نزاع بر سر تقدم فکر بر اراده و یا بالعکس نزاعی دیرینه در عالم تفکر بوده است به طوری که فیلسوفان غالبا مدافع تقدم فکر بر اراده بوده اند و طایفه ای از متکلمان اراده را اصل دانسته و علم و فکر را تابع آن قلمداد کرده اند به طوری که مشیت و اراده حق تعالی را بر علم و حکمت او مقدم داشته اند در فلسفه جدید ما با فیلسوفانی سر و کار داریم که کمابیش تقدم اراده بر فکر را تایید کرده اند و این رای که با رای مت...

یکی از موضوعات مربوط به مباحث نفس که از دیرباز معرکه آرای دانشمندان اسلامی بوده، مسئله تقدم نفس بر بدن است؛ علاوه بر اینکه در این موضوع روایات فراوانی از معصومین نیز وارد شده است. صدرالمتألهین شیرازی در این مورد دیدگاه خاصی دارد. وی تقدم نفس بر بدن به‌نحو کثرت و انفصال را رد می‌کند و آن را فقط به‌صورت وجود نفس در مرتبه علت آن به‌نحو عقلانی می‌داند. او ظاهر آیات و روایات دال بر تقدم را نمی‌پذیرد...

بنا بر نظریه هنجارینگی باور، مُقَوّمِ مفهومِ گرایش گزاره ای باور فهم این مطلب است که رابطه ای هنجارین میان عملِ ذهنی باور کردن و محتوای باور وجود دارد. مبحث نحوۀ صورت بندی رابطۀ هنجارینِ مذکور- که به طور خلاصه می توان آن را مبحث صورت بندی هنجارِ باور نیز نامید- بحثی است که به وفور در ادبیات فلسفی مربوطه بررسی شده است. در ادبیات فلسفیِ دو سه سال اخیر دو نحوه صورت بندی از هنجارِ باور مطرح شده است. نخست این...

طبق تلقی غالب، طبیعت‌گرایی دیدگاهی است که با دو آموزه‌ی فلسفی، یعنی طبیعت‌گرایی هستی‌شناختی و طبیعت‌گرایی روش‌شناختی، مشخص می‌شود. با چنین توصیفی از طبیعت‌گرایی، این پرسش پیش می‌آید که این دو آموزه چه ارتباطی با هم دارند که هر دو، «طبیعت‌گرایی» خوانده می‌شوند؟ در این مورد چهار دیدگاه وجود دارد: عدم ارتباط این دو آموزه با هم، تقدم معرفتی طبیعت‌گرایی هستی‌شناختی بر طبیعت‌گرایی روش‌شناختی، تقدم مع...

هدف این نوشتار تبیین قرآنی یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح در حوزه انسان‌شناسی فلسفی، یعنی مسأله تقدم و تأخر نفس از بدن می‌باشد. این بحث تاکنون بیشتر مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده و کمتر به تبیین قرآنی ـ فلسفی آن پرداخته شده است. ازاین‌رو پژوهش حاضر به تحلیل قرآنی ـ فلسفی این موضوع پرداخته است. در این راستا نخست معانی نفس در قرآن را مطرح می‌کند، سپس مهم‌ترین دیدگاه‌های فلسفی را در باب تقدم و تأخر ...

دیدگاه فارابی دربارة پیوند دین و فلسفه را می‌توان در دو مقام پدیداری، و فهم مورد بررسی قرار داد؛ نسبت دین و فلسفه در مقام پدیداری از حیثیات مختلفی تشکیل شده است که در برخی دین و فلسفه واحد هستند و در برخی دیگر فلسفه مقدم بر دین است. در این مقام دین و فلسفه از حیث منشأ، فاعل شناسا و مسائل واحد هستند، اما فلسفه از حیث زبان و زمان بر دین مقدم است. بر اساس گذار فارابی از رویکردی طبیعی به رویکردی وح...

نزاع بر سر تقدم فکر بر اراده و یا بالعکس نزاعی دیرینه در عالم تفکر بوده است به طوری که فیلسوفان غالبا مدافع تقدم فکر بر اراده بوده اند و طایفه ای از متکلمان اراده را اصل دانسته و علم و فکر را تابع آن قلمداد کرده اند به طوری که مشیت و اراده حق تعالی را بر علم و حکمت او مقدم داشته اند در فلسفه جدید ما با فیلسوفانی سر و کار داریم که کمابیش تقدم اراده بر فکر را تایید کرده اند و این رای که با رای مت...

چکیده چه در حقوق ایران و چه در حقوق سایر کشورها، قانونگذار به خواهان اجازه داده تا نسبت به توقیف اموال خوانده، بدون آن که حکمی در این خصوص به سود وی، صادر شده باشد، اقدام نماید. اگرچه قانون گذار در جهت حمایت از موقعیت و حفظ حقوق خواهان، تأسیس هایی از جمله قرار تأمین خواسته را پیش بینی نموده تا در فاصله زمانی شروع دادرسی تا زمان صدور حکم، خواسته خواهان یا معادل آن در توقیف باقی ماند، لکن اجرای ا...