این جستار به بحث درباره انواع تکرار بدیعی و معناشناختی در شعر تعلیمی با تکیه بر بوستان می پردازد. در این زمینه نخست تکرار از دید بدیع شناسان بررسی شده؛ سپس به پیوند دیالتیکی ذهن و زبان در شعر تعلیمی پرداخته شده است. در بخش سوم تکرار بدیعی در بوستان مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش پایانی مقاله نوع جدیدی از تکرار که در قلمرو معناشناختی قرار می گیرد، در کلام سعدی معرفی و نشان داده شده که این نوع...

به نظر دانشمندان بلاغت یکی از ترفندهای رسایی کلام و شیوایی سخن در ادبیات کوتاه گویی (الإیْجَاز: brachylogy/brevity) است (نک، زیدان، 1/48) که حتی برخی آن را مرادف بلاغت می دانستند؛ (جاحظ، بی تا، 1/64، ابن رشیق، 1988م، 1/418؛ ابن اثیر،1998م، 2/55) و به معنی بیان معانی مورد نظر با کم ترین واژگان ممکن و به منظوری بلاغی است، بی آنکه ابهامی در فهم کلام ایجاد شود، (جاحظ، بی تا، 2/8؛ ابن رشیق،1988م، 1/43...

تاکنون پژوهشی پیرامون بررسی شیوه طراحی حروف در کتابهای چاپ سربی دوره قاجار صورت نگرفته و از آنجاکه در اولین کتابهای سربی چاپ شده در ایران، حروف تنها ویژگی شاخص این کتب بوده، بررسی گردید که شیوه ، روش طراحی و بکارگیری حروف و همچنین سیر تاریخی طراحی حروف فارسی در چاپ آن کتابها به چه شکل بوده است تا بتوان مسیر حرکتی توجه به نوع خط و حروف تا کتب امروزین را مورد بررسی قرار داد.از دیگر کاربرد های این...

نه تنها بسیاری از مردم از کاربردهای ریاضیات در زندگی آگاه نیستند بلکه چه بسا این تصور هم رایج باشد که ریاضی ورزان گروهی جدا از سایرین هستند. صرفه نظر از کاربردهای بسیار ریاضی، ابزارهای متعددی توسط جامعه ریاضی دنیا ایجاد و یا توسعه داده شده اند که سیستم حروف چینی تِک یکی از آنهاست. سیستم حروف چینی تِک توسط یک دانشمند ریاضی بنیان نهاده شده و بسته ی فارسی کنونی آن با نام «زی پرشین» نیز توسط یک دانشج...

رساله حاضر حاصل پژوهشی است در باره مقوله "حروف اضافه" و "را" در تاریخ زبان فارسی که براساس نظریه ساختگرائی انجام پذیرفته است . بدین منظور 9 متن کهن از دوره های مختلف زبان فارسی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است . به دلیل اهمیت و مشخصه های خاص آثار دوره نخستین زبان فارسی، منابع این تحقیق بیشتر از این دوره برگزیده شده اند. در نتیجه این پژوهش نکات تازه و مفیدی در رابطه با نقش و کارکد این دو مقوله...

ابیات وصفی، قسمتی بزرگ از معلقات سبع را تشکیل می دهد. سرایندگان این قصاید، علاوه‏بر غرض های شعری خود، منازل یار، پدیده های طبیعی، مرکب، صحنه های نبرد و عناصری دیگر را توصیف کرده و به‏تصویر کشیده اند و به همین منظور و برای ملموس‏کردن تصاویر ادبی‏شان، این ابیات را با موسیقی مناسب، به ویژه موسیقی آوایی حروف همراه کرده اند. با توجه به اینکه در فرایند توصیف حسی، شاعر برای تأثیر بیشتر هدف خود، نیازمن...

هدف: ارتباطات سیاسی و اقتصادی بین خاورمیانه و غرب در عصر رنسانس، سبب چاپ کتاب به الفبای عربی در اروپا شد. این مقاله به تحول حروف چاپی در نخستین کتاب‌های چاپ شده به زبان‌های فارسی و عربی می پردازد.روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با استفاده از مواد کتابخانه‌ای وآرشیوی نوشته شده است.یافته‌ها: پیش از شروع چاپ در اروپا با استفاده از حروف متحرک عربی، ابتدا این کتاب‌ها به‌وسیله قالب‌های چوبی چاپ می‌شد. د...

یکی از بخش های گویش شناسی بررسی ویژگی های نحوی یک گویش است و در میان مباحث نحوی، مبحث حروف، همسانی بیشتری در گویش های مختلف دارد زیرا حروف گروه بسته ی دستوری به شمار می رود. با این حای می توان گویش هایی را یافت که این مبحث در آن تفاوت های چشمگیری با گویش های دیگر دارد. یکی از این گویش ها، گویش یکی از روستاهای استان اصفهان، به نام نیسیان، است که با وجود همجواری با روستاهای دیگر کاربرد حروف در آن...

مقاله پیش رو، تحلیلی است زیباشناسانه از زبان شعر معاصر، با تکیه بر آثار احمد شاملو و نیما یوشیج از دیدگاهی نو و با معیاری متفاوت با معیارهای کلاسیک. منتقدان کلاسیک ادب فارسی بر این باورند که نخستین شرط زبان ادب خالی بودن آن است از عیوب مخل فصاحت کلام که عبارت اند از مخالفت با قیاس، ضعف تألیف، کراهت در سمع، تنافر حروف، غرابت استعمال، تعقید لفظی و معنوی، تکرار، تتابع اضافات. در پژوهش حاضر، با مطا...