چکیده بی‌تردید دو عامل مهم تخیّل و زبان در خلق شعر مؤثر هستند. شاعر با کمک تخیّل از تمام امکانات و شگردهای زبانی چون بیان، بدیع، معانی بهره گرفته و دست به آفرینش ادبی می-زند. در این میان بدیع به عنوان یکی از علوم مهم بلاغی و شگردهای زیبایی شناختی در تناسب و توازن درونی کلام نقش مؤثری دارد. این تناسب و توازن که در نقد ادبی نو و به ویژه فرمالیست‌های روسی به آن توجه ویژه‌ای می‌شود حاصل هماهنگی عوامل...

صباحی بیدگلی از پیش آهنگان و شاعران پرآوازۀ سبک دورۀ بازگشت ادبی است و در میان شاعران این سبک، رتبتی ممتاز دارد. او در سرودن انواع شعر (غزل، قصیده، ترکیب بند، مثنوی و...) طبع خود را آزموده و در هر صنفِ سخن، به خوبی از عهدۀ ادای آن برآمده است. صباحی در غزلیاتِ شیرین و لطیف خود، به سخن سعدی و حافظ توجه دارد و در قصیده، کار قصیده سرایان بزرگ قرن پنجم و ششم سرمشق اوست. او توانسته است با به کارگیری ان...

روایت در نهاد آثار ادبی نهفته است و عنصری پیش‌برنده در تبیین نقش ادبی و هنری هر اثر ادبی است. هرچه اثر ادبی وجه داستانی قوی‌تری داشته باشد، روایت در آن پُرمایه‌تر و فعال‌تر است. گلستان سعدی اثری تعلیمی است که وجهی داستانی دارد؛ به همین سبب روایت و شگردهای روایت در آن پویا و اثرگذار است. این پژوهش با مطالعة کتابخانه‌ای و یادداشت‌برداری می‌کوشد با تأکید بر نظریه‌های ساختارگرایان معروف (ما...

زبان تنها ابزار انسان برای بیان دقیق جهان تجربی او است. هر کس جهان را به گونه ای خاص در می یابد و آن را با زبانی ویژه گزارش می کند. با توجه به این اصل می پنداریم که زبان در سوانح، بیانگر تجربیات منحصر به فرد احمد غزالی است. در این مقاله برای تعیین دقیق جایگاه پیام زیباشناختی متن سوانح، آن را با توجه به نظریه ارتباط یاکوبسن بررسی و تحلیل می کنیم تا نشان دهیم زبان در این کتاب، اگرچه برای ایجاد ار...

اسدالله وجهی از این خاندان به مقام ملک­­الشعرایی دربار رسید. او شاعر و نویسندة والامقام اردو و فارسی بود که به غالب دکن شهرت یافت. وجهی نخستین نثرنگار اردوست که کتاب سب­رس او را نخستین اثر منثور ادبی زبان اردو می­دانند. کتاب دیگر او هم به نام قطب مشتری، سبب شد که او را اوّلین نقّاد ادب اردو بنامند. وی در این کتاب به بیان معیارها و اصول نقد شعر و شاعری پرداخته است، کتابی که هنوز هم اعتبار خود را ح...

پژوهشگران مسلمان از همان آغاز کتابت در سده دوم هجری به جمع آوری و تدوین ادب کهن عربی دست یازیدند، برآن شرح و تعلیق فراوان نگاشتند و درآثار خود سخت به آن تمثیل جستند. تدوین و گردآوری اشعار کهن در مجموعه های نفیس وارزنده سبب شد تا شعر از گزند تحریف و دستبرد مجدد مصون ماند. در میان منتخبات و جنگهای شعری ‘ شرح اعلم شنتمری بردواوین شعرای جاهلی که از روایات و گزیده های مفصل شعری آکنده است ‘ بیش از دی...

چکیده پروین اعتصامی و ملک الشعرا بهار دو تن از پیشروان ادب معاصر هستند که شناخت اشعار تمثیلی آنها می تواند گام موثری در شناخت تمثیل در اشعار معاصر ایران باشد. موضوع این رساله با توجه به علاقه شخصی اینجانب و ضرورت شناخت تمثیل در آثار این دو شاعر و با مشورت استاد محترم راهنما انتخاب شد. ابتدا به منابع و کتاب ها در رابطه با موضوع مراجعه نمودم و پس از آشنایی کامل با مفهوم تمثیل و عناصر داستانی در ...

   یکی از مهم­ترین شیوه­های تأثیرگذاری بر روح و روان، استفاده از تمثیل است. تمثیل­ها علاوه بر جنبه­های ادبی و بلاغی در پرورش نفوس و برانگیختن احساسات و عواطف آدمی نقش بسزایی دارند و در اعماق روح و جان نفوذ کرده و گوینده را در اهداف و مقاصد یاری می­کنند. تمثیل­های قرآن از یک سو چون کاملاً واقعی، حقیقی و منطبق با محیط زندگی انسان است و از سویی دیگر به دلیل بهره­گیری دقیق ،حکیمانه، متعادل و هماهنگ ...

این رساله و موضوع آن که از چشمه سار کلام امیرمومنان، نهج البلاغه الهام گرفته است، به بررسی، شناخت و استخراج مصادیق و شواهدی از ساختار ادبی ئصف در نهج البلاغه پرداخته است. حیطه این بررسی، بر شناخت انواع وصف از جمله وصف تمثیلی، رمزی، احترازی، توضیحی و تأکیدی استوار است. تمثیل که یکی از پرکاربردترین آرایه های ادبی در ادبیات جهانی است دارای معنای ظاهری یا روساخت و ژرف ساخت است. در وصف رمزی، رمز ...