تجارت اسلحه طی سال‌های قبل از جنگ جهانی اول در خلیج فارس رونق و رواج فراوانی یافت. دسترسی آسان نیروهای مخالف سیاست‌های بریتانیا در هندوستان به این سلاح‌ها، تلاش مقامات بریتانیایی را برای ممنوعیت این تجارت در خلیج فارس به دنبال داشت. در همین راستا به اشاره بریتانیایی‌ها، تجارت اسلحه در ایران در سال‌های 1298ق/ 1881م و 1314ق/ 1897م از سوی مقامات ایران ممنوع گردید. بندر بوشهر که در دورة قاجار بندر ...

تحولات اخیر خاورمیانه و شمال افریقا یکی از بزرگ­ترین رویدادهای تاریخ معاصر جهان عرب به شمار می­رود، زیرا به صورت همزمان کشورهای مختلف منطقه فوق استراتژیک خاورمیانه را درگیر خود ساخت و معادلات جدیدی را در این منطقه حساس به وجود آورد. نظر بر این مسئله، در این تحقیق تلاش می­شود تا با بررسی مقولاتی نظیر نوع و سنخ تأثیرگذاری تهدیدات شکل­گرفته در طی تحولات اخیر بر موجودیت شورای همکاری خلیج فارس و نیز...

برهم کنش هوا- دریا موجب بروز بسیاری از پدیده های منحصر به فرد در جو و اقیانوس می شود که یکی از اینها جریان گرانی یا چگال در محیط های دریایی نیمه بسته خاص مانند خلیج فارس می باشد . این جریان به عنوان مؤلفه ای از گردش آبهای دریا، نقش مؤثری بر روی برخی از فعالیت های دریایی از قبیل نظامی، مخابراتی، صیادی، تحقیقاتی و تبادل آبها و انتقال آلودگی های دریا دارا می باشد. هدف این مطالعه، بررسی فیزیکی عناص...

در سال های اخیر آلکان های نرمال که بیومارکر های معمول یافت شده در مواد آلی رسوبی محسوب می شوند، در ارزیابی آلودگی نفتی محیط های دریایی کاربرد گسترده ای یافته اند. در مطالعه حاضر، سه بخش مجزای نمونه برداری از جنگل های حفاظت شده مانگروی ایران در خلیج فارس شامل بخش بندر خمیر، میانی و قشم انتخاب گردیدند. گزینش ایستگاه ها به گونه ای بوده است که تفاوت های احتمالی موجود در غلظت و منشأ آلکان های نرمال ...

عربستان به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس، نقش مهمی در تحولات سیاسی ایفاء می‌نماید. این کشور در دهه 1980 مقارن با انقلاب اسلامی در ایران و احیاء اسلام شیعی در ایران، جمهوری اسلامی را بعنوان تهدید امنیتی تصور نمود. بنابراین با تشکیل شورای همکاری خلیج فارس و کمک لجستیکی، تسلیحاتی و مالی به عراق در جنگ علیه جمهوری اسلامی سعی در مهار و برقراری توازن تهدید در مقابل ایران ...

جهانی­شدن در نیمه دوم قرن بیستم به عنوان یک پدیده چند وجهی، تحولاتی شگرف را در عرصه نظام بین ­­الملل رقم زد.­ اهم این تحولات برخاسته از تأثیر وجه اقتصادی جهانی شدن ( یعنی جهانی شدن اقتصاد) بر ترغیب هر چه بیشتر  دولت­ها جهت حضور گسترده­تر در دسته­بندی­­ های منطقه­ ای با هدف افزایش مانور اقتصادی ­­و همچنین تعریف هویت­ سیاسی – منطقه­ ای جدید بود. منطقه خاورمیانه از تأثیرات این پدیده مصون نماند و ب...

خلیج فارس بسیاری از ویژه­گی­های یک منطقه را داراست. با این وجود نه‌تنها میزان همکاری کشورهای واقع در آن محدود و همگرایی میان آن­ها رشد نایافته باقی مانده؛ بلکه تنها در چهار دهه‌ی­ گذشته در آن چهار جنگ خانمان­سوز، بحران­های عمیق و اختلافات حاد منطقه­ای روی داده است. منشا بحران­ها و تعارض­های موجود در منطقه خلیج فارس در سطوح متفاوتی قابل بررسی و شناخت ­هستند. یکی از این سطوح، چالش­های داخلی یا ملّ...

سال پایانی جنگ ایران و عراق با تحولات و رخدادهای مهم و سرنوشت‏سازی همراه شد. این تحولات در ابعاد مختلف نظامی، سیاسی و اقتصادی چندان با خواسته‏ها اهداف و منافع جمهوری اسلامی همخوانی نداشت. از یک‏سو به تدریج رویارویی ایران با عراق در منطقه خلیج فارس شدت گرفت و درگیری دو کشور از یک درگیری دو جانبه به رویارویی ایران با آمریکا و حامیان منطقه‏ای عراق کشیده شد. همچنین اجماع جهانی منسجمی بین دو ابرقدرت...

بی شک جغرافیا و نفت در منطقه خلیج فارس مهم ترین عامل شکل گیری و تداوم حکومت های دیکتاتوری و رانتی بوده است. جغرافیا و مؤلفه های برآمده از آن در منطقه خلیج فارس مانند موقعیت، آب وهوا، ریزش های جوی و اقتصاد کشاورزی و دامی متأثر از ویژگی های جغرافیایی این منطقه تا حد زیادی در ایجاد بستر اقتصادی و نظام اجتماعی قبیله ای و عصبیت عربی و درنهایت در ساخت نظام حکومت های دیکتاتوری این منطقه نقش آفرین بوده...

مقاله حاضر به بررسی استراتژی ممانعت ایران در منطقه خلیج‏فارس پس از پایان جنگ تحمیلی می‏پردازد. نویسنده با بیان تحولات نیروهای دریایی ایران پس از انقلاب، توان این نیروها را مورد ارزیابی قرار داده است. این مقاله از نقطه نظر میزان آشنایی کشورهای خارجی از توانمندی‏های نیروهای نظامی ایران می‏تواند بسیار ارزشمند باشد. لازم به ذکر است نویسنده، در تحلیل خود از استراتژی‏های نظامی ایران، رویکرد کاملاً جان...