«مَثَل» مقوله ای زبانی- ادبی به شمار می­آید که از جایگاهی والا در فرهنگ ایرانی و عربی برخوردار است. مثل نگاران ایرانی و عرب سعی وافر داشته­اند که امثال را گردآوری و ثبت و ضبط نمایند. شیوه­ی مثل­پژوهی و تدوین ضرب المثل­ها بیشتر مبتنی بر شیوه ی «دسته بندی الفبایی» بوده است و هیچ گونه رابطه و پیوند منطقی و معنایی میان امثال به چشم نمی خورد. نگارنده بر این باور است که دسته بندی امثال براساس «حوزه های...

با در نظر داشتن این موضوع که «ترجمه» نخستین ابزار برای عبور از مرز ادبیّات یک سرزمین و ورود به قلمرو «ادبیّات دیگری» است، می توان آن را یکی از عوامل مانع انزوا و انفعال انواع ادبی یک ملّت و در نتیجه، انحطاط آن به شمار آورد. پژوهش حاضر سعی دارد نشان دهد که ترجمه در شکل گیری روابط ادبیّات ملل و نیز نقل و انتقال های میان آنها نقش دارد یا حتّی در ادبیّات تطبیقی که یکی از حوزه های مرتبط با ادبیّات ملل است،...

هدف: هدف از انجام گرفتن این مطالعه، تطبیق و ارزیابی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی سیاهه اختلال هماهنگی رشد حرکتی در ایران، برای شناسایی کودکان در معرض خطر ابتلا به اختلال هماهنگی رشدی بود. روش: همسانی درونی، پایایی باز آزمایی، روایی سازه، و روایی هم زمان این پرسشنامه با استفاده از یک نمونه بزرگ از دانش آموزان پسر دبستانی و والدین‏شان ارزیابی شد. در کل والدین 922 پرسشنامه را تکمیل کردند. به منظ...

متون فارسی عرفانی، به‌ویژه متون متقدم منثور قرن پنجم و ششم به دلایل و عوامل گوناگون، بستری فراهم کرده‌اند که اسطوره گناه و هبوط آدم(ص) در کنار مؤلفه‌هایی چون اختیار و اراده انسان، آگاهی و معرفت، آزادی و جبر، بیش‌ترین بسامد را داشته باشد. در این مقاله، نویسنده ضمن بررسی مفهوم گناه و هبوط در چهار حوزه «اصل واقعه هبوط»، «امکان هبوط»، «اهداف هبوط» و «نتایج هبوط»، مهم‌ترین اشتراکات و افتراق...

هدف از عملیات ثبت تصویر، تطبیق دادن دو یا چند تصویر که با زوایای دید مختلف یا در فواصل مختلف و یا در زمان های مختلف از یک صحنه تهیه شده اند، می باشد. ثبت تصویر به طور گسترده ای در تصویربرداری پزشکی، کاوش زمین با ماهواره، بینایی کامپیوتر و غیره به کار رفته است. روش های بسیاری برای ثبت تصویر به کار رفته است که عموماً هر کدام تنها برای کاربردی خاص قابل استفاده می باشد و اغلب نسبت به تغییر مقیاس حسا...

بررسی آثار ارزشمند حوزۀ ادبیات فارسی توسط دانشمندان علوم مختلف و نگارش کتبی در رابطه با ادب و سیاست، روان شناسی، فلسفه، نجوم و ... نشان دهندۀ این نکتۀ مهم است که ادبیّات فقط به حوزۀ احساس و ذوق تعلق ندارد؛ بلکه میدانگاه وسیعی از تجربه­های حسی مبتنی بر واقعیات عینی است. از سوی دیگردر میان شاعران و سخن پردازان فارسی به­ندرت می‌توان همانندی برای مولانا جلال­الدین یافت، که به نقش بی بدیل و تأثیرگذار...

قرّة­العین یا قرّة­العیون یکی از متون کهن فارسی است که در زمینۀ تطبیق امثال عربی و فارسی با یکدیگر و نیز با آیات قرآن نگارش شده است. از بعضی قراین بر می‌آید که نگارش این اثر در حدود نیمۀ دوم سدۀ ششم، احتمالًا به دست نویسنده‌­ای به نام قاضی اوش به رشتۀ تحریر درآمده است. از این کتاب نسخ زیادی در کتابخانه‌­های مختلف دنیا باقی مانده است که تا چندی پیش، قدیمی‌ترین آن‌ها را نسخۀ مورّخ 7...

یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

نقد جامعه شناختی رمان یکی از انواع پرکاربرد نقد ادبیات داستانی است که بر مبنای پیوند میان ساختارهای اجتماعی و ساختار ادبی، قرائتی جامعه شناسانه از متن ادبی ارائه می دهد و در عین حال، جنبه های زیبایی شناسانۀ اثر را نیز در نظر می گیرد. این نقد مانند سایر انواع نقد ادبی وارداتی است و در بسیاری موارد میان نظریه و متنِِ بررسی شده پیوند محکمی وجود ندارد. هدف از نگارش این مقاله ارائۀ الگویی کاربردی از ا...