چکیده در فقه امامیه و قانون مدنی دو اصطلاح مترادف «تعهد و التزام»، در کاربرد اسمی به معنای تکلیف به انجام یا ترک عمل و در کاربرد مصدری به معنای «عهد بستن و به عهده گرفتن» می­باشد. در صورتی که موضوع آن یک «مضمونِ انشایی و اعتباری » نظیر تملیک یا زوجیت باشد، تشکیل دهنده مفهوم عقد است. در این معنا، تعهد سبب عقد است و نه اثر آن و هیچ ارتباطی با تعریف مرسوم از تعهد در حقوق غرب به معنای «رابطه حقوقی ب...

موضوع این مقاله به نظرغیر‌منصفانه قراردادها اختصاص دارد. دراین مقاله نویسنده می‌کوشد، نظریه غیر-منصفانه‌ بودن قرارداد و شروط قراردادی را بررسی و به تطبیق و مقایسه‌آن در‌حقوق انگلیس و ایران بپردازد. این نظریه به شروط غیر‌منصفانه و خلاف وجدان در‌قراردادهایی همانند اجاره به شرط تملیک، پیمانکاری، اقامت درهتل، بانکی، ظهور فیلم‌های عکاسی، انواع قراردادهای حمل ونقل، اشتراک‌آب، برق، گاز، تلفن، پستی، خد...

همان‌طور که می‌دانیم برای عقد باطل یا فاسد در هیچ زمان نمی‌توان وجود و تحققی در عالم اعتبار شناخت. در صورتی که معلوم شود عقدی فاسد است، هرگاه مورد معامله بین طرفین رد و بدل نشده باشد واضح است که با روشن شدن فساد عقد نیاز به این کار نیست اما هرگاه مورد عقد رد و بدل شده باشد، باید به مالک اصلی بازگردانده شود، زیرا عقد فاسد اثری در تملّک یا ایجاد تعهد و رابطه حقوقی ندارد (ماده 365 ق.م) و هیچ تملیک ...

   حق اختصاص اعتبار عقلایی است که بین شخص با شیء یا مکانی برقرار می­شود. در باره ماهیت حق اختصاص بحث و اختلاف­نظر وجود دارد که آیا حق مالی، نوعی ملکیت یا سلطنت یا اولویت است. همچنین نسبت به ثبوت چنین حقی اختلاف­نظر وجود دارد  و برای اثبات آن به ادله­ای مانند اجماع، روایت، استصحاب و سیره عقلا استناد شده است . برخی از اموری که جریان حق اختصاص در باره آنها مطرح است عبارتند از : حق اختصاص در اعیان ...

ماده 289 قانون مدنی ایران مقرر می‌دارد: «ابراء عبارت است از اینکه دائن از حق خود به اختیار صرف نظر کند». قانونگذار در این تعریف، به صراحت اشاره‌ای به ماهیت ابراء ندارد. از این رو، این شائبه تقویت می‌گردد که، آیا تهافت آرایی که در متون فقهی وجود دارد، مقنن را بر آن داشته تا با رعایت جانب احتیاط، خود را درگیر این اختلاف نظرها نکند و تبیین ماهیت ابراء را به آیندگان واگذار کند؟ هدف این نوشتار، بررس...

در عقد نکاح، مرد مکلف است تا مالی را تحت عنوان مهریه به زن تملیک کند، یا آن را به مثابه یک تعهد مالی برعهده گیرد. از نظر فقهی، دلیل متقنی بر اینکه مهر لزوماً باید از دارایی زوج باشد وجود ندارد. بنابراین، شخص ثالث غیر از زوج می‌تواند، مال خود را به عنوان مهریه قرار دهد، یا به پرداخت مهریه متعهد گردد. این تعهد ممکن است در قالب شرط در عقد نکاح متبلور شود. از منظر فقه و حقوق مدنی، چنین شرطی صحیح است...

اوراق تاخت از بزرگترین اوراق مشتقه در بازار مشتقات می باشند. اوراق تاخت تورم با توجه به شرایطتورمی ایران می توانند ابزار مناسبی برای پوشش ریسک تورم برای طرفین تجاری به حساب آید. اوراق تاختتورم گونه ای از اوراق تاخت جریانات نقدی آتی به شمار می روند که از نظر اسلامی مبادله جریانات آتی دچارشبهات غرر، ربا و قمار و ... می باشند. راهکار این مسئله استفاده از دارایی های واقعی در ایجاد جریانات نقدیمی با...

چکیده مقاله حاضر، در خصوص تبیین ماهیت  فقهی- حقوقی هدایای دوران نامزدی آن است. ماهیت حقوقی این هدایا، در ماده 1037 ق.م ایران، همراه با اختلاف‌نظر زیادی است که، این سؤالات را به وجود آورد: در مورد ماهیت هدایای نامزدی چه نظریه­هایی وجود دارد و از چه ایراداتی برخوردار هستند؟ چه نظریه­ای می­تواند منطبق با مواد قانونی هدایای نامزدی و موازین فقهی آن باشد؟ کوشش بر این بوده است تا نقد سازنده­ای در نظری...

نتایج پژوهش‌های اخیر نشان می­دهد زنان با مانع نامرئی دیگری، فراتر از سقف شیشه‌ای مواجه می‌شوند که به «صخرة شیشه‌ای» معروف شده است. صخرة شیشه‌ای در برگیرندة همة حواشی انتصاب زنان به مشاغل مدیریتی متزلزل (ناامن) و چالشی است. در پژوهش حاضر، این پدیده و مؤلفه‌های مؤثر در آن، و پیامدهایش در ایران با به‌کارگیری روش تحقیق کیفی،از نوع نظریة داده‌بنیاد بررسی می‌شود. یافته‌ها نشان می­دهد زنان مدیر در کشو...

طرح سؤال پژوهش یکی از اساسی ترین مراحل در پژوهش اجتماعی است. بسیاری از پژوهش ها به نتیجه نمی رسد چرا که اساساً پرسشی دقیق در ابتدای کار وجود نداشته است. سؤال پژوهش ‘ سنگ بنای اولیه تحقیق است که اگر کج نهاده شود‘ بنای پژوهش را متزلزل نموده و سرانجام آن را به بی راهه خواهد برد. اما با وجود اهمیت سؤال پژوهشی در تحقیقات علوم اجتماعی‘ کتاب ها و مقاله های مربوط به مباحث روش تحقیق کمترین حجم خود را به ...