اختلاف بر سر جانشینی حضرت محمد(ص) سرآغاز تفرقی شد که با قتل عثمان و جنگ های داخلی ایام حکومت علی(ع) به اوج خود رسید. بر این اساس، مسئلۀ پژوهش عبارت است از: شناسایی جریان های فکری سیاسی نزد مسلمانان و در طول تاریخ اسلام که دربارۀ حاکم نظریه پردازی کرده اند. سؤال های پژوهش از این قرارند: 1. ازلحاظ متنی، اندیشۀ مسلمانان درمورد خلافت چه جریان های را شامل شد؟ 2. با توجه به شرایط سیاسی- اجتماعی (زمین...

امروزه اهمیت کانونی دموکراسی بر کسی پوشیده نیست و کمتر گرایش یا نحله ی فکری را می توان یافت که در فرمول بندی دیدگاه های خود نسبت به این موضوع بی تفاوت باشد. همین اهمیت کانونی دموکراسی موجب تغیر و تحول در ایستار بسیاری از نظریه های سیاسی نسبت به دموکراسی شده است. شاید یکی از مهم ترین این تلاش ها به شاغلان در فلسفه سیاسی بر می گردد که کوشیده اند تا ایستارهای منفی این گرایش نسبت به دموکراسی را مور...

درباره امامت زن در نماز جماعت در مجموع چهار نظر از سوی فقها مطرح شده است. نظر رایج و پرطرف‌‌د‌ارتر این است که امامت زن در نماز جماعت مردان، علی‌‌الاطلاق ناجایز و در جمع زنان جایز است. در مقابل این نظر، اقوالی دیگر قرار دارد که یکی قائل به بطلان مطلق و دیگری قائل به جواز مطلق است و قول سوم تحت شرایطی امامت زن را درست می‌داند. قائلان به بطلان مطلق و قائلان به عدم جواز امامت زن ـ فقط ـ برای مردان،...

از جمله راه هایی که جهت رفع گرفتگی روح و افسردگی انسان، پیشنهاد می شود، افزایش خنده است. استفاده از طنز و مطالب طنزآمیز، یکی از عوامل ایجاد خنده است که موجب شادی روح و انبساط خاطر می شود. طنز اثری ادبی است که جنبه های بد رفتار بشر، ضعف های اخلاقی و فسادهای اجتماعی و سیاسی یا اشتباهات انسان را به شیوه ای خنده آمیز و غیر مستقیم بازگو می کند. شعر انقلاب شعری جامعه گرا و مردمدار است و طنز وظیفه ی...

فلسفه سیاسی در کتاب «نظریه عدالت» جان مادلز (1971) صورتبندی جدید یافت. به نظر جان گری، نویسنده مقاله، این فلسفه سیاسی در واقع، لیبرالیسم در هیئت جدید است که به شیوه تحلیلیِ رایج در فلسفه قرن بیستم انگلوساکسون و با استمداد از «نظریه حق» کانت به دام نوعی تصور انتزاعی و غیرتاریخی از «شخص» افتاده و برخلاف فلسفه های سیاسیِ ارسطو، هیوم و استوارت میل، در هیچ زمینه ای با نیازها و خواستهای اصلی جامعه لیبر...

جماعت­گرایان ناقد لیبرالیسم هستند و طیفی از جناح چپ غیرلیبرال (همانند السدیر مک­اینتایر) تا جناح جماعت­گرای لیبرال (همانند مایکل والزر) را در بر می­گیرند. آن­ها با تأکید بر مفاهیمی مثل «خود»، «سنت» و «خاص­گرایی» (در مقابل جهانشمول­گرایی) با لیبرالیسم مرزبندی می­کنند. یکی از مهم­ترین نقدهای ایشان در حوزه اخلاق و حقوق بشر آن است که این دو حوزه باید به وسیله فرهنگ و سنت غنی و فربه شوند. به همین دل...

پژوهش در هر حوزه ای نیازمند تأمل و دقت فراوان است. پژوهش در تربیت دینی از این قاعده مستثنی نیست. مهمترین تأمل لازم در این حوزه، اندیشه درخصوص رویکرد پژوهشی است. بخشی از این گونه اندیشه ورزی بر عهده «فراـ فلسفه تربیت دینی» است؛ بحثی درجة دوم درخصوص ماهیت و قلمرو تربیت دینی. در این راستا، این نوشتار درصدد است تا با تعیین حوزه های مختلف تربیت دینی، رویکردهای پژوهشی هریک را بررسی کند تا پژوهشگران ا...

در فلسفۀ دین و الهیات جدید مسیحی، دربارۀ نسبت ادیان با یکدیگر، و موضوع کثرت واختلاف ادیان دو موضع کلی وحدت گرایی و کثرت گرایی دینی وجود دارد و هر یک،قرائت ها و مبانی مخ تلف معرفت شناختی، دین شناختی و زبانشناختی خاصی دارند کهموجب تمایز و اختلاف آنها شده است.در این مقاله، با طرح و بررسی برخی از مهمترین مبانی و نظریات کثرت گرایی دینی، میکوشیم تا به این پرسش ها پاسخ دهیم که آیا اختلاف و کثرت ادیان ...

هدف تحقیق حاضر ، مقایسه دو دیدگاه متقابل جان هیک و آلوین پلنتینگا در حوزه بحث تنوع دینی است. هیک در تبیین دیدگاه پلورالیستی خود، مشکلات انحصارگرایی و شمول گرایی دینی مسیحی را طرح کرده، و تنها راه خلاصی از این چالش ها را انقلابی الهیاتی از «مسیح محوری» به «خدامحوری»، و در واقع نگاهی کثرت گرایانه به ادیان معرفی می کند. وی با تأکید بر تحول رستگارآفرین از «خود محوری» به «خدا محوری»، به عنوان گوهر ا...

خانقاه در طی تاریخ ایران، به ویژه تا پیش از صفویه، در زمرۀ بناهای پرشمار بوده است. بااین حال، از معماری آن چندان چیزی نمی دانیم. برای شناخت معماری خانقاه باید در طی چندین تحقیق در برهه های گوناگون تاریخی و مناطق جغرافیایی ایران و جهان اسلام، همۀ منابع نوشتاری عربی و فارسی و ترکی و نیز آثار مرتبط معماری را بررسی کرد. در این تحقیق، به مرحلۀ نخست پیدایی خانقاه در زادگاه آن در ایران، یعنی در سده ها...