در سدۀ نوزدهم میلادی که کشورهای اروپایی با سرعت درحال ترقی و پیشرفت بودند، روسیه نیز که مناطق گسترده‌‌ای از آسیای مرکزی و قفقاز را ضمیمۀ خاک خود کرده و به یک امپراتوری گسترده تبدیل شده بود برای پیوستن به شمار این کشورها تلاش می‌کرد. در این دوره، در سراسر جهان اسلام یک سیر نوخواهی و اصلاح‌طلبی به راه افتاده بود که مسلمانان زیر سلطة‌ امپراتوری روسیه تزاری نیز که زیر انواع فشارهای استیلاگرایانه و ...

ادیان آسمانی برای همزیستی انسان ها در کنار یکدیگر قوانین الزام آوری را تشریع نموده اند و به جنبه های مختلف ارتباط آنان با یکدیگر پرداخته اند . در این میان دین اسلام که جامع ادیان گذشته است به این مسئله توجهی ویژه نموده است . در واقع دین السلام ضمن کافر خواندن گروهی که این دین را نپذیرفته اند به همه مسلمانان دستور داده است که به نحو احسن با غیر مسلمانان رابطه داشته باشند . به عبارتی دیگر مسلمانا...

   امروزه سخن گفتن از الگوی همگون یا واحد از هویت اجتماعی مسلمانان کشورهای غربی امری بسیار دشوار است چراکه مسلمانان مانند دیگر گروهای اقلیت هویت‌های اجتماعی خطی و چندگانه‌ای دارند که مؤلفه‌های مختلفی نظیر دین، قومیت و ملیت در آن تأثیرگذار است. این در حالی است که در اغلب نظریه‌های کلاسیکِ «همگون‌سازی و ادغام‌گرایی» و اغلب رویکردهای سیاسی انتظار می‌رود مسلمانان به‌طور کامل از الگوهای هویتی و فرهنگ...

This article primarily focuses on the methodological challenges associated with the religious identity of Muslims in the contemporary world. The litewrature review clearly indicates the fact that Muslims have been in forefront attention of a substantially growing body of studies in the more recent years. This article has highlighted the main socio-economic and demographic characteristics of Mus...

پزشکان مسلمان در مسیر شناخت و درمان بیماری‌های چشم همت فراوان گماشتند. آنان در گام اول به مطالعه، بررسی و ترجمه کتب و مقالات چشم‌پزشکی متعلق به تمدن‌های دیگر نظیر یونانی، سریانی، هندی، ایرانی و غیره پرداختند؛ ولی تلاش ایشان به مطالعه و ترجمه کشفیات گذشتگانی چون جالینوس، بقراط و دیگر پزشکان تمدن‌های روزگار خود محدود نشد. آن‌ها در گام بعدی با نگارش مقالات و کتب فراوان، به علم چشم‌پزشکی خدمات شایا...

از واقعۀ 11 سپتامبر سال 2001، بنیادگرایی اسلامی به بحثی محوری در جهان سیاست تبدیل شده است. بنیادگرایان اسلامی، خواهان تفسیر مجدد اسلام به منظور کاربرد آن در اهداف خاص سیاسی هستند. برنارد لوئیس، خاورشناس انگلیسی- آمریکایی، در بررسی سرچشمه‌های جریان‌های بنیادگرا به ریشه‌های خشم مسلمانان از غرب پرداخته که به زعم وی، به تقابل بین اسلامبا مدرنیته غرب منجر شده است. در این مقاله، هدف بررسی نظرات لوئیس...

اصلاخ خطّ دنیای اسلام یا تغییر آن از مسائل موضوع توجه‌ اندیشمندان ایران دوره‌ی ناصری بود. آن‌ها دشواری‌های خط جهان اسلام را یکی از عوامل عقب‌ماندگی مسلمانان می‌دانستند و اصلاح یا تغییر آن را برای نیل به ترقی ضروری می‌شمردند. میرزا ملکم خان ناظم‌الدوله از برجسته‌ترین نمایندگان جنبش اصلاح خط در دوره‌ی ناصری بود که در چند اثر به مسئله‌ی خط جهان اسلام پرداخته و تأثیر دشواری‌های خط دنیای اسلام را برا...

از منظر هاجسن، تمدن اسلامی در گذشته مسلمانان نه یک سلسله رخدادهای گسسته از هم، بلکه زنجیره‌ای از حوادث به‌هم‌‌پیوسته است که در یک هماهنگیِ کلان و پیوستگی تاریخی رخ می‌دهد و برخوردار از یک روح در میان فرهنگ‌ها و ملت‌های مختلف در دوره‌های تاریخی است. پیوستگی تمدنی در هر دوره همواره در پرتو یک عنصر برجسته در آن دورۀ زمانی و مکانی شکل می‌گیرد. با وجود اینکه این عنصر و یا عناصر هویت‌بخش در گذشته تمدن...

در طبقه بندی علوم در بین مسلمانان، از دانشی با نامعلم الحیل (متفاوت از حیل فقهی یا حیله های شرعی)، یاد می شودکه معمولاً در آخرین رده بندی از شاخه های علوم تمهیدی یا تعلیمی جای گرفته است. «علم الحیل» یا اختصاراً «حِیَل» (جمع کلمه حیله به معنای شگرد)، یکی از شاخه های علوم در بین مسلمانان بود که موضوع آن بررسی ساختارو ساختن اسباب شگفت انگیز و ماشین های سودمند بوده است. در این علم عملاً از انواع ماشین ه...

فرانس روز نتال، مفهوم آزادی از دیدگاه مسلمانان، ترجمه منصور میر احمدی، چاپ اول، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم: 1379، 223 صفحه. مسأله آزادی از اساسی‏ترین بحث‏های زندگی آدمی است که از دیرگاه مورد توجه بوده است. اهمیت آزادی از آن روست که آزادی خواسته همه انسان‏هاست و همه دوست دارند آزاد زندگی کنند و در زندگی از قدرت انتخاب بر خوردار باشند؛ اما این‏که مفهوم آزادی چیست و مسلمانان درباره آن ...