‏ابن سینا به عنوان یکی از شارحان و معلمان بزرگ فلسفه ارسطویی بیش از هر چیز فیلسوفی عقل گراست که ‏به استدلال و فلسفه استدلالی- بحثی اهمیت زیادی می دهد؛ اما در بعضی آثار او رگه­هایی از تمایل وی به اشراق ‏یافت شده که جهت گیری او به سمت راه ‏اشراق و شهود را نشان می دهد. از میان مهم ترین آثار ایشان با رنگ و بوی اشراقی می­توان به رسائل رمزی شیخ، همچون حی بن یقظان، رسالة الطیر، رساله سلامان و ابسال، ق...

چکیده ندارد.

عارفان برای بیان اندیشه های عرفانی خود از قالبهای متعددی همچون حکایت، تمثیل، داستان، روایت و ... استفاده می کنند. رویاهای صادقه یکی از متداول ترین این قالبهاست که به دلیل برخورداری از امکان فضا سازیهای فرا واقعی، شکل داستانواره ای و عام و ملموس بودن، یکی از کارآمدترین ابزار تعالیم عرفانی است. در واقع، رویا نزد عارفان وسیله ای است برای رساندن پیامهای اخلاقی، عرفانی و دینی؛ به همین دلیل این رویاه...

بسیاری از شاعران معاصر تلاش کرده اند با بهره گیری از عناصر هویّت در شعر خود بر نقش هویّت ساز آن تأکید کنند. از این میان ، محمد حسین بهجت تبریزی با رویکرد باستان‏گرایانه و با رجوع به گنجینه‏های سازنده هویّت ملّی گذشته و پیوند آن با هویّت خلق شده در دوران معاصر ، توفیق بسیاری در هویّت‏یابی و استمرار و تکوین آن و احیاء و انتقال مؤلّفه‏های هویّتی از پیش موجود ایران داشته‏است.در این جستار با بهره گیری از رو...

ادبیّات فارسی که مهم ترین بعد هنر ایرانی است بستری مناسب برای عرضه شدن فرهنگ دینی به عنوانِ یکی از دستاوردهای معنوی بوده است. فرهنگ دینی به عنوان یکی از مهم ترین خرده فرهنگ ها تشکیل دهنده ی فرهنگِ کلّیِ جامعه ی ایران در پس از اسلام ، همانند دیگر اجزای پیکره ی فرهنگ ایرانی، بخش مهمی از درون مایه ها و عواطف شعر فارسی را به خود اختصاص داده است. درون مایه های دینی که از منبع قرآن کریم و حدیث شریف سرچشمه...

اعتقادات اسلامی در اشعار استاد سید محمد حسین بهجت تبریزی (شهریار) موج می¬زند و چه قبل از انقلاب اسلامی و چه بعد از آن اشعاری توسط این شاعر بزرگ معاصر سروده شده که برخی از ابیات آن ترجمان آیه¬ای از کلام الله مجید، حدیثی از پیامبر اکرم(ص) یا ائمۀ معصومین (ع) و یا روایتی از آن بزرگواران است که این نشانگر پشتوانۀ علمی شهریار در مطالعات اسلامی می¬باشد. ضمناً عشق شهریار به پیامبر اکرم ( ص) و اهل بیت (...

ترمذ همواره در طول تاریخ، خاستگاه بسیاری از بزرگان دین و عالمان و عارفان سترگ بوده است؛ چنان‌که حافظ ‌ابرو آن را «مدینةالرّجال» خوانده است. ازجملۀ بزرگان این شهر می‌توان به شخصیت‌های زیر اشاره کرد: ابوبکر ورّاق ترمذی، از مشایخ صوفیه؛ سیدبرهان‌الدین ترمذی؛ ابوعیسی محمدبن عیسی ترمذی، مؤلف کتاب الجامع الصحیح، از صحاح ستّۀ اهل سنت؛ ابوجعفر محمدبن احمدبن نصر ترمذی، فقیه شافعی؛ و سرانجام، حکیم ...

پژوهشگران، گاه نسبت به غیاب شاطر عباس صبوحی از تاریخ‌های ادبیات دورة قاجاریه، ایراد روا داشته‌اند و حتی این غیاب را یک نوع سانسور انگاشته‌اند. بااین‌حال، بی‌گمان فقدان اسناد معتبر در بارة زندگی او و ورود پرشمار شعرهای غیرصحیح‌الانتساب به مجموعة شعرهای وی، باعث این غیاب بوده است. تذکرة شعرای معاصرین دارالایمان قم که طی دورة جوانی شاطر عباس تألیف شده است، با آوردن چکیدة احوال و نمونة اشعار صبوحی ...

رساله­ موسیقی موسوم به کلیات یوسفی منسوب به ضیاءالدین یوسف، در دوره­ فتحعلی شاه قاجار(حکـ: 1212-1250ﻫ.) نوشته شده است. این رساله­ کوتاه، با وجود تکراری بودن برخی مطالب آن، از آن رو که تداوم نگارش رسالات موسیقی را در دوران قاجار نشان می دهد، اهمیت دارد. اشاره به نام دوازده دستگاه در این رساله نیز نکته­ مهمی را در روند تاریخی مفهوم دستگاه روشن می کند. مفهوم وزن در موسیقی(ایقاع) که در این رساله، چ...

محمد تقی بهار ( 1265-1330 ش) مشهور به ملک الشعرا در آثار خود به ویژه اشعار دوران جوانیش متاثر از محتوا و شیوه بیانی قران کریم است وی در اشعار خود هفت گونه از آیات و مفاهیم قران اسفتاده می کند در مواردی از مفاهیم قران بدون استفاده از لفظ اقتباس می کند در بخشی از ابیات از یک کلمه قرانی یا بخشی از یک آیه برای افاده مفهوم آیه و در بسیاری از ابیات به جای کلمات فارسی الفاظ و اصطلاحات ویژه قرانی را به...