فهم قرآن و دست‏یابی به مفاهیم و معانی آن، اعم از منطوق و مفهوم، و آنچه که لزوما بر آن دلالت دارد،اعم ازظاهروباطن آیات، درسایه قواعدواصولی چندحاصل می گردد. مراد ازاین قواعد تنها قواعد فهم زبان عربی نیست، اگرچه خداوند متعال از آن برای بیان مقاصد خود بهره جسته است و در نتیجه، فهم کلام او اقتضا دارد که مفسر به قواعد زبان عربی آشنا باشد. اما علاوه بر آن، چون گوینده در کلام خود معانی و مفاهیمی متعا...

در این مقاله به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که آیا اصولاً تفسیر متن امکان پذیر است یا نه. ابتدا نظری به گذشته داریم و آنگاه با توجه به دیدگاه های نوین تفسیر متن و کلام نمونه ای را مورد تجزیه و تحلیل نشانه شناختی قرار خواهیم داد. ادعا بر این است که تفسیر هر متن در تقابل با نظر نویسنده و یا گوینده نسبی است و قاطعیت در تفسیر عملاً میسر نیست.

تفسیر اجتماعی از رویکردهای بسیار مهم تفسیری است که در دوره معاصر پدیدار گشته و بسیاری از اثار تفسیری مطرح، با این رویکرد نگاشته شده است. با این همه، بحث از تفسیر اجتماعی با چالشهای جدی¬ای در عنوان، تعریف و ویژگی¬ها روبروست. از این جریان تفسیری در هر یک از تفسیرپژوهی ها با عنوانی متفاوت یاد شده است. تمدنی، اجتماعی، عقلانی، تربیتی و حرکتی عناوین مختلفی هستند که برای آن به کاررفته¬اند، درعین حال ا...

    چکیده اگر این سخن ویتگنشتاین را بپذیریم که زبان همان ذهن است و ذهن همان زبان، دیگر برای شناخت اندیشه هرکس و از جمله حافظ راهی جز تامل جدی بر آثار زبانی او نمی ماند. اما این، همه راه نیست بلکه پس از شناخت اندیشه، سرچشمه ها و آبشخورهای آن نیز باید شناسایی شود تا راز وجودی این معجزه زبانی و ادبی آشکار گردد. در این میان،...

علم تفسیر علمی است؛ که انسان را با مقاصد وحی آشنا می سازد و او را به وظایف الهی اش آگاه می گرداند . تفسیر به معنای روشن کردن مفاهیم آیات قرآن و پرده برداشتن از مراد و مقصود آنهاست. اهمیت تفسیر تا جایی است که جمعی از صحابه و تابعین به تفسیر قرآن پرداختند؛ مکتبهای تفسیری به وجود آوردند وشاگردان زیادی تربیت کردند. از بین اصحاب ، حضرت علی (ع) ، ابن عباس... واز تابعین ، سعیدبن مسیب، عکرمه، مجاهد ......

فقه همانند سایر علوم، دارای ساختارهایی است. این ساختارها در طول حیات فقه، تحولات نه‏چندان گسترده‏ای یافته است. این پژوهش، ساختارهای فقه استدلالی متقدم را معرفی و بررسی می‏کند که فقیه بر اساس آن ساختار، فقه خود را نگاشته است، نه ساختارهایی که در حد یک طرح، باقی مانده است. بنا بر استقصای نگارنده، ساختارهای فقه‏نگاشته1، چهار نوع هستند و بقیه در حد طرح پیشنهادی، باقی مانده‏ اند. این ساختارها عبارتن...

کتاب علی طریق التفسیر البیانی اثر فاضل صالح سامرائی یکی از آثار مهم تفسیر بیانی است که با رویکردی زبانی و با تکیه بر آرای مفسران و عالمان متقدمی چون زمخشری، فخر رازی، زرکشی و دیگران به واکاوی در متن قرآن پرداخته است. نگارنده با بررسی ترجمه کتاب به این نتیجه رسیده است که مترجم گاهی به شرح و تفسیر متن­ها و عبارت­های ساده­ای دست زده که نیازی به آن نبوده است. چه مؤلف نیز اشاره کرده که به گونه­ای عم...

متن حاضر ترجمه بخش نخست مقاله «الإنسان و القرآن وجهاً لوجه (التفاسیر القرآنیه المعاصره): قراءه فی المنهج» اثر دکتر احمیده النیفر، دین پژوه تونسی است که در پی می آید. نگارنده در این مقاله بر آن است با بازخوانی روش های مفسران و قرآن پژوهان معاصر ویژگی های آثار آنان را بررسی و تحلیل کند.

چون از خزائن در قرآن و حدیث یاد شده، علمای تفسیر و حدیث و در پی آنها اهل کلام، فلسفه و عرفان نیز به بحث از آن پرداخته اند. ما در این مقاله، علاوه بر تفسیر لغوی خزائن، به نقل و تنظیم آرای آنها دراین باره می پردازیم و چون بحث به کلید خزانه و نیز خزانه داران تعمیم داده شده است بحث دربارة آنها را نیز مطرح می کنیم، علاوه بر آن، به تبیین نکته های ظریفی که در ضمن آرای خویش آورده اند نیز اهتمام می ورزی...

چکیده بی شک بهره مندی هر چه بهتر و بیشتر از کتب تفسیری در ابتدا نیازمند شناخت انواع روش ها ی مختلف تفسیری موجود و مطالعه آنها می باشد، از طرفی نیز، استفاده از تفاسیری چون تفسیر المیزان و تفسیر تسنیم در عصر حاضر، یکی از بهترین گزینه ها برای مطالعه بیشتر و عمیق تر کتاب آسمانی ما مسلمانان است و از آنجایی که آیت الله جوادی آملی شاگرد مکتب علامه طباطبایی می باشند، بررسی و مطالعه روش شناسی این دو تف...