آثار وبناهای به جا مانده از روزگاران کهن، یادبودهای نسل توانمندی است که به هنگام حک کردن نقشی بر سنگی و یا تراشیدن پیکره وعلم نمودن بنایی و یا ساختن وسیله ای موسیقایی و صدادار، رمز و رازی را بر ما آشکار می نماید.در اغلب جنگ های ایران ،کلیه منابع موسیقی اعم از خط و مفتاح آن که توسط اساتید فن در کتب مختلفه مکتوب شده بود به کلی سوخت و از میان رفت وجنبه علمی بودن خود را از دست داد، بخصوص که پیرایه ...

روضه خوانی و انعقاد مجالس روضه میان شیعیان ایران از جایگاه خاصی برخوردار است که در روزگار حکمرانی قاجاریان و به ویژه دوران زمامداری ناصرالدین شاه رونق به سزایی یافت و بیش از پیش مرسوم شد. از اوان مشروطیت بر اثر آشنایی با افکار نو و توجه بیشتر به امور سیاسی و اجتماعی از درون مجالس روضه خوانی, تشکل های مذهبی ـ سیاسی شکفته شد و پس از وقایع شهریور 1320 به بار نشست. با این همه به نقش اجتماعی روضه خو...

تحقیق در فرهنگ عامیانه تخصص و آگاهی لازم از شهر یا محل مورد پژوهش، صبر و حوصله و فرصت مناسب دارد تا بتوان چهره اصلی آن شهر یا روستا یامنطقه را بیان کرد. برای این که فرهنگ و ادبیات عامیانه شهر بردسکن و اطلاعات آن فقط در ذهن نماند و به فراموشی سپرده نشود. برآن شدم تا در حد توان خود آن را در این رساله ثبت و ضبط نمایم. در این رساله ابتدا تعاریفی از فرهنگ، ویژگی فرهنگ عامه و کلیاتی درباره تاریخ و ...

نقاشی قهوه خانه ای از جمله هنرهایی است که از بطن جامعه و توسط نقاشان مکتب ندیده ای بوجود آمد که هر کدام از آن ها در حرفه های مختلف مثل کاشی سازی، گچ بری، و... فعالیت می کردند. در این نوع نقاشی شاهد مضامین مذهبی و غیر مذهبی هستیم که بدون تکلف و در نهایت سادگی به تصویر کشیده شده اند. در قهوه خانه ها نقالانی حضور داشتند که به بیان داستان های مذهبی، ملی و حماسی می پرداختند، نقاشان قهوه خانه ای متأث...

The architecture of Arak’s bazaar is a result of the continuity of valuable experiences which are due to the concordance between the environment and various functions of bazaar. In this architecture a lot of effort has been put to create integrity and unity in different spaces of bazaar. The physical structure of Arak’s bazaar is created based on an aforethought proposal, i.e. it has a straight...

عاشورا پیام غیرت، جوانمردی و برافراشتن اسلام را با پرچم سبز خود بالا می‌برد. زنده نگهداشتن این واقعۀ مهم امری لازم است. در این میان، هنرمندان از جمله تصویرگران نیز برای بیان ویژگی‌های این رویداد دست‌به‌قلم شدند تا روایتی عظیم را بر عرصۀ تصویر نمایان کنند. کتاب تحفة الذاکرین از کتاب‌های مهمی است که در دوران قاجار و عهد ناصری در فرهنگ کوچه و بازار به دست ذاکرین اهل بیت استفادۀ فراوان می‌شد، اما ا...

مراسم رایج در هر سرزمین بخش عمده ای از فرهنگ آن سرزمین را تشکیل داده و نشانگر اعتقادات، نیازها، رنج ها و... مردمان آن منطقه می باشند. در هر دوره تاریخی برخی مراسم رواج بسیاری می یافتند و برخی از رواج می افتادند. دوره قاجار یکی از دوره هایی است که در آن مراسم مختلفی برپا می شدند. این مراسم به علت جدایی جامعه مردان از زنان به صورت جداگانه برپا می شدند. مراسم زنانه بیش تر در اندرونی خانه ها برپا م...

در این مقاله نمایش‌ها و نمایشواره‌های عصر ناصری از منظری جامعه‌شناسی بررسی شده‌اند. هدف از این تحقیق دریافت دو مسئله است: یکی درک چگونگی تأثیر این نمایش‌ها در تکوین فضایی که به تماشاگران آن مجال رهایی موقت از شرایط سخت و استبدادی آن زمان را می‌داد و دیگر پاسخ به این سئوال که ناصرالدین شاه در مقام نمایندة قدرت مسلط در پدید آمدن این شرایط، چه نقشی داشته است. چارچوب نظری این مقاله نظریة کارناوال ب...

نقاشی قهوه خانه ای از جمله هنرهایی است که از بطن جامعه و توسط نقاشان مکتب ندیده ای بوجود آمد که هر کدام از آن ها در حرفه های مختلف مثل کاشی سازی، گچ بری، و... فعالیت می کردند. در این نوع نقاشی شاهد مضامین مذهبی و غیر مذهبی هستیم که بدون تکلف و در نهایت سادگی به تصویر کشیده شده اند. در قهوه خانه ها نقالانی حضور داشتند که به بیان داستان های مذهبی، ملی و حماسی می پرداختند، نقاشان قهوه خانه ای متأث...

در این مقاله تلاش شده است با رویکرد جامعه‌شناسی هنر نگاهی به عناصر شیعی در هنرهای متفاوت ایرانی اسلامی افکنده شود و تاریخ و نحوه‌ی ظهور آنها و نیز عوامل اجتماعی موثر بر این ظهور مطالعه شود. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد به تناسب نوع حکومت‌های اسلامی، اعم از شیعی و غیر شیعی در دوره‌های گوناگون، شیوه نمایش عناصر شیعی در هنر تغییر کرده است. هنگامی که شیعیان دچار محدودیت بودند این عناصر کمتر بوده و ه...