مقاله حاضر به منظور استخراج درس‌آموخته‌هایی از تجارب مدارس تاریخی ایران به مطالعه مدرسه «شوکتیه» به عنوان یکی از مدارس پیش‌رو در شرق کشور پرداخته‌است. دغدغه اصلی پژوهش پاسخ به دو پرسش بوده‌است. پرسش نخست، بر پایه‌ی کدام عوامل برپاسازی مدرسه «شوکتیه» قابل تبیین است؟ پرسش دوم، از ویژگی‌های «شوکتیه» برای به-کرد نظام فعلی مدرسه‌داری چه می‌توان آموخت؟ به منظور پاسخ به پرسش‌های مذکور از رویکرد تاریخی...

نصرت‌آباد در حال حاضر یکی از بخش­های شهرستان زاهدان به شمار می آید. مرکز این بخش نیز با عنوان شهر نصرت‌آباد در حدود صد کیلومتری شمال غرب زاهدان بر سر راه بم قرار دارد. در آثار مورخان و جغرافی­دانان قدیم از این شهر با عناوین مختلفی نظیر: اسبیذ، اسپه، اسفی، سپه و سنیج نام برده شده است. موقعیت جغرافیایی نصرت‌آباد به عنوان تنها آبادی میان کویر کرمان و سیستان موجب اهمیت آن شده است. وجود قنات و کشاور...

مسئلۀ جغرافیای تاریخی سرزمین مادها در زمان ذکر نخستین آنها، یعنی در دورۀ آشور نو همواره بحث‌برانگیز بوده است. مادشناسان و آشورشناسان متقدم با توجه به حدود جغرافیایی این سرزمین در دوره‌های هخامنشی، اشکانی و ساسانی، قلمرو مادها در دورۀ آشور نو را از کوهستان‌های زاگرس مرکزی تا مرکز فلات ایران ‌دانسته‌اند اما از دهۀ هفتاد میلادی، رویکردی جدید و کمینه‌گرا نسبت به جغرافیای تاریخی زاگرس در دورۀ آشور ن...

بررسی جغرافیای تاریخی غرب و جنوب غرب ایران در هزارۀ سوم و دوم ق.م. از بغرنج‌ترین مباحث پیش روی پژوهشگران در دهه‌های گذشته بوده و عیلام، گوتی، لولوبی، اوان، سیماشکی، مرهشی و کاسی، شاخص‌ترین جای نام‌های مورد بحث آنها بوده است. در این پژوهش ضمن بررسی نظریات مرتبط با جایگاه هر کدام از جای نام‌های مذکور، با تحلیلی دوباره و با کمک گرفتن از یافته‌های فرهنگی مناطق غرب و جنوب غرب ایران به جای‌یابی این م...

انسان از  بدو خلقت در تعامل با محیط زندگی و جغرافیای زیستی خود بوده و ضمن  آنکه بر آن تأثیر گذاشته، پیوسته از آن تأثیر پذیرفته است. همچنین وجود جغرافیای متنوع با ویژگی های خاص طبیعی و اقلیمی در نقاط گوناگون جهان تاریخ متفاوتی را رقم زدهاست. اگرجه پیشرفت علم و فناوری به مرور از تأثیرات  محیط جغرافیایی بر زندگی انسان کاسته، اما این عامل هیچ گاه از بین نرفته است. در واقع، شرایط اقلیمی، موقعیت جغرا...

بافت قدیم و عناصر شهری قدیمی آن و پیوند خوردن آنها با بافت جدید تصویری روشن از ویژگی های کالبدی و قابل رویت شهر رفسنجان را از قبیل اندازه، شکل، موقعیت، سبک معماری را بدست می داد.اما پس از ورود اتومبیل و احداث کوچه ها و خیابان های عر یض در دیگر نقاط شهر و وجه مدرن پیدا نمودن این محلات، ما شاهد کوچ مردم از محلات قدیمی و تاریخی وسکونت آنها در این محلات جدید شدیم و در دهه های اخیر این هسته ها در کا...

سامانیان برسرزمینی پهناور از حدود غربی خراسان تا آن سوی ماوراءالنهر فرمان می راندند. قلب دولت سامانی ماوراءالنهر بود. ماوراءالنهر منطقه ایست که در جغرافیای تاریخی ایران جایگاه بسیار مهمی دارد.موقعیت استراتژیکی ماوراءالنهر باعث شده، درطی سده های تاریخی مورد تاخت و تاز مهاجمان باشد و نظرآنان را به خود جلب کند.تاسیس و تشکیل حکومتهای محلی مستقل، ویژگی برجسته سیاسی و اجتماعی بعد از دوره سامانیان به ...

سده های هشتم و نهم هجری (چهاردهم و پانزدهم میلادی) شاهد برآمدن هرموز به عنوان قطب تجارت دریایی ایران و یکی از چند قطب تجارت دریایی جهان بود. هرموز در طی این دو قرن زیر فرمانروایی سلسله پادشاهان محلی معروف به ملوک هرموز قرار داشت.که در قرن هشتم و نهم موفق شده بودند سلطه خود را بر بخش اعظم سواحل شمالی و جنوبی خلیج فارس برقرار سازند. بی تردید یکی از زمینه ها و همچنین پیامد های شکوفایی تجاری هرموز ...

0