دعبل شاعر برجستۀ شیعی است که عشقش به امامان معصوم (علیهم‎السلام) قطعی و انکارناپذیر است. وی سراسر دیوان خویش را مزیّن به نام ائمه اطهار (علیهم‎السلام) به‎ویژه امام‎رضا (علیه‎السلام) نموده و با ابزار شعر، درصدد آن است که با بیان ویژگی­های ظاهری و معنوی امام‎رضا (علیه‎السلام) و شناساندن حاکمان مستبد آن دوران، ظلم و ستم به اهل بیت (علیهم‎السلام) و مظلومیت آنان را در آیینۀ اشعارش به تصویر بکشد...

در این مقاله جنبه های مهم مدایح و مناقب امامان معصوم (ع) در دواوین برخی از شاعران برجسته سبک هندی بررسی شده است. بدیهی است پرداختن به این مقوله، سبب آگاهی بهتر در مورد اندیشه و اشعار ادیبانی که کلام خود را به نام و یاد بزرگترین مردان تاریخ و دفاع از آرمان ایشان مزیّن کرده اند خواهد شد. برای نیل به این هدف، اشعار شاعرانی چون فغانی(شاعر پیشگام سبک هندی) طالب آملی، کلیم کاشانی، صائب تبریزی و زلالی ...

روایاتی که افعال خارق عادت امامان (ع) را گزارش می کنند بخشی از مواد تاریخی را درباره سیره ائمه (ع) تشکیل می دهند. این روایات مانند دیگر احادیث حاکی از قول و فعل امامان (ع) باید از نظر متن و سند مورد نقد و بررسی قرار گیرند. با توجه به اینکه نقل روایات دلائل و نسبت دادن افعال خارق عادت به امامان (ع) مورد توجه و علاقه غالیان بوده و احتمال وجود روایات ضعیف در آن بیشتر است، نقد و پالایش این دسته از ...

در این نوشتار، روایات «توبه و استغفار»، که در کُتُب معتبر حدیث همچون الکافی، أمالی و... وجود دارند، مورد بررسی سندی متنی قرار گرفته است و مشخّص شده که مهم‌ترین مستند شبهات افراد، در رابطه با عدم عصمت امامان (ع)، روایاتی است که در آنها امامان (ع) به گناهان خود اعتراف کرده‌اند و خواستار طلب عفو از خدا شده‌اند. با بررسی‌های سندی و متنی مشخّص شده اکثر این روایات از نظر سندی ضعیف می‌باشند و از نظر متن، ...

در این مقاله سعی شده در دو بخش، دو مسئله اساسی راجع به علم غیب از دید عقلی بررسی شود. در بخش نخست با دو دلیل عقلی ثابت شده که انسان در عین محدودیت‌هایی که از ناحیه جسمش بدو تحمیل شده، نفسش آنچنان قابلیتی دارد که می‌تواند در سیر تکاملی خویش تمامی آن حصارها را درنوردد و به فراتر از آنها علم پیدا کند. در بخش دوم سه دلیل بر اینکه امامان معصوم (ع) از بالاترین درجات علم غیب از جهت کمیت و کیفیت برخورد...

در این نوشتار، روایات عصمت که در کُتُب معتبر حدیثی شیعه، همچون «الکافی، معانی‌الأخبار، الخصال و کفایةالأثر» وجود دارند، مورد بررسی سندی متنی قرار گرفته است و مشخّص شده که مهم‌ترین مستند عصمت امامان (ع)، وجود نصوص قرآنی و روایاتی است که در میان امامیّه بر آنها اتّفاق نظر وجود دارد. هدف اصلی مقالة حاضر بررسی روایاتی است که لفظ «عصمت» در آنها به کار رفته است و با بررسی انجام گرفته، این روایات حدوداً 47 ...

در این مقاله، برای نقد باور برخی در زمینۀ بخشش خمس توسط امامان شیعه، پس از دسته‌بندی و اعتبارسنجی گزارش‌های این بخشش به ترتیب هر امام، شرایطی که موجب بروز این پدیده در عصر امام بوده، بررسی ‌شده است. در ادامه، شواهد تاریخی دیگری نیز تبیین خواهد شد که مردود بودن این باور را اثبات می‌کنند. شواهدی چون باور جایگزینی خمس به‌جای زکات برای خویشان پیامبر(ص)، وجود روایات تثبیت‌کنندۀ خمس از امامانی که روا...

حوزة‌ هنر و زیبایی در حقیقت یکی از میدان‌های جنجال برانگیز معارف بشری و در این میان از جان مایه‌های ادبیات و امری جدایی‌ناپذیر از شعر است. زندگی و سرنوشت پیامبران و امامان به عنوان انسان‌هایی کامل‌، یکی از غنی‌ترین منابع الهام در شکل‌گیری آثار هنری و ادبی، همواره سرچشمه مضمون آفرینی و تصویرسازی شاعران و نویسندگان در ادب فارسی بوده است. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می‌شود، بررسی سرگذشت پیامبر...

چکیده: از آنجایی که کودکان، آینده سازان هر جامعه ای محسوب می شوند و تربیت آنان مطابق با باورها و عقاید اجتماع از اهمیت فراوانی برخوردار است و آثار داستانی کودکان می تواند محمل مهم و اساسی در خصوص تعلیم و تربیت آنان مطابق باورها و عقاید اجتماع محسوب گردد، می توان با استفاده از آثار ادبی مربوط به کودکان مقولات گوناگون اجتماعی از جمله دین و دینداری را به خردسالان جامعه آموزش داد. نویسندگان کتاب...