با ظهور انقلاب مبتنی بر اسلام و شکل گیری حکومت دینیِ برآمده از مردم، گفتمان تمدنی ایرانی و اسلامی در قالب تمدن نوین برخاسته و آمیخته از این دو تمدن احیا شد و ایران انقلاب اسلامی، در عمل به احیاگر فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی تبدیل گردید. این مقاله بر این موضوع تأکید دارد که ایران انقلاب اسلامی، قطعاً یکی از نیروهای تعیین کننده و تأثیرگذار در این حوزه تمدنی بوده و در احیا و پیشبرد آن در عصر جدید ن...

مقاله حاضر، مقدمه ‏ی فرانتس روزنتال خاورشناس بزرگ آلمانی، بر کتابی است که وی در آن، تلاش نموده با جمع آوری قسمت‏هایی از آثار کلاسیک اسلامی، که در واقع ترجمه یا اخذ و اقتباسی از آثار متقدّم یونانی بودند، تأثیرات تمدن یونانی را بر فرهنگ اسلامی نشان دهد. هدف اصلی این اثر، توضیح کمیّت و کیفیت آشنایی مسلمانان با میراث کلاسیک یونان و مجراهای متنوعی است که از طریق آنها این میراث بر تفکر غنی اسلامی در اع...

این نوشتار گزارشی از انگاره‌های تمدن‌شناسانه سیدحسین نصر در کلی‌ترین برش آن و بدون لحاظ تمدنی خاص است. درعین‌حال، امکان‌سنجی ارجاع این انگاره‌ها به انگاره یا نظریه‌ای مرکزی به نام همزادی دین و تمدن را عهده‌دار است. در این راستا، پس از معلوم‌کردن جایگاه تمدن در حیات بشر از دیدگاه نصر، نظریه کلان تمدن‌شناسانه وی، یعنی همزادی دین و تمدن را معرفی می‌کند و سپس به برخی نتایج حاصل از این نظریه درباره ...

از جمله مفاهیم پُرمناقشه در علوم انسانی مفهوم «تمدن» است که در مورد آن کمتر توافقی میان اندیشمندان می‌توان یافت؛ چه در تعریف و چه در جهت‌گیری. ادبیات بسیاری در مورد «تمدن» تولید شده و هریک از زاویه‌ای خاص بدان پرداخته‌اند. برخی رو به گذشته دارند و تمدن را امری تاریخی می‌بینند. برخی حال را می‌نگرند و تمدن را همچون پروژه می‌انگارند. برخی چشم به آینده دارند و به فرجام تمدن می‌اندیشند؛ در این میان ع...

     در ژانویه 2001 میلادی، سیلی در استان کرمان، شهر باستانی جیرفت متعلق به 5000 سال پیش از میلاد را آشکار کرد و در آن، گنجینه­ای از اشیا، با حکاکی­های ممتاز کشف شد. با توجه به ناشناخته ماندن این تمدن باستانی و اهمیت آن، نقش­مایه­های به جامانده از این تمدن، تنها منابع قابل دسترس هستند که مطالعه­ آن­ها، می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره­ عقاید، آداب و رسوم و ... از این تمدن در اختیار بگذارد. هدف ...

درباره فقه و نسبت آن با تمدن، دیدگاه‏هاى مختلفى وجود دارد. برخى هیچ نسبتى میان این دو برقرار نمى‏بینند. گروه دیگرى نسبتى حداقلى میان فقه و تمدن قائلند; و گروهى نیز فقه را شرط اساسى تمدن‏سازى قلمداد مى‏کنند. سنجش نسبت فقه و تمدن با دو نگاه، قابل بحث و بررسى است. در یک نگاه، فقه موجود مورد مطالعه قرارگرفته، نسبت آن با تمدن سنجیده مى‏شود; اما در نگاه دیگر، فقه مطلوب مطمح نظر است و با نگاه به آن، ن...

چکیده تمدن اسلامی فراز و فرودهایی داشته و با پیروزی انقلاب اسلامی، بیداری اسلامی در ایران به اوج رسید و جهان اسلام به سوی بیداری حرکت کرد. مقام معظم رهبری برای توسعه تمدن اسلامی، نظریه جدید «تمدن نوین اسلامی» را مطرح کرده است. در مقاله حاضر، شاخصه‌های تمدن نوین اسلامی در اندیشه ایشان واکاوی گردیده است و با روش توصیفی – تحلیلی به پرسش‌هایی درباره تمدن نوین اسلامی از دیدگاه معظ...

تاریخ و تمدن فرهنگ ایلام باستان در هزارتوی هزاران ساله خود ما را با مردمانی آشنا می کند. که نمی توان به سادگی از آن ها سخن گفت و یا در مورد آن ها قضاوت کرد. بقایای این فرهنگ و تمدن که پس از کنار رفتن غبار هزاران ساله به ما رسیده. از نظام حکومتی نسبتاً هوشمند، قوانین حقوقی بسیار پیشرفته ریاضیات سوق داده شده به سمت ریاضی کسری، تبدیل خط تصویری به خط الفبایی، معماری هنر مجسمه سازی، نقاشی، تکنیک سفا...

در این مقاله به عنوان یک مقدمه نظری بر جنبش احیای تمدن ایرانی اسلامی تلاش می شود تا ملزومات تفکر احیاگری تمدن ایرانی اسلامی مورد کاوش و تحلیل قرار گیرد. برای انجام این منظور، نخست در بخش اول علل و ریشه های زوال تمدن ایرانی اسلامی مورد بررسی قرار می گیرند تا این رویکرد تاریخی انتقادی محملی برای درک شرایط کنونی و بستری برای شناختن ضعف ها و نقصانها و در نهایت ارائه راهکارهایی برای احیا کننده تمدن ...