در زندگی روزمرّه قاعده­ مرسوم آن است که هر حادثه­ای به دلیل متأثّر بودن از اسباب و علل انسانی و زمینی امکان وقوع پیدا می­کند. امّا در تصوف به سبب متفاوت بودن طرز نگرش به نظام هستی، این واسطه­های مادّی اغلب نادیده گرفته می­شوند و بعضی از کنش­ها و حوادث مستقیماً به مسبّب الاسباب که در ورای تمام وقایع هستی در جایگاهی قدرتمند و بی منازع نشسته است نسبت داده می­شوند. بخشی از خوارق عادات که اغلب در کتاب های...

چکیده این پژوهش به توصیف علل انحراف و گروه‎های منحرف از دیدگاه قرآن‎ کریم با رویکرد جامعه‎شناختی می‎پردازد تا از این طریق، راهکارهای کاربردی را در پیشگیری از رفتارهای منحرف بیابد. روش پژوهش توصیفی و نوع آن کاربردی است. نمونه پنج سورۀ نخست قرآن است و روش گردآوری داده‎ها، کتابخانه‎ای است. نتایج نشان داد در سوره‎های بررسی‎شده، 78/27% آیات به منحرفان اختصاص یافته است و قرآن ‎کریم اعتقادات غیرتوحیدی...

در این مقاله، به تحلیل و بررسی آیات قیامت و معاد از سورۀ «قیامت» بر اساس مطالعات نشانه‌‌شناختی گریماس پرداخته ‌‌شده ‌‌است. هدف نگارندگان مقاله ‌‌تفسیر آیات قرآن نیست، بلکه در این جستار سعی بر آن است تا لایه‌های متعدد متن، شامل ساختار زیربنایی گفتمان، ‌‌نظام گفتمان روایی و نیز پدیدارشناسی زیبایی‌شناختی آن، در تحلیل آیاتی از سورۀ قیامت معرفی شود؛ ‌‌تأثیر نشانه‌شناسی در نظام معنایی قرآن بررسی شود؛...

تعیین هر یک از سوره های نصر، مائده و توبه به عنوان آخرین سوره نازل شده، همواره یکی از مسائل اختلافی میان قرآن پژوهان بوده است؛ به ویژه آنکه بخش های مهمی از آیات این دو سوره که قراین قوی تری برای «آخَرُ ما نُزل» واقع شدن دارند، در تعارض با یکدیگر قرار گرفته و مفسران را به خصوص با عنایت به نقل ها و فهرست نزول های متفاوت، دچار چالش و سردرگمی کرده است. در این نوشتار با توجه به قراین برون متنی همچون رو...

بیشتر محققان غربی بر این باورند که سوره­های بلند مدنی دربردارنده مطالب پراکنده و از هم گسسته است و مقاله حاضر در صدد نقض اجماع مذکور است. سوره­ای که نویسنده برای رسیدن به هدف خود انتخاب نموده، سوره مائده است. نویسنده ابتدا سوره را بخش­بندی نموده است و سپس از طریق برقراری ارتباط بین بخش­های متوالی، کوشش کرده که پیوستگی آن را به اثبات برساند. هرچند مبانی نویسنده برای بخش‌بندی با مفسران مسلمان متف...

    سورۀ مبارکۀ برائت تنها سوره در قرآن کریم است که با آیۀ کریمۀ «بسم‌الله الرحمن الرحیم» آغاز نشده است. در دربارۀ عدم ذکر آیۀ بسمله در ابتدای سورۀ برائت دلایل مختلفی مطرح می‌شود، پژوهش حاضر ضمن بررسی هر یک از دیدگاه‌های مطرح، با نظر به قراین خارجی در فضای سورۀ برائت اعم از فضای نزول و جوّ نزول، در پی آن است که مسئلۀ عدم ذکر بسمله در ابتدای سورۀ برائت را بررسی شود.  رفتار گوناگون اصحاب پیامبر د...

طی 42 سال حکومت معمر قذافی بر لیبی،به دلیل عوامل سیاسی و اجتماعی و استبداد و سانسور شدید حاکم بر فضای جامعه‌ی لیبی، شاعران لیبی برای بیان عواطف و اندیشه‌های درونی‌شان به نماد گرایش پیدا کردند. علیالفزانی شاعر نمادپرداز لیبیایی تلاش می‌کند تا نقطه-نظرات خود را در قبال موضوعات سیاسی ـ اجتماعی در قالبی نمادین بیان کند. مقاله‌ی حاضر تلاش دارد تا با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی انواع نمادهای به کار ...