایی از ضلالت و مرگ جاهلیت ملزم به تسلیم نسبت به شناخت خدا و انبیا و اولیای اوهستیم تا راه صحیح بندگی و عبادت خدا را برای ما م...

عقیده به وجود مهدی موعود یک عقیده اسلامی است و از ارکان مذهب امامیه به شمار می رود، عقیده ای است قطعی که به وسیله اخبار متواتر و قطعی الصدور به اثبات رسیده است لیکن بسیاری از مسایل مربوط به آن نیاز به تحقیق و بررسی دارد و از قبیل طول عمر، غیبت طولانی، علت غیبت، فواید امام در زمان غیبت و دهها مسأله دیگر، این رساله در پی اثبات این مطلب است که غیبت یک امر نو و فوق العاده نیست، بلکه از سنن الهی به ...